Sukūt kökünden türeyen ıskat kelimesi, sözlükte "düşmek" anlamına gelmektedir. İslam hukuku kapsamında ise bir hak ya da mükellefiyeti düşürmeyi ifade etmektedir.
Düşürmek, borçtan kurtarmak anlamına gelen ıskat, ibadetlerde namaz, oruç, kurban, adak, kefâret gibi ibadet ve borçları eda veya kaza etmeden vefat eden bir kimseyi, bu borçlarından kurtarmak için yoksullara fidye ödenmesi işlemini ifade eder.
Fıkıhta genellikle namaz ve oruç borcunu düşürmek anlamına gelen ıskat-ı salât veiiskat-ı savm terimleri kullanılır. Burada fidye, sözü edilen ibadetleri sağlığındayken yerine getirmeyen kimsenin üzerinden bunları düşürmek amacıyla, ölümünden sonra, bu kişinin miras malından yoksullara yapılacak aynî veya nakdî ödemeleri ifade etmektedir.
Iskat, üstündeki borcu düşürmek anlamına gelirken, Iskat-ı salât kavramı ise ölmüş olan bir insanın üstünden, kazaya kalmış bulunan farz ve vitir namazları borcunu düşürmek ve affettirmek ümdiyle yapılan bir tasadduk şeklidir.
Iskat-ı savm kavramı da ölünün üstündeki oruç borcunu düşürmek anlamına gelmektedir.
Ölünün üstünden, sağlığında mazereti nedeniyle tutamadığı oruç borcunun düşürülmesi amacıyla fidye verilmesi konusu, hem âyet içinde hem de hadis ile beraber sabittir.
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v) şu şekilde buyurmuştur:
"Bir kimse üstünde bir aylık olan Ramazan orucu borcu var iken ölürse, o kişinin her günü için yoksul biri doyurulsun."
Ölen kişinin hükmü, ıskat kapsamında olan bir hadis-i şerif vasıtası ile açıklanabilir. Ölen bir kişinin oruç borcunun bir başkası tarafından ödenebilmesi mümkün değildir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v), bir hadis-i şerif içerisinde bu konuyu şu şekilde ifade etmiştir:
''Hiç kimse bir başkası için oruç tutamaz, hiç kimse de başka biri için namaz kılamaz; fakat o kişinin adına yemek yedirebilir.''