Tarihimizde, siyasi iktidarlar döneminde birçok kitap yasaklandı. Bu yasaklamaların temel amacı, toplumda farklı düşüncelerin oluşmasını önlemekti. Takriri Sükun Kanunu, yani "Huzuru Bozmak Yasası", bu yasakların uygulanmasını sağlayan temel yasalardan biriydi. Bu yazıda, Takriri Sükun Kanunu'nun tarihini, etkilerini ve yasaklanan kitapların hikayelerini ele alacağız.
Takriri Sükun Kanunu, Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1914 yılında çıkarılmış bir yasadır. Bu yasa, hükümetin, ülkedeki huzuru bozduğuna inandığı yayınların ve kitapların yayılmasını engelleme yetkisini veriyordu. Yasaklanacak yayınların belirlenmesi ise hükümetin takdirine bağlıydı. Kanunun amacı, ülkede siyasi istikrarı korumak ve halkın düşüncelerini kontrol altında tutmak olarak belirtilmişti.
Takriri Sükun Kanunu'nun uygulanması, yasaklanan kitapların dışında da pek çok yayının toplatılması ve sansürlenmesi sonucunu doğurdu. Yayınevleri ve yazarlar da sürekli bir baskı altında kaldı. Kanun, sansürün yaygınlaşmasına ve düşünce özgürlüğünün sınırlanmasına sebep oldu. Ayrıca, hükümetin istemediği herhangi bir düşüncenin yayılması da yasaklandı.
Takriri Sükun Kanunu döneminde yüzlerce kitap yasaklandı. Bu yasaklar, kitapların konularına ve yazarlarının siyasi duruşlarına göre belirlendi. İşte, Takriri Sükun Kanunu'nun yasakladığı kitaplardan bazıları:
Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun "Sodom ve Gomore" adlı romanı, Takriri Sükun Kanunu döneminde yasaklandı. Roman, Cumhuriyet öncesi dönemde İstanbul'da geçen bir aşk hikayesi anlatıyordu. Kitap, dönemin toplumsal yapı ve değerleri hakkında eleştirel bir tavır alması nedeniyle sansürlenmişti.
Takriri Sükun Kanunu döneminde yasaklanan kitapların arasında en ilginç olanlardan biri de Mustafa Kemal Atatürk'ün "Nutuk" adlı eseriydi. Nutuk, Kurtuluş Savaşı'nın tarihsel bir özeti ve Atatürk'ün liderlik becerilerinin anlatıldığı bir kitaptır. Ancak, kitapta yer alan bazı bölümler, hükümetin hoşuna gitmediği için sansürlenmişti. Kitabın yasaklanması, Atatürk'ün kişiliği ve liderliği hakkında olumsuz bir algı oluşmasına sebep oldu.
Kemal Tahir'in "Devlet Ana" adlı romanı, Takriri Sükun Kanunu döneminde yasaklanan bir diğer kitaptı. Roman, Cumhuriyet öncesi dönemde Türkiye'de yaşayan bir ailenin hikayesini anlatıyordu. Kitap, dönemin siyasi yapısını eleştiren ve hükümetin hoşuna gitmeyen birçok bölüm içeriyordu. Kitabın yasaklanması, Kemal Tahir'in Türk edebiyatındaki yerini daha da sağlamlaştırdı.
Takriri Sükun Kanunu döneminde yasaklanan yabancı bir kitap da Sabahattin Ali'nin "Madonna in a Fur Coat" adlı romanıydı. Roman, Türk-Alman ilişkileri ve bir aşk hikayesi konu ediliyordu. Kitap, dönemin hükümetinin hoşuna gitmeyen birçok bölüm içeriyordu ve sansürlenerek yasaklandı. Ancak, kitap daha sonraları tekrar yayımlanarak, Sabahattin Ali'nin en ünlü eserleri arasına girdi.
Takriri Sükun Kanunu, tarihimizde düşünce özgürlüğüne yapılmış en büyük saldırılardan biridir. Bu kanun, siyasi iktidarların toplumda farklı düşüncelerin oluşmasını engelleme çabalarını yansıtıyor. Yasaklanan kitaplar, Türk edebiyatının önemli eserleri arasında yer alıyor ve sansürün yaygınlaşmasını engellemek adına her zaman hatırlanması gereken önemli dersler içeriyor.