Dilimizde sıklıkla kullanılan ve bazen göz ardı edilen kelimelerden biri olan "gaye", günlük konuşma ve yazı dilinde önemli bir yere sahiptir. Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre "gaye", elde edilmesi gereken veya ulaşılmak istenen bir durumu ifade eder. Bu anlamda "amaç" ve "maksat" kelimeleriyle eş anlamlı olarak kullanılır.
Gaye eş anlamlısı nedir? Gaye kelimesi, dilimizdeki zenginlik ve çeşitliliğin güzel bir örneğidir. Bu kelimenin en yaygın eş anlamlıları "amaç" ve "hedef"tir. Ancak bunların yanı sıra "defa", "erek", "istek", "maksat", "meram", "uğur", "usul", "yol", "yolculuk" ve "yöntem" gibi 10'a yakın farklı eş anlamlısı daha bulunmaktadır. Bu kelimeler, "gaye" yerine kullanıldıklarında cümlenin anlamında bir değişiklik oluşturmaz.
Dilimizin bu zenginliğini daha iyi anlamak için örnek cümlelere bakalım:
"Hayatta bir gayeye sahip olunmalıdır." aynı anlamda "Hayatta bir amaca sahip olunmalıdır." veya "Hayatta bir hedefe sahip olunmalıdır." şeklinde de ifade edilebilir.
"Şirketimizin gayesi bu yıl içinde yurtdışına açılmak." cümlesi, "Şirketimizin amacı bu yıl içinde yurtdışına açılmak." veya "Şirketimizin hedefi bu yıl içinde yurtdışına açılmak." şeklinde de kullanılabilir.
Kişisel amaçlar için, "Hayatta ki gayen nedir?" sorusu "Hayatta ki yolculuğun nedir?" veya "Hayatta ki yöntemin nedir?" olarak da sorulabilir.