Eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, 2017 yılında Meclis'teki konuşmasında Kürdistan kelimesini kullanmasının ardından ceza almıştı. Baydemir’in başvurusunun ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, ifade özgürlüğünün ihlal edildiği kararını verdi ve Türkiye’nin toplam 16 bin 957 euro tazminat ödemesine hükmetti.
Eski HDP Milletvekili Osman Baydemir, 2017 yılının aralık ayında Meclis'teki bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada, ''Ben bir Kürt evladı olarak, Kürdistan'dan gelen bir temsilci olarak istediğim şey bu çatı Türk ve Kürt ortak çatısı olmasıdır'' ifadelerini kullanmıştı.
TBMM Başkan Vekili Ayşenur Bahçekapılı da Baydemir'e ''Kürdistan neresi?'' diye sormuş, Baydemir elini kalbine koyarak, ''Kürdistan şurası'' demişti. Oturumu yöneten AK Partili Bahçekapılı, Baydemir'in genel kuruldan ayrılmasını isterken, Baydemir de zafer işareti yaparak genel kurul salonundan ayrılmıştı.
Gazete Duvar’da yer alan habere göre, Baydemir'e ‘Kürdistan’ sözleri nedeniyle 2 gün Genel Kurul'dan çıkarma cezası verilmiş ve maaşından 12 bin lira kesilmişti. Bu ceza, Meclis'te ilk defa Baydemir'e uygulandı.
Osman Baydemir, Genel Kurul kararlarına itiraz yolu kapalı olduğu için ‘yasama faaliyeti sırasında sarf ettiği sözler nedeniyle cezalandırılmasının ifade özgürlüğünü ihlal ettiği’ gerekçesiyle doğrudan Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurmuş ancak Yüksek Mahkeme, 'yetkisizlik' kararı vermişti. Baydemir, bunun üzerine AİHM'ye başvurmuştu.
AİHM, Osman Baydemir'e Meclis'te "Kürdistan" ifadesini kullandığı gerekçesiyle 2017 yılında verilen cezayla ilgili yapılan başvuruyu karara bağladı. AİHM, Baydemir'e disiplin cezası verilmesinin ifade özgürlüğünün ihlali olduğuna hükmetti.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 10'uncu maddesinin ihlal edildiğine oy birliği ile karar veren mahkeme, toplam 16 bin 957 euro tazminat ödenmesine hükmetti.
Türkiye'yle ilgili dosyalarda karşı oy vermesi tartışmalara neden olan AİHM yargıcı Saadet Yüksel de Baydemir'in başvurusunda hak ihlali kararına katıldı.