Böbrek taşı oluşumu, doğru beslenme ve sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları ile önlenebilecek çok yaygın bir sorundur. İşte böbrek taşlarına karşı izlemeniz gereken diyet ipuçları.
Yeterince sıvı almak ve özellikle su içmek böbrek taşlarını önlemek için yapabileceğiniz en önemli şeydir. Böbrek yetmezliğiniz olmadıkça, birçok sağlık uzmanı her gün en az 8 su bardağı sıvı alımını önermektedir.
Böbrek taşıyla mücadele eden insanlar için yüksek su alımı dışında diyet, protein ve tuz açısından düşük olmalıdır. Yeterli miktarda su içip içmediğinizi, idrar rengine dikkat ederek kontrol edebilirsiniz. Berrak ve çok temiz olmalı ve güçlü bir koku içermemelidir.
Bileşimlerine bağlı olarak birkaç çeşit böbrek taşı vardır ve taş çeşidine göre uzak durulması gereken besinler değişiklik gösterebilir. Ancak genellikle böbrek taşları için diyet yaparken öneriler aynıdır.
Kalsiyum oksalat taşlarınız varsa, idrarda biriken oksalatları azaltmak için bazı gıdaların sınırlanması gerekir. Buğday kepeği, ıspanak, ceviz, kabuklu deniz ürünleri, pancar, kahve ve kuru yemişler genel olarak azaltılmalıdır.
Bu tür yiyeceklerin aşırı tüketiminden kaçınmak, kalsiyum oksalattan oluşan taş vakalarının önlenmesinde büyük oranda fayda sağlayacaktır. Bu tür yiyecekler için çift pişirme yöntemini uygulamak iyi bir yöntem olabilir. Çok miktarda oksalat içeren yiyecekleri iki kez pişirmek, oksalat miktarını azaltabilir.
Bu tür yiyecekleri tüketmek için uygulanabilecek bir diğer teknik ise onları bol miktarda kalsiyum içeren diğer ürünlerle birleştirmektir. Bunun nedeni, kalsiyumun bağırsakta oksalatların emilimini azaltma yeteneğine sahip bir element olmasıdır.
Fazla miktarda sodyum (tuz) tüketimi, böbrek taşı riskinini artırır. Fast food ve dondurulmuş hazır yiyecekler gibi çoğu paketlenmiş ve konserve yiyecekler büyük miktarda sodyum içerir. Ancak fazl sodyum aynı zamanda çeşniler, işlenmiş etler ve soslarda da bulunur.
Hayvansal proteinleri çok sık tüketmek de böbrek taşı riskini önemli ölçüde artırabilir. Uzmanlar böbrek taşı varlığında hayvanlardan alınan proteinlerin tüketimine aşağıdakileri içeren sınırlamalar getirilmesini önerir:
- Her türlü etler, özellikle sakatatlar,
- Yumurta,
- Süt ve süt ürünleri,
- Balık ve kabuklu deniz ürünleri.
Bu tür gıdaların tüketimini sınırlamak gerekecek olsa da, gerekli besin maddelerini elde etmek için gereken miktarları tüketmeyi unutmayın. Proteinleri ayrıca bazı bitkisel gıdalardan da alabileceğinizi unutmayın. Fasulye, bezelye ve mercimek, protein oranı yüksek ve oksalat oranı çok düşük olan bitki bazlı gıdalardır.
Böbrek taşları varlığında, vücudun susuz kalmasına neden oldukları için alkollü içeceklerin alımından kaçınılmalıdır. Alkol alımı, böbreklerde taş gelişimini artıran bir etkidir.
Öte yandan, sürekli olarak kalsiyum takviyesi almak böbrek taşı olasılığını artırabilir. Bu nedenle mutlaka bir beslenme uzmanının gözetiminde tüketilmelidirler. Genellikle böbrek taşı oluşumuna neden olan bileşenin kalsiyum olduğu düşünülür, ancak gerçek şu ki tam tersidir. Kalsiyum uygun miktarlarda tüketildiğinde oksalatların taş oluşumunu engelleme özelliğine sahiptir. Kalsiyumun takviyeler yerine esas olarak besinlerden alınması tavsiye edilir.
Böbrek taşlarının oluşumunu önlemek ve böbrek taşlarını düşürmek için diyette izin verilen besinler, kristal ve taş oluşumunu önleyerek sıvı miktarını artırmaya ve idrarı seyreltmeye izin veren sudan zengin besinlerdir.
Turp, salatalık veya karpuz gibi su bakımından zengin besinler vücudun sulu kalmasına yardımcı olur. Ayrıca vücuttan fazla sıvının atılmasını destekleyen idrar söktürücü özelliklere sahip oldukları için sıvı tutulmasını azaltmaya ve kan basıncını düzenlemeye yardımcı olurlar. Bu besinler ayrıca dışkıyı nemlendirip yumuşattıkları, boşalmasını kolaylaştırdıkları ve kabızlığı giderdikleri için bağırsak sağlığını ve sindirimi iyileştirir; ek olarak, iştahı azaltmaya ve bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olan bol miktarda lif içerir. Su içeren gıdalar, salatalara, çorbalara veya meyve sularına eklenerek ana öğünlerde veya ara öğünlerde tüketilebilir.
