Türk kent kültürünün bugün yaşayan en önemli yapı taşlarının bulunduğu Safranbolu'da 3 bin yıllık geçmişe sahip tarihi konaklar, büyük ve desenli kapı kilitleriyle de dikkat çekiyor.
[Fotoğraf: AA]Üç metreyi bulan konak kapılarında içten monteli ve dış kısmında aynası olan kilitler, demir ocağında kabartma ve eğe işçiliğiyle yapılıyor.
[Fotoğraf: AA]Tekli ve çift olmak üzere iki tip kapıların tek sürgülü kilitlerinin sadece bir anahtarı bulunuyor.
[Fotoğraf: AA]Safranbolu'nun tarihi kapılarının çilingir ustası Hüseyin Şahin Özdemir, çalıştığı çilingir dükkanının 1796'da kurulan Demirciler Arastası'nda olduğunu söyledi.
[Fotoğraf: AA]Demirciler Arastası'nın kuruluş amacının demircilik mesleği olduğunu belirten Özdemir, şöyle konuştu:
"Safranbolu'da orijinalliğini koruyan tek çarşı burası. O dönemlerde her mesleğin kendine göre arastaları vardı. 1796 yılında bu dükkan açılmış. O dönemdeki ustamız ne yaptıysa biz aynısını yapabiliyoruz. Çünkü çırağı, kalfası, ustası hep aynı dükkanlarda yetişme olduğu için işin yabancılığı yok."
[Fotoğraf: AA]Maddi durumlar kapı mandalıyla belli olurdu
"Dış kapının dış mandalı" deyimine de değinen Özdemir, o dönemlerde kişilerin maddi durumlarının kapı mandalı ile belli olduğunu anlattı.
[Fotoğraf: AA]Hüseyin Şahin Özdemir, "Kapılarda kullanılan kadın-erkek kapı tokmakları, kapı sürgüsü, dış mandallar ve kapı kilitleri yapıyorum. Bunları orijinal halleriyle birlikte yapmaya çalışıyoruz. Her evin dış kapıyı gören bir penceresi vardır. Kapının çalınış şekline göre bir kadın gelip kapıyı çaldığı zaman kapıya bir kadın bakar. Kapı açılacak birisi ise kapıyı ip yardımıyla aşağı inmeden üst katlardan ipi çektiği zaman kapı kendiliğinden açılır. Bu durum erkekler için de geçerli. Çalınma şekline göre erkek ya da kadın kapı açılır" dedi.
Kaynak: AA