Kur Korumalı Mevduat hesabı açtıranlarla Döviz Korumalı hesaplar arasındaki makas artacak. Nedenleri haberimizde...
Bankada dolar biriktirenler dikkat! Ünlü ekonomist kur korumalıda parası olanlara müjdeyi patlattı! Elinde doları olanı endişelendiren sözler!
DTH dönüşümlü KKM’de serbest bırakılan faiz oranı yüzde 20-25’e hatta daha yukarıya bile gidecek. TL ile açılan hesaplarda ise bir değişiklik yok, en fazla faiz yüzde 12.
Amaç ortada; ne olursa olsun DTH dönüşümlü KKM çözülmesin, ancak DTH dönüşümlü yeni KKM hesabı kesinlikle açılsın!
KKM’si TL cinsi olanlar vade bozduklarında çok kayıp olmayacaksa bu hesaplarını kapatıp ilk olarak DTH’ye sonrasında KKM’ye geçecektir.
Geçen hafta enflasyon raporu bilgilendirme toplantısında Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun KKM’deki faiz tavanı ile ilgili sözleri net olarak anlaşılmadı ve yorumlamalarda farklılıklar olmasına neden oldu. Ancak Kavcıoğlu’nun sözlerinde yanlışlık yoktur, yapılan yorumlar yanlıştır. Kavcıoğlu’nun söylediklerini yanlış anlayanlar arasında ben de varım.
Başkan Kavcıoğlu, Merkez Bankası’nın taraf olduğu KKM hesaplarında bankaların faizi serbestçe belirlediğini söyledi. Döviz tevdiat hesaplarının bozdurulmasıyla açılan hesaplar, Merkez Bankası’nın taraf olduğu hesaplardır. Yani DTH dönüşümlü hesaplar…
Doğal olarak faiz tavanının kaldırılması, KKM’de TL cinsinden açılan hesapları kapsamıyordu.
27 Ocak Cuma günü yazmış olduğum yazıda KKM’de TL cinsinden açılan hesapların faiz tavanının kaldırıldığından bahsettim; ancak asıl durumun bu şekilde olmadığını anladığımda yazıma internette bir not eklemek durumunda kaldım.
DTH dönüşümlü hesaplarda Merkez Bankası’nın faiz tavanını kaldırmanın sebebi nettir.
Nitekim son iki haftaya baktığımızda yön tekrar çok belirgin olmamakla birlikte yükseliş gösterse de KKM’de önceki iki hafta içerisinde yapılan 93 milyar liralık düşüş paniğe sebep oldu.
Bu azalmanın sebebinin ağırlıkla döviz dönüşümlü KKM’den kaynaklandığı bellidir. Buradan hareketle hem çıkışın önüne geçmek hem de yeni hesap açılışını gerçekleştirebilmek için DTH dönüşümlü hesaplar için faiz tavanının kaldırılmasında karar kıldı.
Sahip oldukları toplam mevduat içinde bankaların döviz cinsi olanların payına göre ekstra maddeler eklenmiş ve bu da bankaların farklı arayışlara yönelmesine neden olmuştu. Bu durumu yenmeye çalışan bankalar, döviz hesaplarında düşüş sağlamak için hesapların sahiplerine çeşitli kampanyalar üretmeye başladı. Örnek vermek gerekirse döviz hesabının bir bölümünün KKM’ye geçirilmesi koşulu sağlanırsa geri kalan tutara faizlerin yüksek uygulanması.
Şu anda hesabı olan kişilere yeni bir fırsat kapısı açıldı fakat daha çok hesap açma söz konusu olmaya başladı. DTH’nin tamamını KKM’ye çevirmek ve belki de yüzde 25’i, 30’a varacak şekilde yüksek faiz almak mı veyahut DTH’nin bir bölümü ile KKM hesabı açmak, kalan miktar için faiz pazarlığına oturmak mı?
Ülkemizde tasarruf edene yaklaşım hep aynı:
İlk gerçek şudur ki, tasarruf eden cezalandırılır!
İkinci olarak da, TL cinsi tasarruf edenin vay haline.
KKM uygulamasının yürürlüğe girdiği 2021’in son ayından bu güne, açılan bu hesapların açılmasında kullanılan para ne olursa olsun getirisi aynı oluyordu.
Hesap ister DTH dönüşümü ile açılsın, ister doğrudan TL ile yoluyla açılsın; vade süresindeki faizin geliri o zamandaki kur artışının altında seyrederse, aradaki kur farklı hesabın sahibine ödeniyor. Ancak kur artışı faiz kadar veya faizden düşük olursa hesabın sahibi sadece faizi alıyor.
Bu genel yaklaşım aynı şekilde devam ediyor.
Fakat artık faizde farklılık var.
Bugüne kadar KKM hesaplarına dövizle mi yoksa TL ile mi açıldığının önemi olmadan en çok “politika faizi+3 puan” faiz uygulanıyordu.
İşte şu anda bu tavan belli belirsiz kaldırıldı.
KKM hesabını TL götürüp yapanlara aynı şekilde politika faizine bağlı olarak bu sınırlama uygulanacak. İşte bu faiz de şimdi politika faizi yüzde 9 olduğundan dolayı yüzde 12.
