Konkordato kısaca tarafların anlaşması suretiyle iflâs riskinin ortadan kaldırılması olup vadesi geldiği halde borcunu ödeyememiş veya ödeyemeyecek olan borçluya tanınan bir imkândır. Sadece borçlunun değil alacaklının da menfaati düşünülerek getirilmiş bir hukuki çaredir.
Konkordato Yoluna Başvurabilecek Kişiler
İcra İflâs Kanunu’nun 285. maddesi konkordatoyu talep edebilecek kişileri düzenlemiştir.
Buna göre;
Borçlarını ödemeyen/ödeyemeyecek olan borçlu
İflâs talebinde bulunabilecek alacaklı
Konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilecektir. Talep hakkının alacaklıya da tanınmış olması bu müessesenin alacaklı üzerindeki yükü de hafifletecek nitelikte olmasındandır.
KONKORDATO BAŞVURUSUNUN ŞARTLARI
Konkordatoya başvuru için sürekli bir yoksunluk halinin bulunması şart olmayıp bunun geçici olması yeterlidir. Zira yoksunluk halinin sürekliliği, ödeme planı hazırlanmasına da engel teşkil eder.
Böylece vadesi gelmesine rağmen borcunu ödemeyen veya ödeyememe tehlikesi altında bulunan, ödeme sıkıntısı geçici olup taksitler halinde ödeme yapacağını bildiren borçlu konkordato yoluna başvurabilir. Bu başvuruda kural olarak alacaklı rızası aranmaz. Ancak rehinli alacaklar bakımından getirilen istisnai hüküm gereği bu alacaklarda alacaklının kabulü aranır.
KONKORDATO SÜRECİ VE DİLEKÇE
İflâs erteleme müessesesinin işlevsiz kalmasına binaen getirilen bu kurum kötü niyet gütmeksizin işleri bozulan iş insanlarını koruyucu niteliktedir.
Konkordato sürecine gizlilik sözleşmesi ve ön konkordato projesi ile başlanır. Yetkili Asliye Ticaret Mahkemesine sunulan bu proje sonrası mahkeme üç ay geçici mühlet vererek geçici konkordato komiseri atar. Mahkeme komiserin hazırladığı rapora binaen bir yıllık kesin mühlet kararı verirse alacaklılar kurulu oluşturulabilir. Mahkeme raporları tasdik etmez ise artık iflâs gündeme gelecektir.
Konkordato başvurusu dilekçe ile yapılır. İcra İflâs Kanunu’nun 286. maddesi dilekçeye eklenecek bazı belge ve tabloları düzenler. Bunun yanında Adalet Bakanlığı da bu hususta yönetmelik çıkarmaktadır. Ayrıca konkordato süreci devam ederken mahkeme veya konkordato komiseri de bazı belgeler talep edebilir. Borçlu bu belgeleri sunmak zorunda olup mali raporların sunulmasına ilişkin azami kırk beş günlük süreye dikkat etmelidir.
KONKORDATO BAŞVURU SONUCU
Gerekli belgelerde eksiklik bulunmaması halinde mahkemenin derhal geçici mühlet kararı vermesi gerekir. Mahkeme yalnızca belgelerin eksiksiz olup olmamasına baktığından bu faaliyeti şekli bir incelemeden ibarettir.
Süre dolmadan önce talep halinde iki ay daha uzatılabilecek olan geçici mühlet süresi üç aydır. Her halükarda toplam süre beş ayı geçemez. Ayrıca borçlu talebinde geçici komiserin de görüşü alınacaktır.
Alacaklıların başvurudan haberdar edilmesi büyük önem taşır. Bu kapsamda geçici mühlet kararı, Ticaret Sicili Gazetesi ve Basın İlan Kurumunun resmi ilan sitesinde ilan edilir. Alacaklılara tanınmış tek imkân, kararı veren mahkemeye yedi gün içinde itirazdır. İtiraz konuları ise sınırlıdır.
Başvuru kabul edilirse geçici mühlet kararı verilecektir. Bu karar borçluya karşı icra takiplerini durdurur. Borçlu malvarlığının korunması için gerekli tedbirler alınabilir. Bu tedbir takip hukukuna özgü geçici bir koruma olup borçlunun alacaklılara zarar verici fiillerini engellemeyi de kapsar.
KONKORDATO KOMİSERLİĞİ
Mahkemenin kesin mühlet kararı sonrası dosyayı denetim amaçlı verdiği kişi, konkordato komiseridir. Konkordato komiserince kesin mühlet süresi içinde gerekli işlemler tamamlanarak dosya, düzenlenen raporla mahkemeye iade olunur.
Konkordato komiseri; borçlu gözetimi, ara rapor sunma, alacaklılar kurulunu bilgilendirme gibi görevlerle de mükelleftir. Bu işlemlere karşı ilgili Asliye Ticaret Mahkemesine şikayet yoluna başvurulabilir. Ayrıca geçici mühlet kararı ile beraber mahkemece geçici konkordato komiseri de atanabilir.