Dönem dizilerindeki tarihi tutarsızlıkları bir kenara bıraktığını söyleyen Murat Bardakçı, senaryolarda kullanılan Türkçeye sert bir üslupla karşı çıktı.
Televizyon ekranlarının yeni sezon yapımları arasında birçok tarih dizisi yer alıyor. Muhteşem Yüzyıl ile başlayan sürükleyici diziler, her sezonda kendine yer buluyor.
Bu dizilerin zaman zaman gerek konseptleri gerek tarihi akışları eleştiriliyor. Ancak farklı bir eleştiri de tarihçi, gazeteci ve yazar Murat Bardakçı'dan geldi.
Bahse konu dizilerdeki tarihi gerçeklikleri ve oyunculuk performansı konusundaki eksiklikleri bir kenara bırakan Bardakçı, özellikle, dizilerde kullanılan Türkçeyi eleştirdi.
"Türkçenizi perişan etmek mi istiyorsunuz? Bol bol tarihî dizi seyredin!" başlıklı yazısında, bu dizilerin "tarihi" olmaktan çıktığını ve komplolarla, sırlarla, efsanelerle, dolu ucuz birer polisiye macera taklidi hâline geldiğini belirten Bardakçı, "Hemen hepsinde Türkçe’yi andıran ama Türkçe olmayan garip bir lisan işitiliyordu! Fiil çekimleri ve karşılıklı konuşmalar tuhaflaşmış, üstüne üstlük telâffuza da bir haller olmuş, özellikle de “e” harflerinin tamamı açılmış, yayvan ve irkitici hâle gelmişti..." ifadelerini kullandı.
Dizilerin dilbilgisi açısından da sorunlar taşıdığının altını çizen tarihçi Bardakçı, "Dehşetle farkettim: Tuhaflık telâffuzdaki garabetle kalmamış, fiil çekimlerine de bir haller olmuş, fiilin sonuna gelen “...yor” eki çekilerek yapılan “şimdiki zaman” ortadan kaldırılmış, yerini “geniş zaman” almıştı! “Geliyorsun” yerine “Gelirsin” denmesi misâli..." diye yazdı.
Bardakçı sözlerine şöyle devam etti;
"Tarihî dizilerdeki konuşmaları tarihî havaya büründürebilmek için şimdiki zaman yerine geniş zaman kullanılması gerektiği tuhaflığının kimin fikri olduğunu bilmiyorum ama bu salgın senaristleri de vurmuş olacak ki, yerli çekim tarihî diziler artık hep bu güdük ifadelerle dolu idi!
Fiillerin arkaik çekimlerini karmakarışık vaziyette tepe tepe, üstelik irkitici bir telâffuz ile kullanmak dizinin tarihî özelliğini güçlendirmez; aksine seyredenin, özellikle de o döneme meraklı gençlerin lisanını perişan eder!
Türkçe’yi Arapça ve Farsça kelimelerden temizleme hevesiyle 1930’lardan sonra uydurulan ve “Öztürkçe” denen takır-tukur kelimeler dilin âhengini bozmuştu; tarihî diziler de şimdi Türkçe’nin siyakının, yani sözün gelişinin ve ifade biçiminin canına okuyorlar!"
