ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararının ardından hükümetten tepkiler de gecikmedi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD'nin Kudüs kararını TRT Haber'e değerlendirdi.
Sözcü Kalın, kararın "yok hükmünde" olduğunu belirtti.
İbrahim Kalın sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sorumsuzca bir açıklama olarak görüyor ve kınıyoruz. Bu, bütün barış girişimlerini ortadan kaldıracak fiili durumu hukuki hale getirmeye çalışan bir oldubittiyle Ortadoğu'da derin yaralar açmayı hedefleyen bir hamledir. İkinci olarak bu Müslümanların ilk kıblesi olan ve 3. kutsal mekanı olarak gördükleri Mescid-i Haram'a, Harem-i Şerif'e, genel olarak Kudüs'e ve onun statüsüne ilişkin tehlikeli bir adımdır. Biz bundan sonra haftaya yapacağımız İİT olağanüstü liderler zirvesinde hem de arada yapacağımız görüşmelerde ve temaslarda Kudüs'ün, Harem-i Şerif'in Mescid-i Aksa'nın mevcut statüsünün korunması noktasında bütün gayretlerimizi seferber edeceğiz, çalışmalarımızı yoğunluştıracağız. Bizim açımızdan yok hükmündedir orayı İsrail'in başkenti olarak tanıması, dünya açısından da yok hükmündedir, uluslararası anlaşmalar açısından da yok hükmündedir. Bizim bundan sonraki tüm çabalarımız bu çerçevede islam ülkeleriyle, AB ülkeleriyle, dünyanın diğer akıl ve izan ülkeleriyle, aktörleriyle, çevreleriyle birlik ve dayanışma içerisinde bir hareket hattını belirlemek olacaktır." dedi.
Dışişleri Bakanlığı'nın açıklaması
"ABD Yönetimi’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağı yönünde yaptığı sorumsuzca açıklamayı büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz.
Bu karar uluslararası hukuk ve ilgili BM Kararlarının açık bir ihlalidir. Zira, Kudüs’ün İsrail tarafından ilhakı uluslararası toplum ve BM tarafından reddedilmiştir.
Filistin meselesinin ancak 1967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coğrafi devamlılık içinde bir Filistin Devleti’nin vücut bulmasıyla çözülebileceği çeşitli BM Kararlarıyla defalarca vurgulanmıştır. BM Güvenlik Konseyi Daimi Üyesi ABD’nin bunu görmezden gelmesi kabul edilemez. Filistin’in bağımsızlığını kazanması tarihi, vicdani ve beşeri bir zorunluluktur. Türkiye bunun savunucusu olmaya devam edecektir.
Bölgede barış ve istikrar bakımından olumsuz yansımaları olacak bahsekonu karar, barış zeminini tamamen yoketme riski taşımaktadır.
ABD Yönetimi’ni son derece olumsuz sonuçlar doğuracak olan bu yanlış kararı gözden geçirmeye ve Kudüs’ün çokkültürlü kimliğine ve tarihi statüsüne halel getirecek hesapsızca adımlardan kaçınmaya çağırıyoruz.
Kudüs’e ilişkin bu gelişmeler Sayın Cumhurbaşkanımızın İslam İşbirliği Teşkilatı Zirve Dönem Başkanı olarak yaptıkları çağrıya istinaden 13 Aralık 2017 tarihinde İstanbul’da düzenlenecek İİT Olağanüstü Liderler Zirvesi ve Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı’nda kapsamlı şekilde ele alınacaktır."
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bozdağ
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bozdağ, ABD'nin Kudüs kararına ilişkin sosyal medya hesabı Twitter'dan açıklamalarda bulundu.
"ABD Başkanı Trump’ın, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ve ABD’nin İsrail Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararı,Türkiye açısından kabul edilemez ve yok hükmünde bir karardır. Bu karar, barış kararı değil;bölgeyi kargaşaya,krize,kaosa,çatışmalara ve ateşe atma kararıdır.
ABD Başkanı Trump’ın kararı; Kudüs’ün tarihi ve uluslararası anlaşmalarla belirlenmiş statüsüne ve bölgenin gerçeklerine aykırıdır. Bu kararı veren ABD Başkanı ve ABD, bundan sonra bölgede yaşanacak her türlü olumsuzluğun birinci derecede faili ve sorumlusu olmaktan kurtulamaz
Uluslararası anlaşmalara ve BM kararlarına aykırı, dünya ve bölge gerçeklerinden ve aklıselimden uzak ve iç politik hesaplarla alınmış bu karar;kararı alanları,alınan karara sevinenleri,bu karara engel olmayan ve engel olamayan herkese zarar verecektir.
