Dünya ulusları Ay’a yolculuğu yeniden keşfetti. Bu kez hedefler yeni madenler, Ay istasyonları ve Mars’a yolculuk için ara durak oluşturmak. Hindistan bu yıl dünya tarihinde ilk kez Ay’ın güney kutbuna bir iniş gerçekleştirmeyi başardı.
Hindistan Başbakanı Narenda Modi ülkesinin 23 Ağustos’ta Ay’ın güneyine başarılı bir iniş gerçekleştirdiği haberini BRICS ülkeleri konferansı için bulunduğu Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde öğrendi. Modi bu konferansta diğer ülkelere Hindistan’ın Global Güney’in önemli bir aktörü olduğunu ikna etmeye çalışırken, Chandrayaan-3 isimli aracın başarılı ay misyonu da tezlerini desteklemiş oldu. Modi bu iniş hakkında ‘‘Bu tarihi bir an. Bu işaret borazanı gelişmiş Hindistan için çalıyor’’ diyerek, inişe yüklediği misyonu dile getirdi.
Bu türden bir prestij atağına en çok ihtiyacı olan Rusya’nın ise Ay’ın güney kutbuna gönderdiği Luna-25 isimli aracı zemine çakılarak dağıldı. Rusya bundan tam 40 yıl önce son olarak Ay’a Luna-24 isimli uzay aracını göndermeyi başarmıştı.
Ay yolculuğu aslında onlarca yıldır unutulmuştu. Chandrayaan-3’ün başarılı inişine kadar sadece ABD, Sovyetler Birliği ve Çin Ay’a inebilmeyi başarmıştı. İsrail, Japonya ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerin yaptığı yolculuk girişimleri ise başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Hatta dört yıl önce bir iniş denemesi yapan Hindistan da başarılı olamamıştı.
Hindistan Ay’ın iniş yapılması en zor bölgesi olan güney kutbuna 23 Ağustos’ta inmeyi başardığı gibi Chandrayaan’da ayrılan Pragyan (Hikmet) isimli kapsül Ay’da kükürt maden yatakları buldu. Ayrıca alüminyum madeninin izlerine rastlandı. Daha önce aya giden araçların bu tür keşifleri yapacak teknik donanımı yoktu.
Çin’in 2019 yılında Ay’a gönderdiği Yutu-1 ve Yutu-2 (halen aktif olarak çalışıyor) Ay rekabetinde bu ülkenin ilk adımı oldu. 2020 yılında Ay’a gönderilen Cang’e-5 ise dünyaya iki milyar yaşındaki taş örnekleri göndermeyi başardı. Çin ve ABD Ay’a insanlı uçuşlar yapmayı planlıyor. Ay’a son insanlı uçuş 1972 yılında gerçekleşmişti. Aynı hedefi İsrail ve Japonya da gerçekleştirme peşinde.
Ay’a yolculukta yeni rotanın güne kutbu olmasının nedeni ise ulaşılması çok güç olan bu bölgede buzulların olduğunun tahmin edilmesi. Güneş ışınlarının ulaşmadığı bu bölgede buzullar aslında altın değerinde. Bu buzullardan roket yakıtı ve hava almak için oksijen üretilebilir. Bu uzun süreli insanlı ay misyonları için çok önemli bir imkan.
ABD ve Çin Ay’da uzun süre kalacak astronotlar için çalışmalar yapıyor. ABD 2025 yılında Ay’a uzun süre kalacak astronotlar göndermeyi planlıyor. Çin de birkaç yıl içinde aynı projeyi gerçekleştirmek peşinde. ABD ve Çin arasında Ay’da da bir mevzi mücadelesi başlaması uzak bir ihtimal değil.
Her iki ülke de Ay’ı Mars’a yapılması planlan yolculuklarda bir ara istasyon olarak görüyor. Ulrich Walter adındaki eski bir astronot ‘’Ay, astronotların daha sonra yapacakları Mars yolculuğuna alıştırma yapmak için ideal bir yer. Ay’da bir sorun olduğunda üç gün içinde dünyaya dönebilirsiniz ancak Mars’ta bir sorun yaşandığından dönüş için yarım yıl gerekiyor’’ dedi.