Sigortalı çalışan kişilerin çalışmalarına engel sağlık sorunları ortaya çıktığında malulen emekli olma hakkı kazanırlar. Ancak malulen emekli olmak için bazı şartları taşımak gerekiyor. Peki, malulen emeklilik için gerekli şartlar nelerdir? Malulen emekli olanlar ne kadar maaş alır? İşte, malulen emeklilikle ilgili detaylar...
Malulen emeklilikle ilgili detaylar milyonlarca kişinin sık sık araştırdığı konular arasında yer alıyor. Malulen emeklilik, çalışan kişinin fiziksel rahatsızlık ya da tedavisi imkansız hastalıklardan dolayı mesleğini yapamayacak hale gelmesinden dolayı uygulanan emeklilik yöntemidir.
Bir işverene bağlı işçi olarak çalışmakta olanlar, kendi adına BAĞ-KUR'lu olarak çalışanlar ile kamu görevlileri; çalışma gücü veya iş kazası ile meslek hastalığından dolayı meslekte çalışma gücünün minimum %60'ını yitirmesi durumunda malulen emekli olmaya hak kazanılır.
Minimum 10 senedir sigortalı olan, toplamda 1800 gün ya da başka birisinin devamlı bakımına ihtiyaç olacak dereceli malul olan sigortalı kişiler için sigortalılık süresi aranmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası priminin ödenmesi gerekiyor.
Malulen emekli olmak isteyenlerin Sosyal Güvenlik İl ya da Merkez Müdürlüğü'ne başvuru yapması gerekiyor.
İlk olarak, SGK müdürlüğü malulen emekli olmak için kişiye sevk yazısı verir. O yazıyla devlet üniversitesi hastanesi, Sağlık Bakanlığı Eğitim e Araştırma Hastanelerine giderek malullük raporu almalısınız. Malullük raporu özel hastaneden alınmamalıdır. Özel hastaneden alınan rapor geçerli sayılmıyor.
Ancak bu rapor malulen emekli olmak için yeterli değildir. Sağlık raporu ve diğer belgelerinizle SGK il müdürlüklerine başvuruda bulunacaksınız. Başvuru SGK Sağlık Kurulu'na gidecek ve kurul onay verirse malulen emekli olacaksınız.
Malulen emekli olmak ve emekli aylığı almak için belirli hastalıklar vardır. Bu hastalıklar şunlardır; nörolojik, psikiyatrik, göz, boğaz, onkolojik, hematolojik, travmatolojik, romatolojik, gastroenterolojik, dermatolojik hastalıklar ve kalp-damar hastalıkları, göğüs hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları, Kanser, beyin tümörü, Multiple Skleroz (MS), şizofreni, görme azlığı, parkinson, demans, epilepsi, anemi, behçet hastalığı, şeker hastalığı, karaciğer hastalıkları, kalp yetmezliği, kalp nakli, akciğer nakli, tüberküloz, AIDS, böbrek nakli, solunum sistemi hastalıkları, denge bozuklukları malulen emeklilik gerektiren hastalıklar arasında en üst sıralarda geliyor.
1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olan engelliler, sağlık kurulu raporunun yüzde 40'ı aşkın olması durumunda ve diğer şartların da taşınması halinde engelli emeklisi olabiliyor. Engelli emekliliği malulen emeklilikten farklı olsa bile genel olarak benzemektedir.
Yüzde 40-49 arasında engeli olan kişiler 18 senelik sigortalılık süresi ile beraber en az 41000 gün şartını tamamladıklarında emekli olurlar,
Yüzde 50-59 arasında engeli olan sigortalılar 16 senelik sigortalılık süreleri ile minimum 3700 gün şartını tamamladıklarında emekli olma hakkı kazanırlar.
1 2008 öncesi işe başlayan ve maluliyet oranı yüzde 80'in üzerinde olanlar, 15 sene ile 3600 gün prim süresini doldurduklarında malulen emekli olabilirler.
1800 günlük primi olanlar minimum on senedir çalışıyorsa yüzde 60'ı aşkın maluliyeti olması şartıyla emekli olur.
Maluliyet oranında artış olması, yenilik olarak kabul ediliyor. Maluliyet oranında ki artış için yeniden SGK'ya başvuru yapılabilir veya yeniden dava açılabilir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2008/245 E. ve 12.03.2008 tarihli kararında “iş göremezlik oranında her artış yeni bir dava konusunu oluşturur” ifadesiyle bu işaret edilmiştir.