B­i­r­ ­T­e­k­t­o­n­i­k­ ­P­l­a­k­a­d­a­ ­Y­ı­k­ı­c­ı­ ­D­e­p­r­e­m­l­e­r­e­ ­S­e­b­e­p­ ­O­l­a­b­i­l­e­c­e­k­ ­H­a­r­e­k­e­t­l­e­n­m­e­ ­Y­a­ş­a­n­ı­y­o­r­

Dünya, oldukça sıcak bir metal yığınının üstünde duran toprak katmanları ve onun da üstündeki su ve hava katmanlarından oluşuyor. Bu toprak katmanlarını oluşturan levhalar sürekli hareket halinde. Bazen küçük çapta, bazen büyük ölçekli kırılmalar yaşıyor ve arada bir de birbirleriyle çarpışıyorlar. Bu olayların sonucunda da depremler ortaya çıkıyor.

Bir tektonik plakada ise şu anda bir kırılma yaşanıyor. Portekiz açıklarındaki bu plakada yaşanan kırılma bilim insanlarının da dikkatini çekmiş durumda. 1969 yılında yaşanan ve beklenmedik bir anda ülkenin tsunami felaketiyle karşılaşmasına sebep olan plaka, o günden beri gözetim altında.

Araştırmacılar şimdi yeni bir yitim bölgesi ortaya çıktığından şüpheleniyor. Yitim bölgesi denilen bölge, jeolojide iki tektonik plakadan birinin diğerinin altına girdiği ve birbirleriyle çarpışıp sürtündüğü alanlara verilen isim. Bu olayın sonucunda ise şiddetli depremler ortaya çıkabiliyor.

Lizbon Üniversitesi’nden deniz jeologu Joao Duarte, tabakanın ağır çatlaklı orta kısmından giren su nedeniyle plakanın ikiye bölündüğünden şüpheleniyor. Duarte’nin amacı şu anda bir akademik makaleye yansımış durumda değil veya henüz hakem kurulu tarafından incelenmedi. Haliyle bu yitim bölgesi fikrinin doğruluğu tartışmaya açık.

Duarte ise NatGeo’ya yaptığı açıklamada bu durumu, tektonik plakalar ile ilgili en büyük bilinmezliklerden biri olarak gösteriyor.

Tektonik plakaların hareketlerini inceleyen bazı modeller, Avrupa ve Kanada’nın birbirlerine doğru hareket ettiğini öne sürüyor. Eğer Duarte’nin araştırması doğruysa ve Portekiz’in altındaki plaka kırılıyorsa, Atlantik Okyanusu’nun küçülmesiyle sonuçlanacak olan kıtaların yakınlaşması sürecinin ilk adımı olabilir. Bu sürede pek çok büyük deprem de yaşanacaktır.