100 gramda en çok su içeren 10 gıda sırasıyla; turp95.6 gr, karpuz93.6 gr, domates93,5 gr, havuç92.0 gr, pişmiş karnabahar92.0 gr, kavun91.8 gr, çilek90.1 gr, ananas87,0 gr, armut85,1 gr ve elma83,8 gr.
Böbrek taşı olan bireyin günde yaklaşık 2 ila 3 litre sıvı içmesi, idrar üretimini artırmasını ve taşların atılmasını sağlar. Böbreklerde taş oluşumunun ana nedeni susuz kalmaktır, bu nedenle taş oluşumunu önlemek için ilk adım yeterli sıvı alımıdır.
İdeal su miktarının ağırlığa göre değiştiğini, her kilogram ağırlık için ortalama 35 ml su tüketiminin önerildiğini de unutmamak gerekir. Bu nedenle 70 kg ağırlığındaki bir kişi günde en az 2,45 L su tüketmelidir ve ağırlık ne kadar büyükse, o kadar fazla suya ihtiyaç duyulacağı unutulmamalıdır.
Diyete doğal meyve suları eklemek, hem öğle hem de akşam yemeklerinde çorbalar, ayrıca idrar söktürücü özelliklere sahip çaylar içmek mükemmel bir seçenektir.
Şimdiye kadar konuştuklarımız genel olarak böbrek taşı varlığında uygulanması gereken beslenme önerileriydi. Peki, böbrek taşından korunmak için neler yapılabilir? İşte böbrek taşlarından korunmak için beslenme önerileri:
Zeytinyağı Kullanın
Zeytinyağı birçok fayda sağlar. Sahip olduğu yüksek yağ asitleri içeriğinden dolayı kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olur. Böylece kan dolaşımını iyileştirir ve kan basıncını düşürür. Böylece böbreklerin güçlenmesine yardımcı olur.
Daha fazla zeytinyağı tüketen popülasyonların böbrek taşı yaşama risklerinin daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Özellikle yemek pişirirken zeytinyağı kullanmaya çalışın.
Daha Fazla Su İçin
Günde en az iki litre su içmek idrarı seyreltmeye ve böbrek taşı oluşma riskini azaltmaya yardımcı olur. Şişelenmiş su alırken düşük mineralizasyon olup olmadığını kontrol edin. Birkaç damla limon suyu ile su içmek, böbrek taşı oluşumu riskini azaltmanın yanı sıra, alkali pH'ın korunmasına yardımcı olur.
Yeşil Sebze Tüketimine Dikkat Edin
Özellikle kalsiyum oksalattan oluşan böbrek taşlarının oluşumunu önlemek için yeşil yapraklı sebze tüketimine dikkat edin. Eğer daha önce kalsiyum oksalat nedeniyle böbrek taşı yaşadıysanız, bu besinlerin tüketimini sınırlamanız gerekebilir. Oksalatlar pişirme suyuna yerleştiğinden, bu sebzeleri kaynatmak böbreklerde taş oluşumunu azaltmanın mükemmel bir yoludur.
Yağlı Balık Tüketin
Kalp ve böbrek sağlığı, tüketilen yağın kalitesi ve türü ile yakından bağlantılıdır. Bu nedenle uskumru, ton balığı veya sardalya gibi yağlı balıklar diyete dahil edilmelidir. Bunlar, kötü kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olan doymamış yağlar içerir.
Ancak, böbrek taşları için hayvansal protein tüketiminde aşırıya kaçmamak gerektiği için bu balıklar dengeli tüketilmelidir.
Tuz Yerine Baharat Kullanın
Yemeklerde tuz alımını azaltmak bazı insanlar için zor görünebilir, ancak baharat kullanımı ile bu çok basit bir şeydir. Tuz alımını azaltmada sadece yemeklere eklenen tuz değil, aynı zamanda ultra işlenmiş gıdalar veya konserve ürünlerin de azaltılması gerektiğini unutmayın. Bunlar genellikle bileşenleri arasında tehlikeli seviyelerde sodyum içerir.
Yemeklerdeki lezzet eksikliği, hazırlamak istediğiniz tarife uygun baharatlar kullanılarak telafi edilebilir. Zamanla damak uyum sağlayacak ve sağlık önemli ölçüde iyileşecektir.
Güne Limonatayla Başlayın
Güne taze bir limonata içerek başlamak, hatta lezzetli bir portakallı atıştırmalık yemek, böbrek taşlarını yok etmenin en iyi yollarından biridir. Sitrik asit, özellikle taşlar kalsiyum oksalattan oluşuyorsa böbrek taşlarını önlemede etkili olabilecek güçlü bir bileşendir.
Limonda bulunan sitrik asidin böbrek taşı görülme sıklığını azalttığını belirleyen bazı bilimsel çalışmalar vardır. Ancak bu faydasına rağmen aşırı C vitamini tüketiminden ve C vitamini takviyesi tüketiminden kaçınmak önemlidir. Çünkü böbrek taşlarının gelişimine katkıda bulunabilir.
Kırmızı Et Yerine Hindi veya Tavuk Seçin
Hayvansal protein tüketimini azaltmak, böbreklerdeki taşları önlemek için alınması gereken ilk önlemlerden biridir. Bu, bu gıdaların diyetten çıakrılacağı anlamına gelmez, ancak ölçülü olarak tüketilmesi gerektiği anlamına gelir. Kırmızı etten önce her zaman tavuk veya hindi gibi yağsız etleri tercih edin.