Çok sık görülmeyen yemek borusu kanserinde belirtileri önceden tanıyabilmek hayat kurtarıcı olabiliyor. İşte dikkat edilmesi gereken 5 önemli yemek borusu kanseri belirtisi.
Başlangıçta genellikle belirgin semptomlar vermeyen yemek borusu kanseri (özofagus kanseri), çoğu durumda zamanında tespit edilmez. Yemek borusu tümörleri nadirdir. Genellikle küçüktürler ve önemli belirtileri yoktur.
Bu tümörler herhangi bir yemek botusu dokusundan (leiomyomlar, lipomlar, hemanjiyomlar, fibromlar, miksomalar, papillomlar, adenomlar, nörinomlar) kaynaklanabilir.
Yemek borusu kanseri, çevreye hızla yayılma ve kendisine uzak organlara bile erken sıçrama eğiliminde olan kötü huylu bir tümördür. Veriler, sıklığının arttığını göstermektedir.
Erkeklerde kadınlara göre, 60 yaşından büyüklerde ve genellikle sosyoekonomik düzeyi düşük kişilerde daha sık görülmektedir. Kanser yemek borusunun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir.
Yemek borusu daralması, polip gibi kalınlaşma veya kalınlaşmış kenarları olan bir yara gibi görünebilir. Batı ülkelerinde ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yemek borusu kanserinin son yıllarda görülme oranının önemli ölçüde arttığı, hatta son 30 yılda yüzde 200'den fazla yükseldiği biliniyor.
İşte yemek borusu kanserini gösterebilecek önemli belirtiler.
Yutkunmada Büyük Zorluk
Yutma zorluğu veya yutkunma sırasında ortaya çıkan ağrı, ağzı karın boşluğuna bağlayan yemek borusu kanserinin önemli belirtileridir. Hastalar herhangi bir şeyi, sıvıyı bile yuttuklarında ağrı hisseder. Bu durum, yemek borusunda büyüyen ve dolayısıyla tıkanıklık yapan bir tümörün sonucunda oluşur.
Reflünün Ağırlaşması
Reflü veya mide yanması birçok insanda ara sıra meydana gelen normal bir olaydır ve mideden ağza asit dönüşü sıklıkla olan bir şeydir. Ancak her yemekten sonra reflü oluyorsa bu normal değildir çünkü yemek borusuna asit dönüşü zamanla durumu kötüleştirir. Yemek borusu kanseri daha sık yemek borusunun alt kısmında, midenin hemen yanında ortaya çıkar. Bu nedenle reflünün ağırlaştığını ve belirtilerinizin kötüleştiğini fark ederseniz hemen bir uzmana başvurun.
Doyurucu Bir Yemekten Sonra Öksürük
Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) akciğer hassasiyetine neden olabilir. GÖRH'li çoğu kişinin kanserle bir alakası yoktur ancak dikkat edilmesi gerekir. Genellikle mide asidi yemekten sonra solunum yollarını tahriş edebilir, bu nedenle yemekten sonra öksürük oluşabilir ve bazı kişilerde astım gelişebilir. Bu durum sürekli yaşanıyorsa mutlaka bir uzmana başvurulmalı ve yemek borusunda yeni bir büyüme olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Sebepsiz Kilo Kaybı
Bazı yiyeceklerin yutulması zor olduğunda muhtemelen onları yemeyi bırakırsınız ve bu da kilo kaybına neden olabilir ve aynı şey çok fazla sıvı tüketirseniz de ortaya çıkabilir. Kanser iştah kaybına neden olabilir, ancak normal beslenseniz ve sağlıklı bir iştahınız olsa bile yine de kilo kaybına neden olabilir. Sebepsiz kilo veriyorsanız, bu bir doktora görünmeniz gerektiğinin işareti olabilir.
