Her gün kendilerine yeni bir yol arayan dolandırıcıların son yöntemi pes dedirtti. Ünlü restoranların internet sitelerini kopyalayan dolandırıcılar müşterilerden 'sahte rezervasyon' için kapora istedi. Çok sayıda vatandaşı mağdur eden dolandırıcılardan ünlü şefler de nasibini aldı. 'Rezervasyon oyununu' fark eden şef Arda Türkmen sosyal medya üzerinden müşterilerini uyardı. Türkmen'e ulaşan dolandırıcılar, "Bana 1000 Euro ver, düşeyim yakandan" dedi.
Son dönemlerde ortaya çıkan dolandırıcıların 'sahte rezervasyon' oyunu hem vatandaşları hem de şefleri zor duruma soktu. Yapay zeka kullanarak ünlü restoranların adının ve logosunun bulunduğu klon internet sitesi hazırlayan dolandırıcılar, müşterilerden 'kapora' adı altında para istedi. Rezervasyon yaptırdığını düşünerek restorana giden müşteriler dolandırıldığını fark etti.
Gerçeğinden ayırt etmenin çok zor olduğu internet siteleri oluşturan dolandırıcılar şef Arda Türkmen'i de hedeflerine aldı. Müşteriler olmayan, sahte rezervasyonları üzerine Türkmen'in restoranına gelip "Bizim rezervasyonumuz vardı, kapora verdik" deyince gerçek ortaya çıktı. Türkmen de bunun üzerine sosyal medya hesabından açıklama yaparak müşterilerini dolandırıcılara karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı.
Sahte rezervasyon dolandırıcılığının son dönemlerde ciddi bir şekilde arttığını söyleyen Arda Türkmen, arama motorlarında birçok restoranın çok farklı internet siteleri olduğunu belirtti. Türkmen yeni yılın yaklaşmasıyla vatandaşların dolandırıcılara karşı çok daha dikkatli olmaları konusunda uyarılarda bulunarak ifadeleri kullandı:
"Artık kapalı grup rezervasyonlarına, 6-8 kişilik rezervasyonlara müesseseler önden rezervasyon için makul bir miktarda kapora istiyor. Bunu bilen dolandırıcılar da restoranın bütün detaylarını öğrenip sanki o restoranla muhatap oluyormuşsunuz gibi size telefon açtığınızda bilgi veriyorlar, rezervasyon yapıyorlar. Ardından bir hesap numarası gönderiyorlar. Siz de hesap numarasını kontrol etmeden kaporayı yolluyorsunuz. Ondan sonrada ne ses ne nefes. Bu son dönemlerde bu araba kiralamada, otel konaklamalarında, restoranlarda çok olmaya başladı. Hele bir de şimdi önümüz yılbaşı, bu yılbaşı döneminde kapalı grup rezervasyonları çok olacaktır. O yüzden herkese arama motorlarında, restoranla ilgili kontak numarası aradıklarında bir kere kesinlikle doğru yere ve doğru linke tıkladıklarından emin olmalarını rica ederim. Çünkü genel olarak en üste çıkana, alışkanlık olarak tıklanıyor. Orası her zaman doğru adres olmuyor"
Arda Türkmen, restoranı adına sahte web sitesi açılıp misafirlerinin dolandırıldığını ve dolandırıcının kendisinden para istediğini şu sözlerle anlattı:
"Bizim başımıza gelen de şu oldu; bir misafirimiz sosyal medyaya yazmış. Biz de ne oldu diyerek baktık. Bizim internet sitesini kopyalamış birisi. Bununla beraber baya bir önden rezervasyon almış. Bir sürü insanı da mağdur etmiş. Konunun tabi bizle alakası bile yok. Biz bunu gördükten sonra onunla ilgili olan ve arama motorunda çıkan her şeyi kapattırdık. Fakat arkadaş çok dişli çıktı. Bana sosyal medyadan mesaj attı. Mesajında "Bana 1000 Euro ver, düşeyim yakandan" dedi.
Aynı kişi başka bir Antepli baklavacının bütün hesaplarını ele geçirmiş. Hala da sipariş alıyormuş dönem dönem. Önemli olan onun için parayı almak. O yüzden herkes dikkatli olsun. Çok ciddi bir dolandırıcılık bu. Hem bizim restoran sektöründeki müessese tarafındakiler arada bir kendi data ve bilgilerini, sosyal medyadan, dijitalden ve arama motorlarından kontrol etsinler. Hem de misafirler gidecekleri restoranın birebir telefonun ne olduğunu iyi bulsunlar, araştırsınlar. Genellikle cep telefonu değil de sabit numaralardan rezervasyon almayı tercih ediyoruz. Nereyi aradıklarından emin olsunlar. Bizim başımıza böyle bir şey geldi. Herkesi de uyarmakta fayda var.
