Wachowski Kardeşler tarafından yazıp yönetilen 1999 yapımı The Matrix filmi, milenyumu açan ve o dönemin gençlerine yeni yüzyıl için farklı idealler sunan kült bir film olarak kabul ediliyor. Sonraki yıllarda vizyona giren devam filmleri Matrix Revolutions ve Matrix Reloaded filmleri ilk yapım kadar etkili olmasalar bile o rüzgarı arkalarına almayı ve bugün bahsettiğimiz efsane seriyi yaratmayı başardılar.
2021 yılı içinde izlemeyi umduğumuz Matrix 4 filmi için geri sayım sürerken serinin ilk filmi olan The Matrix hakkında biraz hafıza tazelemek fena olmaz. Aslında bir simülasyonda yaşıyor olabileceğimiz ihtimali ile sinemada ilk kez karşılaştığımız The Matrix filminin çekim süreci bir hayli aksaklık ve zorlukla dolu. Bir efsaneyi başlatan The Matrix hakkında duyunca oldukça şaşıracağınız bazı bilgiler paylaştık.
Lana Wachowski ve Lily Wachowski ya da bilinen adıyla Wachowski Kardeşler, Matrix fikrini ilk yarattıkları zaman bunun harika bir çizgi roman olacağını düşündüler. Bu fikrin oluşmasının nedeni, böyle bir filmin büyük bir bütçe gerektireceğini düşünmeleri olabilir. Matrix senaryosunu çizmeleri için 2 usta çizerle 600 sayfalık bir çizgi roman için görüşmeye bile başlamışlardı. Neyse ki sonunda bu hikayenin sinemaya daha çok yakışacağına karar verdiler.
Neo, Morpheus tarafından keşfedilip eğitilmeden önce pek de cesur ve yetenekli bir karakter değil. Eğitildikçe daha da güçlenen Neo, dikkat ettiyseniz pek tekme atmıyor. Daha çok havalı el hareketleri ile düşmana saldırıyor. Bunun nedeni Neo karakterini canlandıran oyuncu Keanu Reeves’ın çekimler başlamadan kısa bir süre önce boyun ameliyatı geçirmiş olması. Belki bu ameliyat olmasa çok daha havalı dövüş hareketleri izleyebilirdik.
Filmin açılış sekansı başta olmak üzere pek çok farklı sahnede yukarıdan aşağıya siyah zemin üzerinde akan yeşil bilgisayar kodları görüyoruz. Filmin simülasyon fikrini destekleyen bu bilgisayar kodlarında ne olduğunu ise yıllar sonra öğreniyoruz. Filmin görsel efekt süpervizörü Simon Whiteley 2017 yılında yaptığı bir röportajda, bu kodları karısının Japonca yemek kitaplarından aldığını ve yalnızca harfleri tersine çevirdiğini söylüyor. Dikkatle incelersek belki geleneksel bir Japon yemeğinin nasıl yapılacağını öğrenebiliriz.
Yarattığı büyük etkiye ve o dönem için harika görünen görsel efektlerine rağmen The Matrix filminin bütçesi yalnızca 60 milyon dolardı. Bu tür bir bilim kurgu - aksiyon filmi için görece düşük bir bütçe. Efektlerden kısamayacakları için kıyafetleri düzenlemeye karar verdiler. Trinity'nin havalı deri kıyafetleri, Neo'nun trençkotu ve diğer kıyafetler aslında ucuz, sentetik malzemeden üretildiler. Oyuncular için ne kadar rahatsız edici olduğunu tahmin edersiniz.
Filmde Neo karakterine hayat veren Keanu Reeves, aslında 136 dakikalık filmin ilk 45 dakikasında yalnızca 80 repliğe sahip. Daha da garip olan, bu 80 replikten 44 tanesi sadece soru cümlesinden ibaret. Kaba bir hesapla Neo, filmin ilk yarısında neredeyse her dakika bir soru soruyor. Haksız diyemeyiz, içine düştüğü ortamı düşünürsek sormayıp da ne yapsın?
Film, Avustralya’da çekildi. Çünkü Warner Bros. yöneticileri, film ABD’de çekilirse 30 milyon dolar daha fazla ödeyeceklerini hesapladılar. Bütçeyi kısmak için ucuz kıyafetler kullanan ve hatta ülke değiştiren yapımcılar, itibardan tasarruf olmaz diyerek filmin ikonik eşyaları olan güneş gözlüklerini kişiye özel yaptırmayı ihmal etmediler. Her bir oyuncu için özel olarak tasarlanan güneş gözlüklerin tasarımı Ray-Ban ve Arnette imzalıydı
Wachowski Kardeşler, film için Warner Bros. 90 milyon dolar istediler. Çekimler Avustralya’ya taşınınca bu bütçe 60 milyon dolara kadar düştü. Tüm bu bütçenin 10 milyon dolarlık büyük bir kısmı ise yalnızca açılış sahnesi için harcandı. Wachowski Kardeşler, Warner Bros.’tan 10 milyonu aldılar ve bugün hepimizin bildiği Trinity’li açılış sahnesini çektiler. Bu sahne, yöneticileri öyle bir etkiledi ki bütçenin geri kalanını da gözü kapalı verdiler, filmin çekimlerine başladılar.
Wachowski Kardeşler ve Warner Bros. yöneticilerinin filmin ana karakteri Neo olarak düşündükleri ilk isim, aslında ünlü oyuncu Will Smith’ti. Ancak Smith, tercihini Wild Wild West filminden yana kullandı. Neo için Nicolas Cage, Tom Cruise ve Leonardo DiCaprio gibi isimler de düşünülmüştü, ancak kazanan Keanu Reeves oldu. Bunun en doğru tercih olduğu ise gün gibi ortada.
Özellikle The Matrix gibi bu tür büyük bütçeli filmlerin çekimleri oldukça hassas bir takvim üzerinden organize edilir. Çekim planları gün gün hatta saat saat hesaplanır. Çünkü bir saatlik kayıp bile bazen yüzbinlerce dolara mal olabilir. The Matrix de bu şekilde hesaplanarak 90 günlük bir çekim takvimi ayarlandı. Ancak çekimler epey uzadı, 118 günde tamamlandı. 28 günlük bu gecikmenin ne kadar pahalıya patladığını tahmin etmek bile zor.
Bütçe sorunları, çekim takviminde yaşanan sorunlar derken film vizyona girdi. The Matrix, Wachowski Kardeşler’in ve Warner Bros. yöneticilerinin tahmin ettiğinden daha büyük bir başarı yakalayarak; ilk hafta 28 milyon dolar, toplamda 460 milyon dolardan fazla gişe hasılatı elde etti. Tek başarısı gişede olmadı. 2000 yılındaki Oscar ödül töreninde The Matrix; En İyi Ses Kurgusu, En İyi Ses Miksajı, En İyi Film Kurgusu ve En İyi Görsel Efekt olmak üzere aday olduğu tüm dallarda 4 Oscar ödülüne layık görüldü. Gel de devam filmi çekme...
Matrix 4 filmi için geri sayım sürerken her şeyin başladığı ilk film olan The Matrix hakkında şaşırtıcı bilgileri paylaştık. 2021 yılı içinde izlemeyi beklediğimiz serinin yeni filmi öncesi, orijinal üçlüyü yeniden izleyerek hafızamızı tazelemek keyifli olacaktır.