ABD'li bir yargıç, Kongre Binası'ndaki isyanda rolü olduğu gerekçesiyle Kuzey Karolinalı bir adamı hapse mahkum ederken sert bir açıklama yaptı. Bölge Yargıcı, Donald Trump'ın destekçilerinden oluşan topluluğu kahraman olarak göstermenin ve 6 Ocak 2021'de yaşanan şiddet olaylarını hafife alma çabalarının ABD için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtti.
ABD Bölge Yargıcı Royce Lamberth, Trump ve Cumhuriyetçi müttefiklerinin 6 Ocak sanıklarının "siyasi tutuklular" ve "rehineler" olarak gösterilmesini kınadı. Lamberth, Kongre Binası'nı işgal ederek yasaları çiğneyen isyancıların cezalandırılması için adalet sisteminin meşruiyetine zarar verme girişimlerine karşı da sert tepki gösterdi.
ABD eski Başkanı Ronald Reagan'ın atadığı Lamberth, yakın tarihli bir kararında, "Kürsüde geçirdiğim 37 yıl boyunca, suç faaliyetlerine ilişkin bu tür haksız gerekçelerin yaygınlaştığı bir zaman hatırlamıyorum" diye yazdı. Yargıç, "Bu tür yıkıcı, yanlış yönlendirilmiş söylemlerin ülkemiz için daha çok tehlikenin habercisi olabileceğinden korktuğunu" da belirtti.
Associated Press'te yer alan habere göre, Trump'ın Beyaz Saray'a dönmesi halinde isyancılar için af çıkarabileceği konuşulurken, Washington'daki federal mahkemede 6 Ocak Olaylarıyla ilgili bin 200'den fazla ceza davasına bakan yargıçlar da platformlarını kullanarak televizyondan canlı yayınlanan saldırıyla ilgili çarpıtmaları düzeltmeye çalışıyor. Haberde, sayıları giderek artan sanıkların, mahkemede meydan okuyan konuşmalar yaparak, Trump'ın seçim iddialarını tekrarlayarak ve kendilerini vatansever olarak göstererek eski Başkan tarafından yayılan söylemi benimsedikleri ileri sürüldü.
Yakın zamanda görülen bir duruşmada aşırı sağcı örgüt olan Proud Boys üyesi Marc Bru, kendisini altı yıl hapis cezasına çarptıran yargıca defalarca hakaret etti ve sözünü kesti. Bru, "Bana 100 yıl verseniz yine aynı şeyi yaparım" dedi. Diğer göstericilerden en az ikisi de cezalarını aldıktan sonra mahkemede "Trump kazandı!" diye bağırdı.
İsyanda suçlanan bazı kişiler umutlarını Kasım ayında Trump'ın zaferine bağlamış durumda. Kongre binasının camını kırdığı için yaklaşık beş yıl hapis cezasına çarptırılan Pennsylvania'lı Rachel Marie Powell, CNN muhabirine yaptığı açıklamada 2024 başkanlık seçimlerinin kendisi için "ölüm kalım meselesi" olduğunu söyledi. Trump'ın seçilmesi halinde hapisten çıkacağına inandığını söyledi.
Bu söylem, 6 Ocak sanığının internet üzerinden yürüttüğü kampanyalara bağış yapan yabancılar arasında yankı bulsa da, yargıçların sempatisini kazanmasını sağlamadı. Her iki siyasi partinin başkanları tarafından atanan yargıçlar isyanı demokrasiye hakaret olarak nitelendirdi ve sanıkları gerçek bir pişmanlık göstermedikleri ve kendilerini mağdur olarak gösterdikleri için defalarca uyardı.
Üç yılı aşkın bir süre boyunca yargıçlar, saldırganların memurları şiddetle itip kaktığı, camları kırdığı, bayrak direkleri ve biber gazı gibi şeylerle polise saldırdığı ve milletvekillerine şiddet tehdidinde bulunduğu videoları izledi. Mahkeme duruşmalarında polis memurları, Kongre Binası'nı korumaya çalışırken dövüldüklerini, tehdit edildiklerini ve hayatlarından endişe ettiklerini anlattılar.
ABD Bölge Yargıcı Amit Mehta, uzun bir sabıka kaydı bulunan Kentucky'li bir adamı, polise biber gazı ve sandalyeyle saldırdığı gerekçesiyle 14 yıl hapis cezasına çarptırmadan önce, "Washington'da yaşananların haksız ve adaletsiz olduğu yalanını" yaymaktan dolayı uyardı.
