Çocuğunuza 'hayır' diyemiyor musunuz? Ne istese yapıyor musunuz? Ancak bu ne yazık ki iyi bir şey değil. Prof. Dr. Nevzat Tarhan'a göre, "Anne-baba yetersiz kalıp çocuğa hayır demeyi öğrenemezse, çocuk anne-babayı yönetmeye çalışıyor. Günümüzde çocuklar anne-babaya baskın olmaya çalışıyorlar."
Yapılan araştırmalar, gerekli disiplinin sağlanmadığı bir ortamda büyüyen çocukların sınır tanımaz, sorumsuz ve doyumsuz bir karaktere sahip olduğunu gösteriyor.
Bu çocukların çevrelerine uyum sağlamakla ilgili ilk sorunları ise anaokulunda görülmeye başlıyor.
Böyle büyütülen çocuklar sosyal ilişkilere ve disiplin gereken ortamlara girdiğinde paylaşmayı bilmemeleri, arkadaşlarıyla uyum yakalayamamaları ve eleştiriye tahammülsüzlükleri sebebiyle zorluk çekiyorlar.
Ergenliğe girildiğinde benmerkezci olma eğilimi gösteren bu çocuklar daha da yalnız kalıyor. Eleştirilere tahammül edememeleri sebebiyle de yeni şeyler öğrenemiyor, gelişemiyorlar ve üretmeden tüketen varlıklara dönüşüyorlar.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, çocukların “evin küçük hükümdarları' olduğu bu aile modelini “çocukerkil” aileler olarak tanımlıyor.
Çocuklarını doğru yetiştrmek isteyen ailelere özgürlük ve sorumluluk dengesini kurmanın önemini hatırlatan Tarhan, bunu yapmanın doğru yollarını tek tek açıkladı.
Tarhan, en ufak çatışmada eşya fırlatan, bağıran, yerlerde tepinen çocukları artık çok sık gördüğünü belirterek çocuklara sınır çizmenin önemine vurgu yaptı.
Tarhan, "İnsan ilişkilerinde kişisel sınırları öğrenemeyen bir çocuk tipi ortaya çıktı. Sadece anne-babadan değil her yerden bilgi bombardımanı altında kalan, sorgulayan çocuk tiplerini görmeye başladık. Anne-baba yetersiz kalıp çocuğa hayır demeyi öğrenemezse, çocuk anne-babayı yönetmeye çalışıyor. Günümüzde çocuklar anne-babaya baskın olmaya çalışıyorlar. Bu özgürlük düşkünlüğü, popüler kültürün bize sunduğu bir kavram. Bu zamanın ruhu diyebileceğimiz bir durum. Milenyum çağı diyoruz, dijital kuşak diyoruz." dedi.
"'BİZ SIKINTI ÇEKTİK O ÇEKMESİN' DEMEYİN"
Tarhan, varlık içinde çocuk yetiştirmenin daha zor olabileceğine değinerek "Anne baba çocuğu üzmemek için her dediğine evet diyor. Eski kuşaklar yokluk içinde olgunlaşıyordu. Şimdiki kuşakların varlık içinde olgunlaşması gerekiyor. Varlık içinde olgunlaşmak daha zor. Ebeveynler çocuklarına 'biz sıkıntı çektik o çekmesin, biz zor elde ettik o kolay etsin' tarzında gereğinden fazla imkân sunma ihtiyacı hissediyor. Böyle olunca yoklukla tanışmamış bir nesil ortaya çıkıyor. Hatta öyle ki, ebeveynler çocuklarının üzüntüyle, hayal kırıklığıyla karşılaştırmamayı annelik-babalık zannediyor. Hâlbuki ikisi de hayatın bir gerçeği ve çocuğun bunu öğrenmesi gerekiyor." şeklinde konuştu.
Anne ve babanın tutarlı ve ortak bir tavırla çocuğa yaklaşması gerektiğini söyleyen psikiyatr Tarhan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Gereğinden fazla özgür yetişen çocuklar şımarık ve saygısız olma eyleminde oluyor. Hatta bazen bazı şeyleri mızmızlık yaparak, küserek elde ediyor. Bunu bir sorun çözme metodu gibi öğreniyor. Anne baba başını okşayarak hayır diyemiyor çocuğa. Böyle aile ilişkileri kuralsız ortamlarda oluyor. Mesela anne farklı, baba farklı söylerse, anne akşam ayrı, sabah ayrı söylerse tutarsızlık yaşanıyor. Onun için disiplin, nasihat gibi durumlar kar yağışı gibi olur. Yavaş ve devamlı olursa tutar. Fırtına gibi bir gün var, diğer gün olmazsa tutmaz. Bunun için kararlı, disiplinli bir ortam oluşturulması gerekir. Anne ve babanın gerekçeleri ile hayır demeyi bilmesi gerekiyor. Onun için emir vermek yerine seçenek sunmak, nasihat vermek yerine de örnek olmak çok önemli."
Çocukları gereken yerde övmenin ve takdir etmenin çok önemli olduğunu vurgulayan Tarhan, kişiliği övmekle, davranışı övmenin farklı şeyler olduğunun altını çizdi.