Geçmeyen Yorgunluk
Herkesin hayatını etkileyen bir yaşam tarzı, alerjiden migrene kadar herhangi bir tıbbi durum geçmeyen yorgunluğun nedeni olabilir. Bununla birlikte, durum kötüleşirse ve yukarıdaki diğer belirtileri fark ederseniz, yemek borusu kanserinden şüphelenebilirsiniz, ancak bunun bir doktor tarafından onaylanması gerekir. Bu nedenle hemen bir uzmana başvurun, çünkü erken teşhis büyük ölçüde hayat kurtarıcıdır ve kemoterapiye dahi gerek olmadan kanseri ortadan kaldırabilmek mümkündür.
Yemek borusu kanseri, kilo kaybı ve yetersiz beslenme riski en yüksek kanserlerden biridir. Yetersiz besin alımı, tüketilen gıdalardan besin kullanılamaması, kas kütlesinde ve toplam vücut hücre kütlesinde azalma, fiziksel ve zihinsel işlevin azalması ve genel sağlığın bozulmasına neden olan bir durum olarak tanımlanır.
Tanıdan önce, yemek borusu kanserli tüm hastaların yüzde 80'inde sebepsiz kilo kaybı meydana gelir. Bir yandan, yemek borusu kanserli hastaların çoğunda görülen bir durum olan tümörün kendisinin yarattığı yutma zorluğunun bir sonucu olarak gıda alımının azalmasından kaynaklanabilir. Öte yandan, artan enerji harcaması, kilo kaybıyla sonuçlanan sistemik tümör kaynaklı iltihaplanmadan kaynaklanır.
Beslenme durumu tedavi sonucu ile yakından ilişkili olduğu için yemek borusu kanserinin tedavisinde diyet unutulmamalıdır. Beslenme desteğinde ilk adım, beslenme danışmanlığı ve diyeti enerji ve proteinle zenginleştirmek için kişiselleştirme ipuçları olmalıdır.
Disfaji terimi, yiyecek veya sıvının ağızdan mideye geçişindeki tıkanıklık nedeniyle oluşan yutma güçlüğünü ifade eder. Disfajinin belirtileri yutmayı başlatmada güçlük ve öksürme ve boğulmadır. Uzun süreli disfaji kilo kaybına neden olabilir.
Disfajisi olan hastaların diyetini ayarlamanın basit yolları:
- Yemeğin dokusunu değiştirin
- Yiyecekleri gerektiği gibi seyreltin veya kalınlaştırın ve büyüklük-küçüklüklerini ayarlayın.
- Güzel ve lezzetli servis edilen yiyecekler ve hoş kokular sağlayın.
- Beslemeden önce 30 dakika dinlenmeye izin verin ve ara öğünler arasında dinlenmeye izin verin. Yemek yerken acele etmeyin.
- Doğru nefes almaya odaklanarak, yemeğin geçişini kolaylaştırmak için hastayı başı dik oturtun. Hastayı onun için en rahat pozisyonda tutun.
- Bir sonraki lokmayı hastanın ağzına koymadan önce daima hastanın tamamen yutmasını bekleyin.
- Yemekten sonra hastayı en az 1 saat dik bir pozisyonda tutun.
- Hastaya çiğnemesi ve yutması için yeterli zaman verin.
- Yiyeceği hastanın diline yerleştirin, yiyeceği yuttuğundan veya ağzında tuttuğundan emin olun.
- Bol miktarda sıvı verin ve gün boyunca birkaç küçük öğünle besleyin.
- Hastayı günlük olarak tartın ve kilo kaybını not edin.
Yemek borusu kanserinin önlenmesinde diyet ve yaşam tarzı büyük rol oynamaktadır. En büyük risk faktörleri sigara, alkol ve işlenmiş gıdalardır. Alkol ve sigara tüketen kişiler yemek borusu kanserine çok daha fazla maruz kalmaktadır. Barrett's özofagusu teşhisi konan kişilerde yemek borusu kanseri gelişme riski yüksektir, bu nedenle düzenli kontroller çok önemlidir.
Yemek borusu kanserini önlemenin en iyi yolu dengeli beslenmedir. Her gün meyve ve sebze tüketmek, çok sıcak içeceklerden uzak durmak ve yemek borusu reflü teşhisi konan kişilerin düzenli sağlık kontrollerine gitmesi önemlidir.