İsrail, 5 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybettiği katliamlarının üstünü şimdi de ‘kültürel dayatma’ ile örtmeye çalışıyor. İsrailli bir sanat topluluğu 2 binden fazla sanatçının Tel Aviv’e katliamlarını durdurması çağrısında bulunduğu açık mektuba tepki vererek, ‘200 rehine’ argümanına sarıldı. Bir grup İsrailli müze yöneticisi ise Uluslararası Müzeler Konseyi’ne yönelik açık mektup yayınlayarak Hamas’ı terör örgütü olarak tanımaya zorladı.
Gazze’ye saldırılarında 20 günü geride bırakan İsrail, 5 binden fazla Filistinlinin can kaybına neden olan katliamlarının üstünü şimdi de ‘kültürel dayatma’ ile örtmeye çalışıyor. İsrailli bir sanat topluluğu Nobel ödüllü yazarlar dahil 2 binden fazla sanatçının İsrail’e katliamlarını durdurması çağrısında bulunduğu açık mektuba tepki verirken, bir grup İsrailli müze yöneticisi de Uluslararası Müzeler Konseyi’ne (ICOM) Hamas’ı terör örgütü olarak tanımaya zorladı.
Geçen hafta aralarında Tilda Swinton, Charles Dance, Steve Coogan, Miriam Margolyes, Maxine Peake, Khalid Abdalla ve Peter Mullan gibi ünlü aktörlerin de yer aldığı 2000’den fazla kültür lideri ve sanatçı, İsrail’e Gazze’ye yönelik saldırılarına derhal son vermesi çağrısında bulunan açık bir mektuba imza attı. İsrail sanat topluluğu açık mektuba Instagram’da yayınladıkları bir açıklama ile tepki gösterdi.
Sanat topluluğu Filistinlilerin yaşadığı insanlık dramına tek bir kelime değinilmeyen yazıda, ‘200 İsrailli rehine’ argümanına sarıldı. Topluluk, “En üzücü olan şey, bebekler, çocuklar, yaşlılar ve hastalar da dahil olmak üzere çoğu sivil olan 200’den fazla kişinin kaçırıldığına dair herhangi bir bahsin hiç geçmemesidir” diyerek, “Rehineler, çağrıda bulundukları insanlığın bir parçası değiller. İhmal ederek sivillerin kaçırılmasına meşruiyet kazandırıyorlar” ifadelerini kullandı.
Açıklamada şöyle devam edildi:
“Mektubu imzalayanlar, İsrail’de yaşayan herkesin haklarını hiçe sayarak, sanki İsrail’de yaşayan, var olma hakkı olan 9 milyon insanı insanlıktan çıkarıyor.”
Sanat topluluğu sonuç olarak şiddeti kınayan ‘genel bir açıklama’ yapmanın ‘mektubu imzalayanların ahlaki duruşunu baltaladığını’ savundu.
İsrail’in bir grup müze yöneticisi de, ICOM’a yönelik bir çağrı yayınlayarak, Hamas’ı terör örgütü olarak tanımaya zorladı. “Acil: İsrail’deki Son Olaylar Konusunda ICOM’un Güçlü Duruşuna Çağrı” başlıklı çağrı, İsrail’deki kültür kurumlarını denetleyen 20’den fazla müze lideri tarafından imzalanan açık bir mektupla duyuruldu. Mektubu imzalayanlar arasında ICOM İsrail lideri Raz Samira’nın yanı sıra İsrail Müzesi Müdürü Suzanne Landau, Tel Aviv Sanat Müzesi Direktörü Tania Coen-Uzzielli ve Hayfa Müzeleri Müdürü Yotam Yakir de yer aldı.
Mektupta şu ifadeler kullanıldı:
“ICOM’un terör eylemlerini en büyük hararetle kınamasını talep ediyoruz.”
ICOM, 2020’de George Floyd’un öldürülmesinin ardından açıklamalarda bulunan ICOM, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları hakkında henüz bir açıklama yayınlamadı.
Batı Şeria’da Filistinlilere ait toplam 7 binden fazla tarihi eserin ve kültür varlığının ‘Ayrım Duvarı’ ile Filistin topraklarından koparan İsrail’in sanat kurumlarının çağrılarının nasıl yankı bulacağı merak konusu.
Öte yandan, geçtiğimiz hafta dünyanın dört bir yanındaki kültür kurumlarından açıklamalar gelmeye başladı. Orta Doğu’da bulunan birçok sanat kurumu Filistinlilerden taraf oldu. Prestijli Sharjah Bienali’ni düzenleyen Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Sharjah Sanat Vakfı, sosyal medya hesabından “Gazzeliler üzerinde yürütülen yıkıcı soykırım ve 75 yıldır devam eden yasadışı İsrail işgali karşısında Filistin ile sıkı bir dayanışma içinde olduğunu” yazdı. Sharjah, Filistinli yazarın ödül törenini iptal etmesinin ardından Frankfurt Kitap Fuarı’ndan çekildiğini açıklayan ilk kurum olmuştu.
Dubai’deki Jameel Sanat Merkezi, sosyal medyada merkez ekibinin ‘tüm masumların hayatlarını kaybetmesinin yasını tuttuğunu ve Filistinli meslektaşları, arkadaşları ve aileleri ve Gazze’ye yapılan yıkıcı saldırıdan etkilenen herkesle birlikte olduklarını’ ifade etti. Katar Müzeleri Gazze kuşatmasını kınayan bir açıklama yapmadı ancak İslam Sanatları Müzesi’nin cephesine Filistin bayrağı yansıtarak Filistinlilere destek verdi. Katar Müzeleri başkanı Şeyha Al-Mayassa, müzenin duvarına yansıtılan bayrağın görüntülerini Instagram gönderisinde, “Allah’ım, Filistin’i ve halkını sana emanet ediyoruz” ifadeleriyle paylaştı.
İsrail güçlerinin abluka altındaki Gazze Şeridi’ne 7 Ekim’den bu yana düzenlediği saldırılarda 3 kilisenin ‘ciddi’ şekilde zarar gördüğü, Gazze Şeridi’ndeki konutların yüzde 50’sinin hasar aldığı biliniyor. Gazze’deki Vakıflar Bakanlığı da 7 Ekim’den bu yana İsrail tarafından tamamen yıkılan camilerin sayısının 31’e yükseldiğini açıklamıştı.
İsrail’in Gazze Şeridi’nde yerinden edilen Filistinlilerin sığındığı temeli 5’inci yüzyıla tarihlenen Rum Ortodoks Kilisesi’ne düzenlediği saldırıda da en az 16 kişi hayatını kaybetti, onlarca kişi yaralandı. 2014’te de Gazze’ye yapılan bombalamada binlerce Filistinliyi ağırlayan kilise uzun yıllardır Gazze’deki Hıristiyan azınlık ve Müslüman cemaati için bir sığınak olarak hizmet veriyor.