Eski Başkan Barack Obama tarafından aday gösterilen Mehta, Peter Schwartz'a "Siz siyasi bir mahkum değilsiniz" dedi. Yargıç, hapisteki Rus muhalefet liderine atıfta bulunarak "Siz Aleksey Navalny değilsiniz. Adaletsizliğe karşı duran, otokratik bir rejime karşı savaşan biri değilsiniz. ... Siz, kendi adaletini sağlamaya kalkışan birisiniz" dedi.
Lamberth'in sert açıklamaları, isyan sırasında herhangi bir şiddet ya da yıkımla suçlanmayan ve sadece hafif bir suçu kabul eden Kuzey Carolina'lı James Little'ın davasında geldi. Lamberth, yargıcın tarihi yeniden yazmaya yönelik "utanmazca" girişimler olarak nitelendirdiği olaylardan sorumlu kişilerin isimlerini vermedi. Ancak Trump başkanlık seçim kampanyası sırasında isyancılarla yakın ilişkiler kurdu. Onları "rehineler" olarak tanımladı, hapisten çıkarılmaları çağrısında bulundu ve Kasım ayında Beyaz Saray'ı kazanması halinde büyük bir kısmını affetme sözü verdi.
İsyanda federal suçlarla itham edilen yaklaşık 750 kişi suçunu kabul etti ve 100'den fazla kişi de mahkemede suçlu bulundu. İsyancıların birçoğu sadece izinsiz girme gibi hafif suçlarla suçlanırken, diğerleri saldırı ya da kışkırtıcı komplo gibi ciddi suçlarla karşı karşıya kaldı. Associated Press tarafından derlenen verilere göre, hüküm giyenlerin yaklaşık üçte ikisi, birkaç günlük aralıklı hapis cezasından 22 yıl hapis cezasına kadar değişen sürelerle bir süre ceza aldı.
Lamberth, Little'ı 2022 yılında 60 gün hapis cezasına çarptırmış ve ardından üç yıl gözetim altında tutmuştu. Ancak Washington'daki federal temyiz mahkemesi temyizde Little'ın yanında yer alarak, hem hapis cezasına hem de şartlı tahliyeye mahkum edilemeyeceğine karar verdi. Little'ın davası Lamberth'in mahkemesine geri döndüğünde, Little'ın zulüm iddialarını ve 6 Ocak saldırısını küçümseme çabaları gerekçe gösterilerek, hapiste ve şartlı tahliyede geçirdiği süre de hesaba katılarak, 150 günlük hapis cezasına yeniden çarptırıldı.
Yargıç Lamberth, "Little, bugün çok yaklaşmasına rağmen yanlış bir şey yaptığını kabul edemiyor. Dolayısıyla kamuoyuna gerçeği söylemek mahkemeye düşüyor: Bay Little'ın ve 6 Ocak'ta yasaları çiğneyen diğerlerinin eylemleri yanlıştı. Mahkeme, açıklamalarının yanlışların önünü tamamen kesmesini beklememektedir. Ancak biraz da olsa gerçeğin ortaya çıkacağını umuyorum" diye yazdı.
Diğer davalarda yargıçlar, isyancıların siyasi görüşleri nedeniyle haksız yere yargılandıkları fikrini destekledikleri durumlarda, cezalarının bir mesaj vermesi gerektiğini belirtmişlerdi. ABD Bölge Yargıcı Christopher Cooper, dönemin Meclis Başkanı Nancy Pelosi'nin ofisinde ayaklarını masaya dayayarak çektirdiği fotoğraf geniş yankı uyandıran Arkansaslı Richard Barnett'e, 6 Ocak saldırısının yüzlerinden biri haline gelmenin kötü şöhretinden hoşlanıyor gibi göründüğünü söyledi.
ABD eski Başkanı Barack Obama tarafından atanan Cooper, Barnett'i dört yıldan fazla hapis cezasına çarptırmadan önce, "Kendinizi 6 Ocak Olaylarının yüzlerinden biri haline getirdiniz, sadece o fotoğrafla değil, platformunuzu ve şöhretinizi kullanarak sizin ve diğer isyancıların 6 Ocak'taki davranışlarınızın aksine inançları nedeniyle zulüm gören siyasi mahkumlar olduğu yanılgısını yaymaya çalıştınız" dedi.