Binlerce sanatçının Filistinlilere destek verdiği açık mektubu yayınlayan Artforum’un baş editörü David Velasco işinden kovuldu. Kovulmanın ardında İsrail’den yana lobi faliyeti yürüten sanat simsarı Martin Eisenberg’in baskısı olduğu ortaya çıktı. Sanat dünyası İsrail’in kültürel dayatması karşısında artık konuşmaya korkarken, ABD’li oyuncu Angelina Jolie’nin desteği ise Filistinlilere moral oldu. Jolie, “Hamas’ın Aksa Tufanı, İsrail’in sivil halkı bombalamasını haklı göstermez” dedi.
İsrail’in Gazze’ye saldırıları devam ederken, Filistinlilerden yana tavır alan sanatçılara, kültür yöneticilerine baskılar da sürüyor. Gazze’de ateşkes çağrısı için yazılan, binlerce tanınmış sanatçı ve küratörün imzaladığı açık mektubu 19 Ekim’de Artforum’da yayınlayan baş editör David Velasco işinden kovuldu. 18 yıldır Artforum’da çalışan Velasco’nun kovulmasının ardında zengin sanat simsarı Martin Eisenberg’in baskısı olduğu ortaya çıktı.
Açık mektubun Artforum’da yayınlanmasının ardından önde gelen sanatçıların imzaladığı orijinal mektup ‘tek taraflı’ olmakla suçlandı, İsrail’deki kültür kurumları da mektuba karşı bir açıklama yayınladı. KARAR’ın geçen hafta sayfalarına taşıdığı, İsrail yanlılarının bu ‘kültürel dayatması’nın ardından sanat dünyasının ekonomisine yön veren isimler, mektubun imzacılarını baskı altına alarak, imzalarını geri çekmeye zorladı.
Yüksek profilli bir koleksiyoner ve şu anda iflas etmiş olan Bed Bath & Beyond servetinin varisi olan Martin Eisenberg’in, sanat dünyasının ünlü isimleriyle lobi faaliyeti yürüttüğü iddia ediliyor. Artforum’un milyonlarca dolarlık eserinin sahibi olan Eisenberg, eserlerine sahip olduğu en az dört sanatçıyla temasa geçti. Birkaç gün sonra Velasco, Artforum CEO’su tarafından çağrıldı ve kovuldu.
Gazze’ye insani yardım gönderilmesi, İsrail’in savaş suçlarının hesabını vermesi ve sivillere yönelik şiddeti sona erdirmesi çağrısında bulunan mektubu yayınlayan Velasco ise, son altı yıl boyunca yöneticiliğini yaptığı dergiden kovulmasının ardından Times’a şunları söyledi: “Pişman değilim. Her zaman ifade özgürlüğünü ve sanatçıların seslerini savunan bir derginin dış baskılara boyun eğmesi beni hayal kırıklığına uğrattı.” Velasco kovulduktan sonra, 2018’den bu yana yardımcı editörü olan Kate Sutton da, X’te resmi olarak istifa ettiğini duyurdu. Cumartesi günü Artforum’un kıdemli editörleri Zack Hatfield ve Chloe Wyma da istifa ettiklerini açıkladılar. Uluslararası incelemeleri düzenleyen Londra merkezli yazar Emily LaBarge’ın da Artforum ile bağlarını kopardığı da belirtiliyor.
Öte yandan, sanat dünyasındaki bu ayrışmanın ortasında, Amerika’da yaşayan Filistinli şair Hala Alyan’ın dünyanın iki yüzlülüğüne dikkati çektiği ‘Filistin Çifte Standardı’ başlıklı bir yazısı New York Times’ta yayınlandı. Alyan, yazısında sanat dünyasına şu soruyu sordu: “Bu ülkede - birçok ülkede - Filistinli olmak, güvenlik bölgelerinin nerede olduğunu ölçmek, hangi arkadaşların, iş arkadaşlarının veya tanıdıkların müttefik olacağını, hangilerinin sessiz kalacağını tahmin etmek için uyuşturan bir egzersizdir. Kim konuşacak?”
İsrail’in kültürel dayatmasına rağmen ABD’li dünyaca meşhur oyuncu Angelina Jolie’nin desteği ise Filistinlilere moral oldu. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Jolie, Hamas’ın ‘Aksa Tufanı’nı da tasvip etmediğini dile getirerek, şu ifadeleri kullandı:
“İsrail’de yaşananlar bir terör eylemidir. Ancak bu, Gazze’de gidecek hiçbir yeri olmayan, yiyecek ve suya erişimi olmayan, tahliye imkanı olmayan ve hatta sığınmak için sınırı geçme gibi temel bir insan hakkı olmayan sivil halkın bombalanması sırasında kaybedilen masum hayatları haklı gösteremez.”
Jolie, 20 yıldır mültecilerle ilgili çalışmalar yürüttüğünü aktararak, şu çağrıyı yaptı:
“Gazze’de, onlarca yıldır yerinden edilme ve vatansızlığın yanı sıra yaklaşık 20 yıldır şiddetli bir abluka altında yaşayan 2 milyondan fazla insan (yarısı çocuk) bulunuyor. İçeri giren az sayıdaki yardım kamyonu, ihtiyaç duyulanın bir kısmıdır ve bombalama, her gün umutsuz yeni insani ihtiyaçlara neden olmaktadır. Yakıt ve su yardımının reddedilmesi, toplu olarak bir halkı cezalandırıyor. İnsanlık acil ateşkes talep ediyor.”