Fakat altın hesaplarından ve DTH dönüşümlü hesaplarından dönüşüm şeklinde açılan KKM hesaplarında faiz tavanı kaldırıldı.
Olay şu oldu: Biri yer, biri bakar!
Yani şu anda aynı tutarda, aynı vadede, aynı bankada KKM hesabına faiz aynı olmayacak.
Neden?
“Sen TL ile hesap açtırdın, cezalısın; sen dövizini bozdurarak hesap açtırdın, ödülü hak ettin!”
KKM’nin TL ile açtırıldığı hesap en çok yüzde 12 faiz almaya devam ederken DTH dönüşümlü hesapların aldığı faizin takibi zor görünüyor.
Merkez Bankası analizlerine göre son 3 aya kadar vadeli mevduatın bütün bankalar ortalamasındaki faiz 20 Ocak’ta yüzde 24.57’yi gördü. Bu oran bir kıstastır.
Bununla birlikte demek ki ortalama yüzde 24.57 ise bundan daha fazla oran kullanan bankalar da vardır.
Doğal olarak bu bankalar da ellerinde bulunan DTH dönüşümlü KKM’nin saydamlaşmasının önüne geçmek için ve başka bankalarla rekabet ettiği için faizi daha da yukarıya çekecektir. Böylelikle sınırlar ortadan kalktı; faiz yüzde 20 de olabilir, 25 de, bilakis daha bile fazla olabilir.
Bankalar sadece KKM’nin çözülmesiyle ilgilenmiyor doğal olarak, yeni KKM için DTH hesapları toplamaya uğraşacaktır.
Bu durumda TL ile KKM hesabı açtırmış kişilerin akıbeti ne olacak?
TL ile KKM açtıranların önünde 2 seçenek bulunmaktadır:
• Yüzde 12 faize tamam diyerek kaderine göz yumacak
• Veya hesaplarının vadesini bozarak ilk olarak DTH hesabını açtıracak, sonrasında da “DTH dönüşümlü KKM” hesabı açtırarak keyfine bakacak.
İkinci şık değerlendirildiğinde döviz arayışı olacak fakat bu döviz KKM’ye evrilirken hesap içindekini bozduracağından dolayı yeniden sistemleşecek. Yani bir etkisi olmayacak.
Bu durumda TL ile açılan hesapların DTH’ye dönüşmesi sonucunda oluşan fark Hazine’nin değil Merkez Bankası’nın sorumluluğunda olacak.
Bir yıldan fazla süredir Merkez Bankası’nın yürüttüğü politika faizi+3 puan olarak kaydedilen tavan faizi DTH dönüşümlü hesaplar söz konusu olduğunda kaldırmak zorunda olmasında 2 sebep vardır.
DTH dönüşümlü hesap sahipleri zaten eskiden beri dövizden tasarruf eden kişilerden oluşuyordu ve KKM’ye girme sebepleri buydu. Bu kesimin dövize yönelmesi çok kolay oldu. Raporlar da gösteriyor ki iki haftada 93 milyarı bulan azalma çoğunlukla DTH dönüşümlü hesaplardan gerçekleşti.
Bu dönüşü önlemek için dövize gereğinden fazla faiz verilmesinin de önü açıldı. KKM’de duran döviz yüzde 12’den fazla bir ek gelir getirmiyordu. Ancak bankalar dövize de büyük oranlı faizler uygulamaya başlamıştı.
Doğal olarak hesabı KKM’de duran DTH sahibi de yıllık yüzde 12’den örneğin 3 ay için yüzde 3 faize tamam diyecek veya daha çok kazanmak için dövize yüksek faiz veren bankalara yönelecektir.
Dolayısıyla bu durumun önüne geçilmek istendi.
Tek amaç bu değil şüphesiz.
Şu anda bankada yer alan döviz hesaplarına “gel gel” deniliyor!
Diyelim ki bankada döviz hesabınız var. Hesabınızın miktarı çok yüksek oranda değilse ve bu dövize yüksek oranda faiz alamıyorsanız kur artışına oranla kar elde etmeyi kabul etmiş gibi olursunuz. Bir de seçime kadar verilen sözlerden olan kuru sabit tutma hedefini gördükçe dövizin aynı kalması sonucunda zarara uğradığınızı düşünüyorsunuz.
Ancak korkmayın! Yeni bir fırsat kapısı sizinle. Hesabınızın olduğu banka veya başka bankadan “Dövizinizi KKM’YE dönüştürelim, vade sonunda zaten dövizinizi aynen alma hakkınız var, bakın artık faiz yüzde 112 de değil, vade dönemine kur az artarsa size yıllık yüzde 25 dolayınca da faiz vereceğim” diyor.
Bu şartlar altında kim KKM hesabı açtırmaz ki?
Bu uygulamanın ardından DTH dönüşümlü hesaplarda faiz tavanının kaldırılmasıyla beraber KKM bakiyesinde artış olması bekleniyor.
Oranların tamamı net olarak bilinmemekle birlikte toplam KKM hesabının yaklaşık yüzde 50’si DTH dönüşümlü hesaplardan, diğer yarısı da TL ile açılan hesaplardan oluşmaktaydı. Yapılan düzenleme ile birlikte DTH dönüşümlü hesap açtıranların oranında gözle görülür bir artış beklenmektedir.