Reflüden pankreas iltihabına kadar birçok farklı hastalığın belirtisi olabilen yemekten sonra mide ağrısını zamanında fark edebilmek, tedavide çok büyük önem taşıyor. İşte dikkat edilmesi gerekenler.
Herkes en az bir kez yemek yedikten sonra mide ağrısı yaşamıştır. Mide ağrısı sıklıkla bir ağırlık hissi, geğirme ve mide ekşimesi ile birlikte ortaya çıkar. Mide ağrıları sindirim sistemi ve diğer organlarla ilgili sorunlar gösterebilir ve stres veya aşırı yemenin sonucu olabilir.
Yemek yedikten sonra mide ağrısına neyin sebep olduğunu, bu belirtiler için hangi teşhis ve tedavi yöntemlerinin kullanılabileceğini ve mide bulantısını önlemek için ne gibi önlemler alınabileceğini araştırdık.
Mide ağrısı genellikle mide ve çevresinde hissedilir ancak bazen ağrı sadece bu bölgede değil, aynı zamanda sol ve sağ bölgelere de yayılabilir.
Yemekten sonra midede ağrı birçok farklı sağlık sorunuyla ilişkili olabilir. Fonksiyonel ağrı aşırı yeme, stres ve sindirim sistemini tahriş eden yiyecekleri tüketme ile ortaya çıkar. Tetikleyici faktör ortadan kaldırılırsa, fonksiyonel bozukluklar kendi kendine kaybolabilir. Diğer yandan farklı bozukluklarda ağrıyı, komplikasyonların gelişmesini ve hastalığın ilerlemesini önlemek için tanı ve zamanında tedavi gerekir.
Hastalığın nedenine, şekline ve evresine bağlı olarak yemekten sonra midede ağrı hemen veya bir süre sonra ortaya çıkar, farklı yoğunlukları vardır, kişiyi düzenli olarak rahatsız ederler.
İşte yemekten sonra ortaya çıkan ağrının en yaygın nedenleri:
Gastrit
Mide mukozasının iltihaplanmasına yanlış beslenme, Helicobacter pylori, otoimmün hastalıklar ve viral enfeksiyonlar neden olur. Erken evrelerde, hastalık genellikle asemptomatiktir. İltihap nedeniyle midenin hassasiyeti ve hareketliliği bozulduğunda ağrılı duyumlar ortaya çıkar.
Gastritte ağrı genellikle yemekten birkaç dakika sonra ortaya çıkar ve çok fazla yayılmaz. Ağrıya ek olarak gastritli hastalar, herhangi bir miktarda yiyecek aldıktan sonra midede basınç ve ağırlık hissederler.
Reflü
Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), yemek borusu ve mide arasındaki kas halkası olan özofagus sfinkterinin çalışması bozulduğunda ortaya çıkar. Reflüde midenin asidik içeriği kısmen yemek borusuna geri döner. Bu duruma yanma hissi, göğüs kafesinin arkasında ağrı, midede ağırlık hissi, ağızda asit ve acı eşlik eder.
Ülser
Ülser oluşumu ile mide ve 12 parmak bağırsağının kronik iltihabı tehlikeli bir tekrarlayan hastalıktır. Peptik ülser ile midede ağrı farklı zamanlarda ortaya çıkar: Ağrı geceleri, yemekten hemen sonra veya 2-3 saat sonra ortaya çıkabilir. Aç karnına da ağrılar oluşabilir ve yemek yedikten sonra kaybolur. Ağrı genellikle yoğundur ve göğsün ve kürek kemiğinin sol tarafına yayılabilir. Genellikle ağrıya geğirme ve mide bulantısı eşlik eder.
Glüten İntoleransı veya Çölyak Hastalığı
Glüten intoleransu ve çölyak hastalğında insan vücudu buğday, çavdar ve arpa tanelerinde bulunan bitkisel bir protein olan glüteni ememez. Glüten yenildiğinde mide ağrısı ve hazımsızlık görülür. Çölyak hastalığı olan kişiler ayrıca yorgunluk, anemi ve kilo kaybından şikayet ederler.
Kolelitiazis (Safra Kesesi Taşı)
Safra kesesinde taş oluşumu biliyer kolik ataklarına (safra kesesinin boşalamaması, şişmesi ve duvarının gerilmesi) neden olabilir. Ataklar sırasında özellikle vücudun sağ tarafında ağrı oluşur. Nöbetler genellikle geceleri başlar ve birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürer. 6 saatten fazla süren ağrı, akut kolesistit veya pankreatit oluşumunu gösterebilir.
Pankreatit
Üst karın bölgesinde şiddetli ve kalıcı ağrı pankreas iltihabı olan pankreatit belirtisi olabilir. Pankreatitte ağrı genellikle kademeli olarak oluşur ve giderek artabilir. Ağrıya genellikle şişkinlik, bulantı ve kusma eşlik eder.
Laktoz İntoleransı
Laktoz intoleransı olan kişiler, süt ürünleri içeren herhangi bir şey yedikten sonra rahatsızlık hissederler. Peynir, süzme peynir, dondurma, ekşi krema, çikolata, tatlılar, hazır tahıllar ve çok daha fazlası laktoz içerebilir. Laktoz intoleransının en yaygın belirtileri gaz, kramplar, ishal ve mide ağrısıdır.
Doğru beslenme ve kötü alışkanlıkların bırakılması yemekten sonra mide ağrısını önlemek için en etkili önlemlerdir. Uzmanlar yağlı, kızarmış ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmayı tavsiye ediyorlar. Beslenme, protein, yağ ve karbonhidrat içeriği açısından dengeli olmalı ve öğünler arasında uzun aralıklar olmaksızın her zaman düzenli olmalıdır.
Ağrı, mide suyunun asitliğinin artmasından kaynaklanıyorsa, bir mide ilacı veya normal bir soda yardımcı olabilir. Ağrıyı gidermek için çeşitli ilaçlar kullanabilirsiniz. 2-3 saat sonra durum düzelmediyse, acilen tıbbi yardım almanız gerekir. Ağrı kesici ilaçlar belirtileri bozdukları ve doğru tanıyı engelledikleri için kullanılması önerilmez.
Yemek yedikten sonra midede oluşan ağrı birçok hastalığın habercisidir. Ancak, birçok insan rahatsız edici belirtileri görmezden gelir veya bir doktora danışmadan ilaç alırlar. Eğer ağrılar tekrarlanırsa mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Ağrı birkaç saat içinde geçmezse veya yoğunlaşırsa, bulantı, kusma ve ateş eşlik ederse acil yardım gerekir.