Zincir marketlerin yaptığı fahiş zamlarla ilgili önemli açıklamalar yapan gazeteci Fuat Uğur, bu kez de süt zamlarını kaleme aldı. Süt fiyatlarına yapılacak zamlar hakkında tepkisini dile getiren Uğur,"Peki, bu sorunları çözebilecek kadrolar bakanlıklarımızda mevcut mu?" sorusunun yanıtını arıyor. İşte Fuat Uğur'un kaleme aldığı o yazı…
14 yıldır Rasim Usta'dan süt aradığını dile getiren Uğur, Gümüşdere'de mandırasının yakın olduğunu aktardı. Şehirde süt dağıttığını ifade eden Uğur, son bir yılda ayda bir utanarak süte zam yaptığını belirtmek durumunda kaldığını söyledi.
Yapılan zamlar karşısında kendisinin de nedenini sorduğunu ifade eden Uğur, zamlar hakkında daha dün konuştuğunu belirtti. Son 3 haftadır litresini 18 TL'den verdiğini vurgulayan Uğur, köylüden ve mandıradan toplanan sütlerin litresinin 22 TL ile 24 TL’den raflarda yer aldığının altını çizdi. Uğur, marketçilerin Rasim Usta'nın sütü 18 TL'den satmasına da çok kızdığını ifade etti.
Kendim üretip satıyorum bu kadarı da çok şükür yetiyor diyen Rasim Usta, niye zam yapayım bunun bir de yarını var ifadelerini aktardı. Neden zam yapıldığı sorusunu yönelten Uğur, Rasim Usta'dan, zamların sebebini anlatmasını istedi. Zamlar hakkındaki detayları paylaşan Rasim usta ise şu sözleri dile getirdi:
“Bizim buradaki köyler evvelden KÖY’dü Fuat Bey. Yapılaşmaya açıldı ve mera falan kalmadı. Anadolu’daki köylerde de doğru dürüst mera yok artık. Topraklar bölündü, hayvancılık yapan da azaldı. Mecburen yem ve saman vermek zorunda kalıyoruz hayvanlara. Zaten kış aylarında saman ve yeme mahkûmuz. Çünkü bunlar hayvanı tok tutuyor. İki hafta önce 22 kiloluk bir balya saman 50 liraydı, bu hafta 70 liraya çıkarmış toptancısı. Şimdiden haber veriyor 15 gün sonra 110 liraya çıkaracağını.”
Fabrikaların, toptancıların, aracıların, saman ve yemlerin yaz aylarında toplandığını vurgulayan Rasim Usta, önceden depolandıkları için maliyetlerde artış olmadığını dolayısıyla zam yapılmadığını vurguladı. Rasim Usta, nakliye masrafının da çalışan masrafının da artmadığının altını çizdi.
KAYBEDEN YİNE VATANDAŞ VE ÜRETİCİ OLDU
Ancak bu durumun yansımalarının olumsuz olduğunu belirten Rasim Usta, üretimdeki en önemli göstergelerden birinin inek sütü miktarı olduğunu dile getirdi. 2022 yılı Kasım ayında 718 bin ton inek sütü toplandığını ifade eden Rasim Usta, Şubat 2017'de görülen 703 bin tonda daha düşük bir miktar olduğunun altını çizdi. İçme sütündeki üretim 2022 yılı Ekim ayına göre %16 düşüş gösterirken bir önceki yıla göre de %24 oranında bir düşüş gözlemlendi.
Süt üreticilerinin artık kar edemeyecek hale geldiğini ifade eden Uğur, verdikleri emeğe ve çabalarına değmediklerini belirtti. Büyük verileri kapsamında inek sütündeki yıllık üretici Enflasyonun %188 olduğunu aktaran Uğur, “Kasım 2021’de 1 litre süt üretmek için 100 birim harcayan üretici, Kasım 2022’de 288 birim harcamak zorunda kalmış.”dedi.
Tarımda değişen bir şey olmadığını dile getiren Uğur, Aralık ayındaki ÜFE’nin %4,82 oranında arttığını söyledi. Bu olayın bir kazananı var diyerek sözlerine devam eden Uğur, spekülatif fiyat artışı yapan fabrika, toptancı ve aracıların bu durumdan kazançlı çıktığının altını çizdi. Kaybeden taraf hakkında da açıklama yapan Uğur, fabrikalar ve toptancılar tarafından sömürülen saman üreticisi, çiftçi, süt veren sütçü ve süt tüketen vatandaşın kaybeden taraf olduğunu belirtti.
Uğur, bu durumdan barbarca kar eden tarafın ise fabrikalar, toptancılar, komisyoncular ve çiftçiden ucuza aldıkları sütleri fahiş tutarlarda raflara yerleştiren marketçiler olduğunu söyledi.
Kaybeden tarafın zararını telafi edecek bir mekanizmanın olup olmadığını soran Uğur, “Bence mevcut. Ama bu kadroları motive edip yönlendirebilecek bir liderlik gerekiyor kurumlarda ve bakanlıklarda. Onlardan sorunun kaynağına inip çözebilme konusundaki gayretlerini beklemek hepimizin hakkı.” sözlerini dile getirdi.
İhracat rakamlarını açıklamakla iş bitmiyor diye Uğur, bu kadar olumsuzluğun içerisindeki iyi haberi de açıkladı. Piyasadaki en olumlu göstergenin zincir marketlerde olduğunu söyleyen Uğur, zincir marketlerin mağaza sayılarını hızlı bir şekilde artırdığını vurguladı. Uğur, yatırımlar nedeniyle kar oranlarının 10 milyar TL'den 6 milyar TL'ye düştüğü var sayıldığında yaptıkları yatırımların yanlarına kar kaldığını söyledi. Migros'un mağaza sayısının 2.750 olduğunu dile getiren Uğur, Carrefour'un 836, BİM'in 11.302, Şok'un 10.000, A101'in ise 11.000 olduğunu sözlerine ekledi.
Bu haberi öğrendiğinde vatandaşların da mutlu olabileceğine imalı bir gönderme yapan Uğur, “Düşünsenize evinizin hemen yanına bir zincir market mağazası açılmış.” dedi. 2022 Aralık ayında asgari ücrete zam yapılmadan raflardaki ürünlere %20 ile %50 arasında zam yapıldığını vurgulayan Uğur, “alicenaplık” gösterisiyle fiyatların sabitlendiğini aktardı.
Süte yapılan zamlar hakkındaki düşüncelerini dile getiren Uğur, sözlerine marketlerde yapılan yüzde 23'lük zam haberiyle son verdi. Fuat Uğur, “BİM, ŞOK, A101, süt ve süt ürünlerine yüzde 23 zam yaptı. Akreple kurbağa masalı gibi.” açıklamasında bulundu.