Google Lightouse verilerinden yararlanarak 100 haber sitesinin sayfa hızını ve kullanıcıları ne kadar gözetlediğini inceleyen Journo, sonuçları paylaştı. Verilere göre Türkçe haber siteleri arasında KARAR.com, kullanıcıyı yoğun olarak gözetlemeyen ve hızlı bir mobil deneyim sunan en iyi 3 site arasında yer aldı.
Türkiye'de yayın yapan 100 haber sitesini inceleyen Journo, kullanıcıların yaklaşık yüzde 90'ının kullandığı mobil uygulamalarda KARAR.com'un hız ve güvenlik açısından öne çıktığını yazdı. Journo KARAR.com'un, yaptıkları detaylı incelemeye göre, Türkçe haber siteleri arasında sayfa hızı ve kullanıcı gizliliği konusunda öne çıkan bir yayın organı olduğunu tespit ettiklerini duyurdu. Journo'da yer alan analizde. Google'ın sayfa hızına odaklanan Lighthouse verilerine göre, KARAR.com masaüstü sürümü de, yüksek puanıyla dikkat çektiği belirtiliyor.
Google Lighthouse, web sayfalarının kalitesini ölçmek için açık kaynak kodlu bir araç olarak ABD şirketi tarafından dünyayla paylaşılmıştı. Daha önce Google PageSpeed‘in yaptığı gibi web sayfalarının hızını ölçen bu araç, ayrıca performans, erişilebilirlik ve arama motoru optimizasyonu (SEO) gibi alanlarda ek veriler sağlıyor.
Google Lighthouse’ın 2021’de yayımlanan son sürümünde, “Core Web Vitals Assessment” (Temel Web Göstergeleri Değerlendirmesi) ölçümü de yer alıyor. Böylece bir sitenin masaüstü ve mobil sürümünün, söz konusu ölçütlere göre “başarılı” veya “başarısız” olduğu bildiriliyor.
Journo’nun araştırmasında, Google Lighthouse’ın yanı sıra, web sitelerinin kullanıcıları ne kadar gözetlediğini ölçen PageXRay adlı uygulama da kullanıldı. Kamuya açık bu uygulama, sitelerin reklam hedefleme veya kullanıcı takibi gibi amaçlarla arka planda çalıştırdığı izleyici çerezleri saptayıp sınıflandırıyor.
Türkiye’den 100 haber sitesinin hız ve gözetim verilerini bu araçlarla derleyen Journo, sonuçları şöyle görselleştirdi:
Dikey eksende, reklam göstermek veya ziyaretçileri takip etmek için haber sitelerinin kaç adet talepte bulunduğu bilgisi var. Yatay eksende ise haber sitelerinin sayfa açılma hızları puanlandırılıyor. Kesik çizgiler, her iki eksendeki ortalama değerleri işaretliyor.
Bu etkileşimli grafiği anlamlandırmak için şu lejant da faydalı olabilir:
Araştırmaya göre haber sitelerinin mobil sürümleri, masaüstü sürümlerinden çok daha yavaş. Oysa günümüzde ziyaretçilerin büyük bölümü mobil cihazları kullanıyor. İnternetHaber ve Haber Global‘in yanı sıra Sözcü, EnSonHaber ve İhlas Haber Ajansı‘nın masaüstü siteleri, görece az gözetim çerezi kullanırken yüksek sayfa açılma hızlarına ulaşıyor.
İnternetHaber ve EnSonHaber‘in yanı sıra Diken, KARAR.com ve Evrensel, mobil sitelerinde bu açıdan ortalamanın üstünde bir olumlu performans sergiliyor. T24‘ün mobil sitesi de, ortalamanın üstünde takip talebinde bulunmasına karşın görece hızlı.
A Haber ve Cumhuriyet, hem masaüstü hem de mobil ortamda bir yandan ziyaretçilerini ortalamanın üstünde bir yoğunlukta gözetlerken bir yandan da onlara yavaş açılan sayfalar sunuyor. Sabah da özellikle mobil ortamda bu açıdan en kırık notlardan birini alıyor. Aynı verilere göre en yavaş haber sitesi, Takvim‘in mobil sürümü. Tüm ana göstergelerde 100 sitenin ortalamalarına en yakın haber yayıncısı ise Tele 1‘in masaüstü sitesi.
Masaüstü ve/veya mobil sürümleri, Google’ın kendi aracına göre “SEO” alanında 100 tam puan alan haber siteleri şunlar: Hürriyet, Sözcü, Haberler.com, Yeniçağ, İnternetHaber, Gazete Vatan, T24, İHA, Diken, Medyascope, Ulusal Kanal, Haber Global, Karar, KRT, TGRT, Tele 1, Kısa Dalga ve Gerçek Gündem
“Erişilebilirlik” alanında ise İnternetHaber, Mynet ve Diken en yüksek puanları alan siteler. Bu puanı yükseltebilmek için, birçok unsurun yanı sıra, engellilere de sağlıklı bir kullanıcı deneyimi sunacak önlemleri sitenizde almanız gerekiyor.
Tabloda, haber sitelerinin reklam sunucusu (adserver) taleplerinin yanı sıra, kullanıcıyı tanıma ve takip etme amaçlı gözetim taleplerinin (tracking requests) sayısı da yer alıyor.
Burada da görüldüğü gibi Journo, kullanıcıyı tanıma ve takip amacıyla bir oturumda sadece 3 adet talepte bulunuyor. Bu taleplerin tamamı, Google Analytics ve WordPress çerezleri tarafından oluşturulan, bir sitede hangi içeriği kaç kullanıcının ziyaret ettiği vb. bilgileri veren anonim trafik verileri için yapılıyor.
Tablodaki kısaltmaların anlamı
Bu arada üstteki tablonun başlıklarında, Google Lighthouse'un "Core Web Vitals Assessment" (Temel Web Göstergeleri Değerlendirmesi) notunu saptayan ve "performans" değerlerini belirleyen ölçümlerin kısaltmalarına yer verdik. Bu kısaltmaların açılımları ise şöyle:
Largest Contentful Paint (LCP): Sayfadaki ana içeriğin (haber siteleri için haberin ana metni) ziyaretçilere görünmesinin ne kadar sürdüğünü ölçer.
First Input Delay (FID): Siteyle ilk kez etkileşime giren kullanıcılara web sayfasının yanıt verme hızını ölçer.
Cumulative Layout Shift (CLS): Haber sitelerinde reklamlar yüklendikçe içeriğin bazen sinir bozucu biçimde yer değiştirdiğini görüyoruz. İşte CLS, web sayfalarının görsel olarak "kararlı" hâle gelme hızını ölçüyor.
First Contentful Paint (FCP): Tarayıcının bir web sayfasındaki ilk içerik parçasını (örneğin haber fotoğrafı) oluşturması için geçen süreyi ölçer.
Interaction to Next Paint (INP): 2024 martından itibaren FID yerine artık daha gelişmiş bu ölçüm kullanılacak. FID sadece kullanıcının sayfayla ilk etkileşimini ölçüyordu. INP ise tüm etkileşimleri dikkate alıp en yavaş olanı raporluyor.
Time to First Byte (TTFB): Tarayıcının bir sayfadan veri talep etmesiyle sunucunun ona ilk veri parçasını göndermesi arasında geçen süreyi ölçer.