1­5­0­ ­e­u­r­o­y­a­ ­a­l­d­ı­ğ­ı­ ­G­a­b­o­n­ ­M­a­s­k­e­s­i­­n­i­ ­4­,­2­ ­m­i­l­y­o­n­ ­e­u­r­o­y­a­ ­s­a­t­m­ı­ş­t­ı­:­ ­M­a­h­k­e­m­e­ ­a­n­t­i­k­a­c­ı­y­ı­ ­h­a­k­l­ı­ ­b­u­l­d­u­

Fransa’da mahkeme, 2021 yılında bir çiftten 150 euroya aldığı Gabon maskesini 4,2 milyon euroya satan antikacıyı haklı buldu. Müzayedeciler maskeye 300 bin euro değer biçmiş fakat bunun kat be kat üstünde bir fiyata satılmıştı.

Fransa'da yaşanan Gabon maskesi davasında mahkeme, bir çiftin 150 euroya sattığı Afrika maskesini 4,2 milyon euroya satan tüccarı haklı buldu. Çift, maskeyi 2021 yılında 150 euroya satan tüccarın kendilerini kandırdıkları iddiasıyla dava açmıştı. Ancak mahkeme, çiftin maske hakkında yeterli araştırma yapmamalarının sorumluluğunu taşıdığına hükmetti.

BBC'de yer alan habere göre emekli çift, maskeyi Gabon'da bir koloni valisi olan atalarının evinde bulmuştu. Evin Fransa'nın orta kısmında bulunan yazlık evlerindeki eşyalarını satma talebiyle başlayan süreç, Gabon'un 20. yüzyıldaki koloni valisi Rene-Victor Fournier'e ait olan maskeyi içeriyordu. Tüccar, maskeyi satın aldığında gerçek değerini bilmediğini iddia etti.

Çift, maskeyi 2021 yılında satışa çıkaran tüccarın, bir müzayedede 4,2 milyon euroya satıldığını öğrenince "değerinin altında sattıkları" gerekçesiyle dava açtı. Ancak mahkeme, çiftin maskeyi araştırmada yeterli çaba sarf etmediğine kanaat getirerek tüccarı haklı buldu.

Gabon hükümeti de dava sürecine müdahil olarak, maskenin Gabon halkından çalındığını ve geri gönderilmesi gerektiğini savundu. Ancak mahkeme, Gabon hükümetinin satışın iptal edilmesi ve maskenin Gabon'a geri gönderilmesi talebini reddetti.

Fransa Parlamentosu 2020'de, Senegal ve Benin'den sömürge döneminde çalınan eserlerin geri gönderilmesi yönünde oy kullanmıştı. Ancak bu dava, Fransa'da bulunan yaklaşık 90 bin Afrika eserinden sadece bir örnek olarak dikkat çekiyor.

Tüccar, maskeyi bu kadar değerli olduğunu bilmediğini iddia ederek, çifte iyi niyet göstererek 300 bin euro teklif ettiğini belirtti. Ancak çiftin dava açması üzerine tüccar bu teklifini geri çekti.

Mahkeme kararı, benzer durumların gelecekteki davalarda bir emsal oluşturabileceği ve eserlerin değerlendirilmeden satılması durumunda sorumluluğun alıcıya ait olabileceğini gösteriyor.