G­ö­k­b­i­l­i­m­c­i­l­e­r­ ­t­e­l­e­s­k­o­p­ ­a­r­ş­i­v­i­n­i­ ­t­a­r­a­d­ı­ ­v­e­ ­m­i­k­r­o­ ­s­a­n­i­y­e­ ­s­ü­r­e­l­i­ ­p­a­t­l­a­m­a­y­ı­ ­b­u­l­d­u­

G­ö­k­b­i­l­i­m­c­i­l­e­r­ ­t­e­l­e­s­k­o­p­ ­a­r­ş­i­v­i­n­i­ ­t­a­r­a­d­ı­ ­v­e­ ­m­i­k­r­o­ ­s­a­n­i­y­e­ ­s­ü­r­e­l­i­ ­p­a­t­l­a­m­a­y­ı­ ­b­u­l­d­u­

Hollandalı Ph.D. liderliğindeki uluslararası bir araştırmacı ekibi. Aday Mark Snelders (ASTRON ve Amsterdam Üniversitesi), uzak evrenden gelen ve saniyenin yalnızca milyonda biri kadar süren radyo darbelerini keşfetti. Bu mikrosaniyelik patlamaları, bilinen bir milisaniyelik kaynaktan gelen arşiv verilerinin titizlikle incelenmesinin ardından buldular. Ultra hızlı patlamaların nasıl yaratıldığı belli değil.

Araştırmacılar bulgularını şu adreste yayınladı: Doğa Astronomi.

Hızlı radyo patlamaları (FRB’ler), Samanyolu’nun çok ötesinde öngörülemeyen, son derece kısa radyo dalgaları flaşlarıdır. Bunlara muhtemelen magnetar olarak da bilinen manyetik nötron yıldızları neden oluyor. İlk patlamalar 2007’de keşfedildi. Şu ana kadar patlamaların çoğu saniyenin binde birinden daha uzun sürüyor ve güneşimizin bir günde ürettiği kadar enerji yayıyor.

2022’de Amsterdam Üniversitesi ve ASTRON’daki araştırmacılar varsayılmış saniyenin binde biri kadar değil, yalnızca milyonda biri kadar sürecek patlamalar olabileceğini. Ph.D. Mark Snelders, “Grup toplantılarımız sırasında bunun hakkında sık sık konuşurduk” diyor. ASTRON ve Amsterdam Üniversitesi’nde (Hollanda) aday ve ultra hızlı radyo patlamalarını ortaya çıkaran araştırmadan sorumlu. “Tesadüf eseri, bunun için kullanabileceğimiz halka açık bir veri kümesinin olduğunu öğrendim.”

Hollandalı araştırmacılar, dünya dışı yaşamı araştırmak için tasarlanmış bir proje olan Breakthrough Listen’in halka açık arşivini kullandılar. Green Bank Teleskobu’ndan (ABD) çıkan bu arşiv, Arabacı takımyıldızına doğru yaklaşık üç milyar ışıkyılı uzaklıkta bulunan, bilinen tekrarlayan hızlı radyo patlaması FRB 20121102A’dan beş saatlik veri içeriyordu.

Veriler bir şekilde bir filmle karşılaştırılabilir. Araştırmacılar ilk otuz dakikalık verinin her saniyesini yarım milyon ayrı görüntüye böldüler. Daha sonra aykırı değerleri aramak için yazılım filtrelerini ve makine öğrenimini kullandılar. Bu şekilde, saniyenin yalnızca on milyonda biri veya daha kısa süren sekiz ultra hızlı patlama keşfettiler.

Artık ilk ultra hızlı mikrosaniye kaynağı tespit edildiğine göre, araştırmacılar bu türden daha fazla kaynak bulmayı bekliyor. Ancak bazı veri dosyaları saniyede yarım milyon parçaya bölünecek kadar ayrıntılı olmadığından, bunları bulmak söylenenden daha kolay olabilir.

Sonuçta araştırmacılar patlamaları yıldızlar ve galaksiler arasındaki boşluğun bir tür haritasını oluşturmak için kullanmak istiyorlar. Böyle bir haritayla galaksilerin çevredeki gazdan nasıl beslendiğini daha iyi anlayabilirler.

Popular Articles

Latest Articles