Ev sahibi-kiracı arasındaki sorunlardan biri de kira tespit davasıdır. Peki kira tespit davası nedir, hangi durumlarda ve kim tarafından açılabilir? Ücretini kim öder? Ne zaman sonuçlanır?
Ev sahipleri ve kiracıların arasındaki krizler bitmiyor...
Özellikle kira ücretini belirlemede yaşanan sorunlar, dava süreçlerine kadar uzayabiliyor.
"Ev sahibim orantısız zam yaptı, ne yapacağım" diyenlerin araştırmaya başladığı kira tespit davası;
Uygulamada genellikle kiraya veren ile kiracının konut ve çatılı işyeri kiralarında kira bedeli üzerinde yapılacak artış miktarı üzerinde anlaşamamaları durumunda gündeme gelen bir dava türüdür.
Kira tespit davası 5 yıldan uzun süreli kiracılar için söz konusu olabilir.
Peki kira tespit davası nasıl açılır? Kira davasını kim açabilir? Masrafları kim öder? Kira tespit davasında 5 yıllık süre ne demek? İşte tüm detaylar...
Türk Borçlar Kanunu’na göre kişiler kira sözleşmesinin 5 yılı doldurması şartıyla her zaman kira bedelinin tespit edilmesini talep edebileceklerdir.
TBK m. 345 – Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin dava her zaman açılabilir.
Ancak, bu dava, yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar.
Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur.
Kira bedelinin tespiti davası açılabilmesi için ilk olarak taraflar arasında geçerli bir kira sözleşmesi bulunmalıdır.
TBK 344. ve devamı maddelerinde düzenlenen hükümlere tabi olmamız için kiralananın konut veya çatılı işyeri olması gerekmektedir.
Kira bedelinin tespiti davası açılmasında davacının hukuki yararı bulunmalıdır.
Kira tespit davasını hem kiralayan taraf hemde kiracı taraf açabilir.
Kira tespit davalarında görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemeleri; yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi beş yıl altında ve kira bedelinin artışına ilişkin anlaşma belirlenmemiş ise mahkeme taşınmaz ve emsal değer durumuna göre kira artış oranı belirleyecektir.
Taraflar arasında kira bedeline ilişkin bir anlaşma yapılsa da yapılmasa da beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda yeni uygulanacak kira bedeli;
Eğer kira süresi beş yılı geçmemişse ve taraflar arasındaki kira sözleşmesinde kira artırımına ilişkin bir madde bulunmuyorsa bu halde açılan kira bedelinin tespiti davasında; mahkeme kira bedelini bir önceki kira yılına ait ortalama TÜFE oranını geçmemek kaydıyla hakkaniyete göre belirleyecektir.
davanın sonuçlanma süresi değişkenlik süresi değişecektir. Ancak ortalama olarak 9 ay-1,5 yıl içerisinde kira bedelinin tespiti davası sonuçlanmaktadır.
Dava açma masrafını kim öder?
Kira bedelinin tespiti davasında masrafları davayı açan taraf ödeyecektir.