Olası İstanbul depremine ilişkin uzmanlar, bazı ilçelerde ağır hasar ve yıkımların olacağını sıklıkla dile getirirken diğer taraftan da kentsel dönüşüm çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Meclis'in açılmasıyla birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gündeme getirilmesi planlanan İstanbul’a özel kentsel dönüşüm yasa teklifinde; “çürük binaların rezerv alanlara taşınması, dönüşümün düşük faiz ve uzun vadeli taksitlerle sağlanması” gibi maddeler var.
İstanbul başta olmak üzere Türkiye genelinde yüksek deprem riski nedeniyle kentsel dönüşümün hızlandırılması için çalışmalar sürüyor. 1 Ekim'de Meclis'in açılmasıyla gündeme getirilmesi planlanan düzenlemenin detayları ise ortaya çıktı. Önümüzdeki günlerde son şekli verilerek sunulması beklenen teklifin kabul edilmesi halinde İstanbul'da dönüşümün hızlanması sağlanacak.
Gündeme getirilmesi planlanan yasa teklifi kapsamında çürük binalar rezerv alanlara taşınacak, dönüşüm düşük faiz ve uzun vadeli taksitlerle sağlanacak. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile AK Parti Grubu yasa teklifinin üzerinde çalışmalarına başladı.
Yapılan çalışmanın ana başlıkları şöyle:
Sabah'ta yer alan habere göre, İstanbul'un bazı ilçeleri yoğunluklu olmak üzere imar kaynaklı sorunlar bulunuyor. Okul, spor salonu, park gibi amaçlarla ayrılmış imara kapalı alanların önemli bölümüne geçmişte binalar yapıldığı tespit edildi. İstanbul'un ilçelerindeki binaların yüzde 10'a yakın bölümünün bu şekilde imara kapalı alanlar üzerinde olduğu belirtiliyor. Ekimde Meclis açılır açılmaz gündeme getirilmesi planlanan İstanbul’a özel kentsel dönüşüm yasa teklifinde “çürük binaların rezerv alanlara taşınması, dönüşümün düşük faiz ve uzun vadeli taksitlerle sağlanması” gibi vatandaşı rahatlatacak maddeler var
Bu alanlar imara kapalı olduğundan depreme dayanıksız yapılar yıkılıp yenisi yapılamıyor. Binalarda oturanlar da ruhsat alamayacağı için dönüşüme yanaşmıyor. Yasa kapsamında öncelikli olarak bu sorunun çözümü sağlanacak. İmara kapalı alanlarda evi olanlar için rezerv alanlarda belli ücret karşılığında konut verilecek. Vatandaşa rezerv alandaki ev için düşük faiz ve uygun taksit olanağı sağlanacak.
İmara kapalı olanlarda yıkılan evlerin yerine yenisi yapılmayacak. Buralar ya amacına uygun kullanılacak ya da yeşil alanlar, parklara çevrilecek. Böylece şehrin de rahatlaması sağlanacak.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde kentsel dönüşümle ilgili bir başkanlık kurulacak. Altında ise arsa üretiminden gelir getirici işlemlere kadar birçok genel müdürlük oluşturulacak.
Şu andaki kentsel dönüşüm mevzuatında riskli binalarla ilgili yıkım aşamasında bir sorun yaşanmıyor. Sıkıntı yıkılan binanın yerine yenisinin yapımı aşamasında ortaya çıkıyor.
Örneğin yeni yapılacak binanın ruhsatı için belediye başvurusunda tüm maliklerin rıza ve imzası gerekiyor. Uzlaşma sağlanamadığı için de işler uzadıkça uzuyor. Dönüşümün her aşamasında kararlara üçte iki çoğunluk koşulu getirilmesi düşünülüyor. İlk etapta bunun salt çoğunluk ile yapılması düşünüldü ancak Anayasa'nın mülkiyet hakkına aykırı olabileceği sonucuna varıldı.
Evini kentsel dönüşüme verenlere yapılan kira yardımlarının da arttırılması planlanıyor. Birçok kişinin kiralar nedeniyle kentsel dönüşüme sıcak bakmadığı, kira yardımının artması ile birlikte binasını yenileyeceklerin de artacağı düşünülüyor.