IISER Kalküta’daki Hindistan Uzay Bilimleri Mükemmeliyet Merkezi’ndeki araştırmacılar, güneşin manyetik alanı ile güneş lekesi döngüsü arasında, güneş aktivitesinde zirvenin ne zaman gerçekleşeceğini tahmin etmeye yardımcı olabilecek yeni bir ilişki keşfettiler. Çalışmaları, güneş döngüsü 25’in maksimum yoğunluğunun, devam eden güneş lekesi döngüsünün yakın olduğunu ve muhtemelen bir yıl içinde gerçekleşeceğini gösteriyor. yeni araştırma içinde görünür Kraliyet Astronomi Topluluğunun Aylık Bildirimleri: Mektuplar.
Yıldızımız güneş, plazma olarak bilinen sıcak iyonize gazdan oluşur. Büyük plazma akışları ve konveksiyon, güneşin içinde yüzeyde karanlık noktalar olarak ortaya çıkan manyetik alanlar oluşturmak için bir araya gelir. Bu güneş lekeleri Dünya’nın büyüklüğüyle karşılaştırılabilir ve Dünya’nın manyetik alanından yaklaşık 10.000 kat daha güçlü olan yoğun manyetizma merkezleridir.
Bazen güneş lekesi manyetik alanları şiddetli olaylarla bozulur ve bu da patlamalar veya koronal kütle püskürmeleri gibi güneş manyetik fırtınalarının doğmasına neden olur. Bu fırtınalar yüksek enerjili radyasyon yayar ve büyük miktarda mıknatıslanmış plazmayı dış uzaya fırlatır. Bu fırtınaların en şiddetlisi, Dünya’ya doğru yönlendirildiğinde yörüngedeki uydulara, elektrik şebekelerine ve telekomünikasyona ciddi zararlar verebilir.
1600’lü yılların başlarından başlayarak yüzyıllar süren gözlemler, Güneş’te gözlemlenen güneş lekelerinin sayısının dönemsel olarak değiştiğini göstermektedir. Yaklaşık her 11 yılda bir, gezegensel uzay ortamlarında (veya uzay havasında) en şiddetli tedirginliklerin beklendiği zamanlarda, güneş aktivitesinin noktalarının sayısı ve yoğunluğu zirveye ulaşıyor. Ancak bu zirvenin ne zaman gerçekleşeceğini tahmin etmek hâlâ zorlu.
Güneş döngüsü, güneşin içindeki plazma akışlarından elde edilen enerjiyle çalıştırılan bir dinamo mekanizması tarafından üretilir. Bu dinamo mekanizmasının, güneşin manyetik alanının iki ana bileşenini içerdiği anlaşılmaktadır; biri güneş lekelerinin döngüsünde ortaya çıkar, diğeri ise güneşin büyük ölçekli dipol alanının geri dönüşümünde ortaya çıkar; ikincisi Dünya’nın manyetik alanına çok benziyor; güneşin bir kutbundan diğerine uzanıyor. Güneş lekelerinin döngüsüyle birlikte, güneşin dipol alanının da güçlenip zayıfladığı, kuzey ve güney manyetik kutuplarının da her 11 yılda bir yer değiştirdiği gözlemleniyor.
1935’te İsviçreli gökbilimci Max Waldmeier, bir güneş lekesi döngüsünün yükseliş hızı ne kadar hızlıysa, gücünün de o kadar güçlü olduğunu, dolayısıyla daha güçlü döngülerin zirve yoğunluğuna ulaşmasının daha az zaman aldığını keşfetti. Bu ilişki, erken yükselme evresine ilişkin gözlemlere dayanarak bir güneş lekesi döngüsünün gücünü tahmin etmek için sıklıkla kullanılmıştır.
Bu keşif, Waldmeier etkisini tamamlıyor, güneşin iki ana manyetik alan bileşenini birbirine bağlıyor ve güneş lekelerinin evriminin, güneş dinamo sürecinin sadece bir belirtisi olmaktan çok onun işleyişinin ayrılmaz bir parçası olduğu teorisini destekliyor.
Güneşin dipol manyetik alanının azalma hızına ilişkin bu yeni gözlemler, devam eden döngünün ne zaman zirveye ulaşacağını tahmin etmek için güneş lekesi gözlemleriyle yararlı bir şekilde birleştirilebilir. Analiz, maksimum güneş döngüsü 25’in büyük olasılıkla 2024’ün başlarında gerçekleşeceğini ve tahmindeki belirsizliğin Eylül 2024’e kadar değişeceğini öne sürüyor.
Bu son keşifle birlikte, güneş döngülerinin zirvesinin zamanlamasını tahmin etmek için yeni bir pencere açılıyor; bu, en yoğun aktivitenin ve en sık uzay havası bozukluklarının beklendiği zaman.