Seçimlere kısa bir süre kala piyasalarda da hareketlilik artmaya devam ediyor. Döviz piyasasında görülen hareketlenmeler Dolar/TL kurundaki makası da açtıkça açıyor. Dolar satış rakamları 20 TL'yi aşarken seçim sonrası için önemli açıklamalarda peş peşe geldi. Uzmanlar kırmızı pazartesi uyarısında bulundu. İşte dolar fiyatlarındaki son gelişmeler…
Cem Sabutay Türkdönmez'in Dolar/TL kurunda Kırmızı Pazartesi başlıklı yazısı merak edilirken 15 Mayıs Pazartesi ve sonrasına dikkat çekildi. Dolar TL kurunda vatandaşları nelerin beklediği hakkında önemli açıklamalarda bulunan Cem Sabutay Türkdönmez, detayları paylaştı. İşte dolar fiyatlarındaki son gelişmeler…
KIRMIZI PAZARTESİ
Kolombiyalı yazar Gabriel Garcia Marquez tarafından 1981 yılında kaleme alınan Kırmızı Pazartesi romanı 1982 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü. Kasabadaki herkesin işleneceğini bildiği bir cinayetin anlatıldığı kitapta can alıcı noktanın göz göre gelen felaketi durdurmak için kimsenin bir şey yapmaması olarak görülüyor. Cem Sabutay Türkdönmez, bu kitabın birçok uluslararası kuruluşun 2023 Mart ve Nisan ayı içerisinde yayınladığı raporlardaki seçim sonrası Dolar/TL kuru tahminlerini hatırlattığını belirtti.
JP Morgan, şu an uygulanan mevcut politikalarda ılımlı bir değişim olması durumunda Dolar/TL kurunun 30 TL'ye ulaşabileceğini aktardı. Morgan, seçimi kazanan kişinin kim olduğuna bakmaksızın mevcut politikaların terk edilmesi ve geleneksel politikaya dönülmesi durumunda dolar kurunun 24-25 seviyesine yükseleceğini yıl içerisinde 26 TL bandına kadar çıkabileceğini aktardı.
Citi, uygulanan mevcut politikaların kademeli olarak gevşetilmesi durumunda TL'nin dolar karşısında değer kaybedeceğini belirtti. Mevcut tedbirlerin hemen gevşetilmesi durumunda Dolar TL kurunun önce yukarı yönlü hareket edeceğini belirten Citi, daha sonra primde öngörülen bir iyileşmenin TL'ye yıl içerisinde %12 değer kazandıracağını söyledi. Citi, kurların önce yükseleceğini ardından normalleşme ile TL'nin değerleneceğini aktardı.
Standard Chartered, seçim sonrasında mevcut politikaların terk edilmesi ve geleneksel ekonomiye dönülmesi durumunda kurun 20 TL mevcut politikada devam edilmesi durumunda ise 36 TL'ye kadar yükseleceğini aktardı. Kurum yıl sonunda dolar fiyatının 28 TL olacağını belirtti.
HSBC, seçim sonucunun ne olacağına bakılmaksızın TL'nin değer kaybedeceğini söyledi. Mevcut durumunda TL'nin olması gerektiği değerden 130-45 oranında saptığını belirten HSBC, seçim sonrasında 24-27 TL aralığını işaret etti.
Standard and Poor’s, artan cari açık ve gevşek maliye politikalarının seçim öncesinde döviz kuru istikrarını baltalayabileceğini aktardı. 2023 sonunda kurun 24 TL, 2024 yılı sonunda 27 TL, 2025 yılı sonunda 28 TL ve 2026 yılı sonunda 29 TL olabileceği aktarıldı.
Morgan Stanley, seçimi kimin kazandığına bakılmaksızın Dolar/TL kurunda yükseliş olacağını belirtti. Mevcut iktidarın kazanması durumunda geleneksel politikalara dönülmezse Rusya ve Körfez ülkelerden gelecek para girişleri ile birlikte mevcut durumun 3 çeyreğe kadar korunabileceğini aktardı. Yıl sonunda kurda TL aleyhine kesin bir dönüş olacağını belirten Stanley, “Seçimi muhalefet kazanırsa döviz girişleri yeniden başlayana kadar kur üzerinde yukarı yönlü baskı oluşacaktır (Temmuz sonu 25 TL, yıl sonu 27 TL). Pek mümkün görülmese de Cumhurbaşkanın değişmemesi parlamentonun muhalefete geçmesi durumunda ise bir belirsizlik ve kurda büyük bir değişiklik olacaktır.” açıklamalarında bulundu.
Wells Fargo, seçimlerin muhalefetin kazanması durumunda 2024 ortasına kadar Dolar/TL kurunun 14 TL'ye düşebileceği aktarıldı. Mevcut iktidarın seçimleri kazanması durumunda ise Dolar/TL kurunun 20 TL olarak görülebileceği belirtildi.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası internet sayfası üzerinden paylaşılan yazıda şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye 2001 ekonomik krizinin ardından piyasadaki arz ve talep koşullarına göre belirlenen dalgalı döviz kuru politikasına geçmiştir. Döviz kurunun bir politika aracı olarak kullanılmadığı dalgalı kur rejiminde Merkez Bankası nominal veya reel herhangi bir kur hedefi belirlemez.”
Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın son 1 yıl içerisinde banka ve reel sektör nezdinde uygulamayı aldığı birçok düzenlemenin kuru sabit tutmaya yönelik olduğu görülmektedir. Dövize ilişkin işlemleri sınırlama getirdiği ve aldığı önlemler ile kurlar sabit tutulmaya çalışılıyor. Sürdürülemez bir durum olarak görülürken son günlerde bankalar tarafından uygulanan alış satış kurlarının döviz büfelerine uyguladığı kurlar karşısında yüzde 4’lük bir fark oluştuğu görülmektedir.
2021 krizinden bu yana bankalar ve döviz büfelerinin ilk kez 2 ayrı kur uyguladığı ve makasın gün geçtikçe açıldığı görülmektedir. Bu durumun ekonominin sağlıklı işlemesine engel olduğu belirtilirken devam ettirilmesi de mümkün olmadığı söyleniyor. Makasın daha çok açılması durumunda ise dövizin karaborsa oluşturabileceği belirtildi.
Cem Sabutay Türkdönmez, Marquez’in romanına değinirken yaklaşmakta olan Tehlikenin herkes tarafından görüldüğünü ve bilindiğini ifade etti. Roma'nın kahramanı Santiago nassar'ın bir cinayete kurban gitmesi ile sonuçlandığını ifade Türkdönmez, “Kitapta geçen bir diyalog ile yazıyı sonlandırmak istiyorum: “Savaşçı balıkçılla düşüp kalkmaya cesaret eden şahini tehlike bekler.” sözlerini dile getirdi.