Emeklilik için gün sayan bazı EYT'liler borçlanmaya gidiyor. Borçlanmada bir nebze az ödeme için bazı tarihlere dikkat etmesi gerekiyor. Daha fazla detaya haberimizden göz atabilirsiniz…
Eksik prime sahip olanlar için emekliliğin önünü açan borçlanma, çalışanlara vergi avantajı da sağlıyor. Peki kimler ve nasıl yararlanıyor? Vergi iadesi nasıl hesaplanır? İşte detaylar...
Burada başvuru tarihine bakılır. Başvuru sahiplerinin 2022 yılı sonuna kadar ödeyecekleri borçlanmanın asgari ve azami tutarı brüt 6471 Türk Lirası olan asgari maaş üzerinden hesaplanıyor. 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren başvuru sahipleri brüt 10008 Türk Lirası yeni asgari ücret ödemeye başlayacak. Aralık ayında başvuranlar doğum ve askerlik için günlük en az 69.02, ayda 2070 Türk Lirası 72 kuruş ödüyor. Bu ay borçlanma başvurusunda bulunanlar da her gün için en az 106.75 Türk Lirası, 1 ay borçlanma yaparken ise en az 3202 Türk Lirası cebinde tutuyor.
Doğum ve askerlik hizmeti, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun size tebligat göndermesinden itibaren 1 ay içinde ödenmelidir. Dış borçlanma durumunda ise bu süre 3 aydır. Ödeme tarihini geciktiren kişinin başvurusu geçersiz sayılır. Borç almak istiyorsanız, tekrar başvurmanız gerekir. Bu durumda hesaplama yeni asgari ücret üzerinden yapılır.
Başvuruya bağlı olarak 18 ay borçlanma başvurusunda bulunan sigortalı bu süre için ihtiyacı kadar ödeme yapabilir. Bu durumda kalan günler ve sayıları iptal edilir. Ancak kalan günlere daha sonra ihtiyaç duyulursa tekrar başvurmanız gerekir. Bu durumda hesaplama bu dönemlerin son asgari ücreti üzerinden yapılır.
Gelir Vergisi Kanunu'na göre, çalışanlar ve memurlar ile girişimciler SGK'ya ödedikleri borcu matrahtan indirebilirler. Belgenin işverene teslim edildiği aydan itibaren ödenen toplam tutar takvim yılı sınırlaması olmaksızın gelir vergisi matrahından indirilir. Böylece net maaşları, ödenecek vergi kadar artar.
Örneğin bu ay 18 ay askerlik borçlanması yapan bir kişi 57.646,08 lira (10.008*2*18 ay) öder. Bu tutarın tamamı, indirim yapılana kadar gelir vergisi matrahından indirilir. Çalışmaya devam eden emeklinin net maaşı ise şu şekilde hesaplanıyor:
Brüt ücret: 20.000 Türk Lirası
SGK primi işçi payı (% 7.5): 1.500 Türk Lirası
Gelir vergisi matrahı: 18.500 Türk Lirası
Asgari ücret gelir vergisi istisna matrah tutarı: 8.506,80 Türk Lirası
Borçlanma nedeniyle matrahtan düşülecek tutar: 18.500 – 8.506,80 = 9.993,20 Türk Lirası
İstisna sonrası gelir vergisi matrahı: 0 Türk Lirası
Ödenecek gelir vergisi: 0 Türk Lirası
Damga vergisi: 75,84 Türk Lirası
Kesintiler toplamı: 1.500 + 75,84 = 1.575,84 Türk Lirası
Net maaş: 20.000 – 1.575,84 = 18.424,16 Türk Lirası
Brüt ücret: 20.000 Türk Lirası
SGK primi işçi payı (% 7.5): 1.500 Türk Lirası
Gelir vergisi matrahı: 18.500 Türk Lirası
Asgari ücret gelir vergisi istisna matrah tutarı: 8. 506,80 Türk Lirası
Borçlanma nedeniyle matrahtan düşülecek tutar: 0 Türk Lirası
İstisna sonrası gelir vergisi matrahı: 18.500 – 8.506,80 = 9.993,20 Türk Lirası
Ödenecek gelir vergisi: 1.498,98 Türk Lirası
Damga vergisi: 75,84 Türk Lirası
Kesintiler toplamı: 1.500 + 1.498,98 + 75,84 = 3.074,82 Türk Lirası
Net maaş: 20.000 – 3.074,82 = 16.925,18 Türk Lirası
Bu örnekte çalışanın vergi matrahından aylık 9.993,2 lira düşülür ve çalışanın aldığı aylık net tutar 1.498,98 Türk Lirası artar. Uygulama, 57 bin 646 Türk Lirasının tamamı matrahtan düşülene kadar devam ediyor.
Söz konusu indirim ve avantajlar 5 ay süreyle verilmesine rağmen 6. ay vergi matrahından indirilecek tutar 7.680,08 TL'dir. Bu durumda son aya ait vergi indirimi 346,97 lira oluyor. Söz konusu emekli işçi altı ayda toplam 7.841,87 lira kazanıyor.
Bu seçeneğin kullanılabilmesi için çalışmalı ve borçlanmaya ilişkin belgeyi işyerine ibraz edilmesi gerekmektedir.
Daha önce vergi indirimine hak kazanmamış olan askerlik ve doğum borçluları, 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde vergi düzeltmesi talep ederek geriye dönük indirim hakkı elde edebilirler. 5 yıllık süre, ödeme tarihini takip eden takvim yılından itibaren başlar. 2018 yılı ve sonrasında borçlananlar, bu yıl düzeltme başvurusu yaptıklarında vergi matrahından düşebilirler. 2017 ve öncesinde borçlananların ödemelerinde değişiklik yapma seçeneği yoktur. Vergi düzeltmesine hak kazanmak için hem borçlanmanın verildiği gün hem de düzeltme talep ettiğinizde sigortalı olmanız gerekir.