Dünya Sigarayı Bırakma Günü kapsamında açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Elif Dağlı, sigara içenlerde solunum yetersizliği ve damar tıkanıklığı gelişiminin kolaylaşacağını söyledi.
Tütün kullanımının, koronavirüsü ağırlaştıran ve yoğun bakıma yatış riskini artıran yüksek tansiyon, kalp damar, kronik akciğer ve şeker hastalıkları ile kanser türlerinin oluşmasına neden olduğunu ifade eden Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, "Dünya Sigarayı Bırakma Günü" kapsamında sigara içenlerde koronavirüsün seyrine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Salgının başından bu yana koronavirüs, dünyada 2.3 milyon kişinin ölümüne sebep oldu. Bir endüstri tarafından satılan tütün ürünleri ise her yıl 8 milyon kişinin ölümüne yol açıyor.
Pandemi sürecinde tütün kullananlar daha fazla hastalanıyor ve koronavirüsten ölüm oranları sigara içenlerde daha fazla görülüyor.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ), sigara içenlerin koronavirüsü daha çabuk kapabileceklerini, akciğer kapasiteleri azaldığından hastalığı ciddi geçirebileceklerini, nargile gibi ortak alanlarda paylaşılarak kullanılan tütün ürünlerinin de bulaşı artırdığını bildiriyor.
Salgının başından bu yana yapılan çalışmalarda koronavirüsün seyrini ağırlaştıran ve yoğun bakıma yatış riskini artıran bazı klinik durumlar belirlendi. Bunların başında yüksek tansiyon, kalp, damar hastalıkları, kronik akciğer hastalıkları, şeker hastalığı, kanserler gelmektedir.
Tütün kullanımı bütün bu hastalıkların oluşmasına ya da ağırlaşmasına neden olmaktadır. Sigaranın içinde bulunan maddeler vücudun dokularını besleyen damar ağının ve neticesinde kan dolaşımının bozulmasına neden olur. Tütün kullanımı, akciğer ve gırtlak başta olmak üzere birçok organ kanserine neden olur. Bu rahatsızlığı olan kişilerde bağışıklık sistemi enfeksiyonlarla daha zor mücadele eder. Uzun yıllar boyunca sigara içmiş kişilerde kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) daha sık görülür. Bu kişilerde akciğerin oksijen alma ve kullanma kapasitesi düşmüş, kanın akışkanlığı azalmıştır. Bu rahatsızlıkları olanlarda koronavirüse yakalanmaları halinde solunum yetersizliği, damar tıkanıklığı gelişmesi kolaylaşacaktır.
Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yapılan bir analiz, sigara içenlerde koronavirüsün ilerleme riskinin 2,25 kat fazla olduğunu gösterdi.
Ülkemiz bilim insanlarının dünya verilerini derleyerek yaptığı bir başka analiz de sigara içenlerde belirtilerin daha ağır olduğunu ortaya koydu. Yine başka bir çalışma, sigara içenlerde virüsün insan hücrelerinde bağlandığı ACE 2 reseptör etkinliğinin daha fazla olduğunu saptamıştır.
Türk Toraks Derneğinin Mart-Temmuz 2020 tarihleri arasındaki 1500 koronavirüs hastasının verilerini ortak veri tabanına kaydeden gözlemsel kayıt çalışması, aktif sigara içimiyle ölüm riskinin 3,77 kat arttığını saptadı.
Salgın sırasında tütün ve nikotinin koronavirüse karşı koruyucu etkisi olduğu savları, tütün endüstrisi destekli bazı gruplar tarafından yayılmaya çalışılıyor. Bilimsel kanıtlar tam tersini ortaya koymuştur. Dünya salgın kontrolüyle meşgulken, tütün endüstrisi dezenfektan, kişisel koruyucu ekipman, solunum cihazları bağışları yaparak halk sağlığı dostu görüntüsü vermeye çalışmıştır. Karşılığında birçok ülke yönetiminden tütün kontrolünü gevşetmesini istemiş, yeni ısıtılan tütün ürünleri için ruhsat almaya çalışmıştır.
İki ayrı ulusötesi tütün firması, tütün yapraklarından koronavirüs aşısı ürettiklerini bildirerek klinik çalışmaları sürdürmektedirler. Eğer aşılar ruhsat alırsa hem öldüren sigaralarını hem mikroba karşı koruyan aşılarını aynı anda satacaklardır.
Tütün, akciğeri tahrip eden kimyasallar içerir. Koronavirüs de başta akciğer olmak üzere birçok organda doku hasarına yol açar. Koronavirüs sırasında ya da sonrasında sigara içmek "yangına körükle gitmek" olacaktır. Hastalığın hala bilmediğimiz çok yönü var. Çin'de yayınlanan bir araştırma, hastaların 6 ay sonra bile hala akciğer tomografilerinin zedelenmeyi gösterdiğini, solunum testlerinin tam normale dönmediğini göstermiştir. 'Post-Kovid' dediğimiz, Kovid-19 sonrası sekeller ile takip edilen çok sayıda hasta vardır. koronavirüs geçiren biri asla tütün ve nikotin ürünü kullanmamalıdır.
Sigarayı bıraktıktan sonra ilk saatten itibaren vücutta olumlu gelişmeler başlar. Son sigaranın 20. dakikasında kalp hızı düşer, tansiyon normale inmeye başlar. 12. saatte kandaki karbonmonoksit düşer. Bir gün sonra kalp krizi riski azalmaya başlar. İkinci günde koku ve tat duyusu geri gelir. Birinci ayda solunum fonksiyonları iyileşmeye başlar. Dokuzuncu ayda akciğer hücrelerinin üzerinde soluk borularını temizlemeye yarayan tüysü yapılar tekrar çalışmaya başlar.
Birinci yılda kalp krizi riski yarı yarıya iner. Beşinci yılda atardamarlar yeniden normal çaplarına dönmeye başlar. Onuncu yılda ağız, soluk borusu ve pankreas kanseri riski çok düşmüş, akciğer kanseri riski yarıya inmiştir. 15. yılda koroner arter hastalığı ve pankreas kanseri riski hiç sigara içmemiş bir kişideki risk düzeyine iner. 20. yılda akciğer hastalıkları ve kanser riski hiç sigara içmemiş bir bireydeki riske iner.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)