İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından yayımlanan raporda Çin'in, Müslümanların yaşadığı kuzey bölgelerinde camileri kapattığını, yıktığını veya şeklini bozduğunu iddia etti. Çinli Müslüman azınlıkların paylaştığı videolar ve uydu görüntülerinden faydalanılan raporda, iki köydeki 4 camide büyük tahribat görüldüğü, 3 ana binanın yıkıldığı, birinin abdesthanesinin de hasar aldığı kaydedildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) tarafından yayımlanan "Çin, Müslümanların yaşadığı bölgelerde camileri kapatıyor, yıkıyor ya da şeklini bozuyor" başlıklı raporda Çin'de İslam'ın uygulanmasını engellemeye yönelik sistematik bir çaba olduğu iddia edildi. Raporda, yaklaşık 20 milyon Müslümanın yaşadığı Çin'de, "Çinli yetkililerin; camileri kapattığı, yıktığı veya başka amaçlarla kullanılması için dönüştürdüğü" öne sürüldü.
HRW, Çin yönetiminin Müslümanların ağırlıklı olarak yaşadığı Çinghay, Ningxia ve Gansu eyaletlerindeki cami sayısını "cami konsolidasyonu" politikaları kapsamında önemli ölçüde azaltarak din özgürlüğü hakkını ihlal ettiğini bildirdi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü Çin Direktör Vekili Maya Wang konu hakkında, "Çin hükümeti dini özgürlükleri ihlal ederek birçoğunu kapatıyor. Hükümetin ibadethaneleri kapatması, yıkması veya yerlerini değiştirmesi, İslam'ın uygulanmasını engellemeye yönelik sistematik bir çabadır" değerlendirmesinde bulundu.
HRW'nin, Ningşia'daki Çinli Müslüman azınlık topluluğu Huilerin internette paylaştığı video ve fotoğrafları analiz ettiği ve uydu görüntülerinden faydalandığı aktarılan raporda, iki köydeki 7 camiden 4'ünde önemli ölçüde tahribat görüldüğü, 3 ana binanın yerle bir edildiği, birinin abdesthanesinin de hasar aldığı kaydedildi.
Raporda, söz konusu köylerdeki 7 caminin de kubbe ve minarelerinin Çinli yetkililer tarafından kaldırıldığı öne sürüldü.
Çin hükümetinin, "cami birleştirme" politikasının özellikle yoksul ve kırsal bölgelerde yaşayan Müslümanlar üzerindeki "ekonomik yükü azaltmayı" amaçladığını iddia ettiği aktarılan raporda, hükümetin camilere yönelik eylemlerinin, bu bölgelerdeki köylüleri yerlerinden ederek birkaç köyü tek bir köyde birleştirmesiyle gerçekleştirdiği belirtildi.
Daha önce yayımlanan diğer raporlarda, Çin'in, Doğu Türkistan'da binlerce camiyi yıktığı, şeklini değiştirdiği ya da farklı amaçlarla kullandığı uydu destekli görüntülerle ortaya çıkmıştı. Hatta tarihi camilerden bazılarının umumi tuvalete ve otoparka dönüştürüldüğü ya da bar amaçlı kullanıldığı belirlenmişti.
Çinli Müslümanlar üzerine çalışmalar yürüten Hannah Theaker, Ningxia'da 2020 yılından bu yana yaklaşık bin 300 caminin kapatıldığını ya da dönüştürüldüğünü söyledi.
Raporda, özellikle İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi ülkeler ve yabancı hükümetler, "cami birleştirme" politikasını ve daha geniş kapsamlı "Çinlileştirme" kampanyasını durdurması için Çin'e baskı yapmaya çağırıldı.
Raporda görüşüne yer verilen Örgütün Çin Direktörü Vekili Maya Wang, "Çin hükümeti, iddia ettiği gibi camileri 'birleştirmiyor', dini özgürlükleri ihlal ederek bir çoğunu kapatıyor. Çin hükümetinin camileri kapatması, yıkması ve yerlerini değiştirmesi, Çin'de İslam'ın uygulanmasını engellemeye yönelik sistematik bir çabanın parçasıdır." ifadelerini kullandı.
Wang, hükümetin "Çinlileştirme" politikalarının, sadece Müslümanları değil ülkedeki diğer dini toplulukların din özgürlüğünün de göz ardı edildiğini gösterdiğini savundu.