Aldığı haksız,gayri adil, bölgeyi/dünyayı ateşe atan;uluslararası hukuk ve BM kararlarının açık ihlali olan bu kararından dolayı ABD’yi kınıyoruz.Bu karar,bizim için yok hükmündedir. Müslümanların ve İslam ülkelerinin, Kudüs’e/Kudüs’ün statüsüne sahip çıkmak mecburiyeti vardır."
Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu
Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımasına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Kudüs'ün Birleşmiş Milletler (BM) kararlarıyla da defalarca teyit edilmiş hukuki statüsünü zorla değiştirmeye yönelik kararı kınadığını vurguladı.
Sadece Filistin devletini ya da Müslümanları değil, tüm insanlığı hedef alan bu açıklamaların yok hükmünde olduğunu belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"İnsanlığın huzurunu hedef alan, teröristlerin değirmenine su taşıyan bu girişimler, uluslararası kamuoyunun sağduyusu ile birlikte hüsrana uğramaya mahkumdur. Hukukun üstünlüğü yerine üstünlerin hukukunu geçerli sayanların, bu kutsal topraklardaki oldu bittilerini, zorlamalarını asla tanımıyoruz. Bölgenin huzur ve sükuna kavuşması, insanlığın selameti için Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde 'Dünya 5'ten büyüktür' demeyi sürdüreceğiz. Dünya kendilerini üstün sayanlardan büyüktür."
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satır başları şöyle:
"Bu son derece sorumsuz ve yanlış bir açıklamadır. Böyle bir açıklama bölgenin istikrarını dinamitleştirimiştir. Ben yaptım oldu bitti olmaz. Ben böyle bir açıklama yaptım bu gerçekleşecek diye bir açıklama da olmaz. Bir açıklama ile Kudüs İsrail'in başkenti olamaz. 13 Aralık'ta İslam liderlerini Türkiye'ye davet ettik. Türkiye olarak gerekli adımları atacağız. Bu uluslararası hukuka aykırı açıklamayı reddediyor ve kınıyoruz. Bu kararın olmamasını dilerdim. Bu kararın açıklanırsa nelere yol açacağına dikkat çektik. Bu karardan sonra tavırlarımızı istişare ettikten sonra hep birlikte belirleyeceğiz."
AB Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik
Avrupa Birliği (AB) Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, ABD yönetiminin, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağı yönündeki açıklaması hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasını ve İsrail’deki ABD Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını tüm dünyanın kınaması gerektiğini vurgulayan Çelik, "Bu karar, siyasi ve ahlaki olarak utanç duyulması gereken bir karardır." ifadesini kullandı.
Çelik, bu kararla beraber Trump'ın, Ortadoğu’daki tüm barış çabalarına karşı ağır bir saldırıda bulunduğunu ve uluslararası hukuku tanımadığını da açıkça ilan ettiğini vurgulayarak, "Trump ve Netenyahu’nun kendi siyasi zorluklarını aşmak için dünyayı yepyeni çatışmalarla karşı karşıya bırakacak bu kararı almaları barış umutlarına karşı tam provokasyondur." değerlendirmesinde bulundu.
"Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımak, tarih ve hukuk önünde asla meşru kabul edilmeyecek bir işe imza atmak demektir." diyen Çelik, dünyanın her yerinden ve her dinden vicdan ve akıl sahibi insanların bu kararı meşru bulmayacağını kaydetti.
"Bu gayrimeşru karar Kudüs’ün gerçek statüsü karşısında her zaman yok hükmünde olacaktır. Kudüs ve Filistin halkı asla yalnız bırakılmayacaktır." ifadesini kullanan Çelik, Trump’ın bu kararının hakkaniyet ve hukuk adına herkes tarafından mahkum edileceğini belirtti.
Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş
Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, " ABD Başkanı’nın bu sorumsuz açıklaması Ortadoğu’yu tekrar ateşe atma girişimidir. Neredeyse tüm kabinesi istifa eden ve senato karşısında hesap veren bir liderin, kan ve savaş üzerinden iktidarını kurtarma çabasından başka birşey değildir." açıklamasında bulundu.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal, " ABD’nin BM kararlarına ve bölgenin gerçeklerine aykırı bir şekilde sorumsuzca aldığı bu karar tarafımızca yok hükmündedir. " dedi.