Şöyle oldu; misafir rezervasyonu var diye geliyor, benim rezervasyonum var diyor. Bakıyorlar, kontrol ediyorlar, biz de böyle bir rezervasyon çıkmıyor. Misafir kapora yolladım, onu yaptım, bunu yaptım anlatıyor. Araştırıyorlar, bakıyorlar ki bize değil başka bir yere kapora yollamış. Olur mu diyor misafir, ben internetten girdim sitenize deyince her şey anlaşılıyor. Bakıyoruz ki bir tane alternatif web adresi var ve oraya gitmiş. Biz birkaç kişiyi bu şekilde misafir ettik, mağdur olmasınlar diye. Ama son dönemlerde çok artan dolandırıcılık metotlarından bir tanesi de bu. İnsanların dikkat etmesi lazım. Son olarak herkese güzel bir Aralık ayı diliyorum. İnşallah güzel yerlerde güzel yemekler yesinler ve doğru restoranlara doğru şekilde rezervasyon yapsınlar"
Dolandırıcıların yapay zeka teknolojisini kullanarak siteleri nasıl kopyaladıklarının detaylarına değinen İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Berk Üstündağ, " İnternetteki bu dolandırıcılık haberlerinin aslında birçoğu teknolojiden daha çok sosyal mühendisliğe dayalı olan aldatmacalara dayanıyor. Çünkü bilinen bazı teknikler var. Fakat hackerlar bu kadar derinlemesine inmeden de sadece karşı tarafı aldatmaya yönelik bazı basit yöntemlerle buna erişebiliyorlar. Yaygın olarak da iki tane teknik kullanılıyor. Ya darkweb dediğimiz ya da internette yaygın kullanılan bazı kodları alıp o kodlar aracılığıyla bir web sitesinin içeriğini çıkartıyorlar. Bu web sitelerinin içeriğini çıkartmak için ikinci bir yöntem de yapay zeka araçlarını kullanmak. Size gelen herhangi bir linkin orijinal olup olmadığını kontrol etmeniz lazım" dedi.
Arama motorlarının farkında olmadan suça ortak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Berk Üstündağ, "İnternette siber korsanlığın aslında büyük bir bölümü daha çok sosyal mühendislikle başlıyor. Bazı bilinen yaygın darkweb dediğimiz derin internette de yaygın olan kodlar var. Bu kodlar aracılığıyla herhangi bir internet sitesinin içeriğini çok rahatlıkla alıp, klonu dediğimiz başka bir internet sitesine nakledebiliyorlar. Genellikle burada yaygın kullanılan yöntem restoran örneğinde sitenin bir benzeri isimlisini alıyorlar. Örnek verecek olursak ….şef.com.tr ise orijinal site, dolandırıcılar ….şef-com.tr gibi ilk anda insanın gözüne çarpmayan, algısal olarak sanki aynıymış gibi bir internet sitesi oluşturuyor." dedi.
Vatandaşların benzeri durumlarda neler yapması gerektiğini anlatan Üstündağ, "İzleyiciler açısından da şuna dikkat etmek lazım; hem gelen e-postalarda, hem de girdikleri internet sitelerinde öncelikli olarak bunun orijinal internet sitesi olup olmadığına bakmaları gerekiyor. Restoran örneğinde olduğu gibi korsanlar kendilerini orijinal sitenin üzerine de çıkartmayı başarabiliyorlar. Bu yöntemle sahte ziyaretlerle zombilerle saldırı yapıyorlar. Aslında saldırı değil o. Arama motoru onu sanki farklı yerlerden kişilerin o internet sitesinin ziyaretçisi olarak görüyor. Dolayısıyla o da kullanıcısına kolaylık sağlamak amacıyla farkında olmadan bir suça ortak olmuş oluyor. Hedef restoranın adını yazdığınızda restoranın kendi adından önce sahtesi gelmeye başlıyor. Bu da restoran sahibini doğal olarak mağdur duruma düşürüyor" şeklinde konuştu.
Sahte rezervasyon olayının kendi başına da geldiğini kaydeden Süleyman Günbatar, "Arkadaş gruplarıyla dışarı çıkacağımız zaman önce internetten bir iletişim numarasıyla rezervasyon yapıyoruz. Ama geçen gün karşılaştığımız bir sorunda internete direkt restoranın ismini yazdığımızda sponsorlu reklam olarak bir tane iletişim numarası karşımıza çıktı. Onu aradığımızda 500 lira önden kapora istedi rezervasyon için. Biz de tabi restorana güvendiğimiz için direkt bu parayı istenilen hesaba yolladık fakat daha sonrasında restorana gittiğimizde böyle bir şey olmadığını öğrendik. Böyle bir durum başımıza geldi" dedi.