Karadeniz Zeugması olarak adlandırılan Karabük Eskipazar'daki Hadrianopolis Antik Kenti'nde 5.500 yıl öncesinden kalma yer altı kaya yerleşkesine rastlanıldı. Yer altında saklı kalan yerleşkede, toprak kazıldıkça yeni galeriler ortaya çıkmaya devam ediyor.
Geç Kalkolitik, Roma ve Erken Bizans zamanlarında yerleşim yeri olarak değerlendirilen Hadrianopolis Antik Kenti'nde, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş'ın başkanlığında devam eden kazı ve restorasyon çalışmalarında ekipler soluk almadan çalışıyor.
Çelikbaş, Hadrianopolis Antik Kenti'nin sınırlarında 2022 yılında yeni bir yer altı kaya yerleşkesi bulduklarını ve hemen kazı çalışmalarını başladıklarını belirterek şunları aktardı:
"Bu yıl da kazı çalışmalarımızı burada gerçekleştirdik. Çalışmalarımıza devam etmekteyiz. Burada tabii daha öncesinde bilinen bir yer olduğunu duymuştuk. Yerine geldiğimizde bir tonozlu galeri ile bir salona ulaştık. Buradan içerinin yoğun bir şekilde toprakla dolduğunu gördük. Aslında kazı çalışmalarımız bir bakıma içerdeki bu dolgu toprağı almakla başladı."
Dolgu toprağı aldıktan sonra ulaşabildikleri ilk salondan farklı yerlere açılan yeni galeriler keşfettiklerine söyleyen Çelikbaş, "Bu galerileri takip ettikçe ikinci salona ulaştık. İkinci salonda da yine üç noktada farklı yönlere giden galerileri gördük. İçerdeki toprak dolgu kalktıkça bilmediğimiz, gözle göremediğimiz galeriler de ortaya çıkmaya başladı. Bu galerilerden birinin büyük bir salona ulaştığını da gördük." dedi.
Yerleşkede uzun sürecek bir çalışma yapıldığını belirten Çelikbaş, çalışmanın bu yıl bitmesinin zor olduğunu ve gelecek yıl da çalışmalara devam edeceklerini söyleyerek; "Bizim için önemi şöyle; bu tip yer altı kaya yerleşkeleri daha çok Anadolu'da Kapadokya'yla özleşmiş bir kültür varlığı. Hiç aklımıza gelmeyen bir noktada, Batı Karadeniz'de Karabük sınırları içerisinde böyle bir kaya yerleşkesinin varlığı bizi heyecanlandırdı ve şaşırttı.
Kazı çalışmaları sonucunda arkeolojik somut veriler bize bu kaya yerleşkesinin Kalkolitik dönemden itibaren, yani günümüzden yaklaşık 5 bin 500 yıl öncesinde kullanıma başladığını ve insanların burada iskan faaliyetlerini gerçekleştirdiğini gösterdi. Tabii burası sadece o dönemle sınırlı değil.
Yine arkeolojik veriler, bu kaya yerleşkesinin Kalkolitik dönemden özellikle Roma döneminde yoğun bir şekilde Bizans dönemine kadar da kullanım gördüğünü bize göstermiş oldu. Gelecek yıl da burada yapacağımız kazı çalışmalarında yine o tespit ettiğimiz ve kazısını henüz tamamlamadığımız galerilere devam edeceğiz.
Gerçekten bizler de heyecanlı bir şekilde bu galerilerin hangi salonlara, bu yerleşkenin hangi birimlere ulaşacağını biz de bekliyoruz. Çalışmalarımızı da bu şekilde planlayacağız." ifadelerini kullandı.
Galeride birkaç hayvan kabartmasıyla da karşılaştıklarını belirten Çelikbaş, "Dolayısıyla insanların burada yaşamlarını da sürdürdüğünü söyleyebiliriz. Ayrıca buranın bir dini bağlantısının olup olmadığını henüz tam olarak tespit etmiş değiliz. Bu konuda da araştırmalarımıza devam ediyoruz. İlerleyen kazıların, bu konuda bize daha çok veri sağlayacağını düşünüyoruz" değerlendirmesini yaptı.