Artan sayıda veri merkezi, devasa enerji ihtiyaçları nedeniyle birçok ülkede gerçek bir zorluk haline geliyor. Sonuç olarak talep artmaya devam etse de bazı projeler yetkililer tarafından rafa kaldırılıyor.
Büyük miktarda bilgisayar verisinin depolandığı, işlendiği ve dağıtıldığı bu merkezler özellikle enerji yoğundur. Önümüzdeki yıllarda da devam etmesi beklenen bir trend. Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre Avrupa’da veri merkezlerinin elektrik tüketiminin 2026 yılına kadar %50 oranında artması bekleniyor.
Eğer dağılımları Amerika Birleşik Devletleri’nde çoğunluktaysa, bunların %16’sı ekonomik başkentlerin çevresine kurulmuş olan Eski Kıta’dadır. Durum öyle ki, İrlanda, Almanya ve Amsterdam şehri son yıllarda yeni veri merkezlerine kısıtlamalar getirdi. Finans Zamanları. Dünyadaki veri merkezlerinin %10’unu oluşturan Singapur ve Çin’de de durum aynı. Amaç: Tesislere daha katı hükümet gereklilikleri getirmek.
Bu önlemlerin ardından birçok proje başarısızlıkla sonuçlandı. Düşük vergi oranı ve yüksek kapasiteli denizaltı kablolarına erişim nedeniyle tercih edilen bir konum olan İrlanda’da, Vantage, EdgeConneX ve Equinix operatörlerinin Dublin’deki yeni veri merkezleri için izinleri reddedildi. Zümrüt Ada’nın durumu özeldir. Şu anda tüketiminin %17’sini veri merkezlerine ayırıyor ve bu payın 2026’da %32’ye çıkması bekleniyor.
Yapay zekadaki (AI) patlama bu büyümeyi etkileyecektir. Teknoloji özellikle enerji yoğun bir yapıya sahipken, teknoloji devleri teknolojinin gelişimi için gerekli bilgi işlem gücünden yararlanmak için acele ediyor. Örneğin Meta, yapay zeka için özel olarak tasarlanmış yeni bir veri merkezi tasarladı. Sürekli ve yapay zeka tarafından güçlendirilen bulut hizmetlerine olan talebin de talebi etkilemesi bekleniyor.
Bu bağlamda sektörün devleri yenilenebilir enerjilerden yararlanmaya yönelik girişimlerini artırıyor. Bazıları cesur bahisler yapıyor. Böylece Microsoft, Helion şirketiyle elektrik satın almak üzere bir anlaşma imzaladı. Şirket, 2028 yılına kadar dünyanın ilk ticari nükleer füzyon jeneratörünü geliştirmek istiyor. Güneş’e güç veren enerjiye benzeyen bu enerji, henüz insanlık tarafından yönetilemedi.
Amazon ise İrlanda ve İsveç’teki tesislerden başlayarak Avrupa’daki tüm veri merkezlerinde yedek jeneratörleri için atık yağdan üretilen biyoyakıta geçmeyi planlıyor. Başka bir bulut devi olan Google, bağlı oldukları ağların kapasite kısıtlamaları altında olduğu durumlarda veri merkezlerinin enerji tüketimini azaltmanın yollarını deniyor.
Talep artışı kritik bir çevresel bağlamda ortaya çıkıyor. Büyüyen enerji ihtiyacını karşılamak için geniş ölçekte verimli ve yaygın çözümler gerekli olacaktır.