S­o­n­ ­D­ö­n­e­m­d­e­ ­İ­ç­e­c­e­k­ ­A­m­b­a­l­a­j­l­a­r­ı­n­ı­n­ ­Ü­z­e­r­i­n­d­e­ ­R­a­s­t­l­a­d­ı­ğ­ı­m­ı­z­ ­B­u­ ­S­e­m­b­o­l­ ­N­e­ ­A­n­l­a­m­a­ ­G­e­l­i­y­o­r­?­ ­(­P­a­r­a­ ­K­a­z­a­n­d­ı­r­a­n­ ­B­i­r­ ­Ş­e­y­!­)­

İsminden geri dönüşüme katkı sağlayacağı anlaşılıyor ama bu logo sayesinde alışveriş puanı kazanacağınızı söylesek eminiz ki daha çok dikkatinizi çekeriz.

O zaman logonun hangi şişelerde ve neden zorunlu tutulduğundan sonra bunu nasıl kazanca çevireceğimizi de anlatalım.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen ve belirli bir depozito bedeli alınarak piyasaya sürülen ürünlerin tüketilmesi sonrasında iade edilmesi yani depozito bedelinin geri ödenmesine “Depozito Yönetim Sistemi” deniyor.

Atık yönetimini kontrol altına almak ve toplama miktarını yükseltmek amacıyla düzenlenen bu sistemle özellikle çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkisi olan, toplamakta zorluk çekilen atıkları geri kazanmak hedefleniyor.

Sahte etiketin önüne geçmek için özel mürekkeple ve sadece yetkili matbaacılarca basılabilen DYS logosunun zorunlu olduğu bazı ambalajlar var. 0,1 ve 3,01 litre arasındaki pet, alüminyum ve cam tek kullanımlık ambalaj ile yapılan su, maden suları, meyve suları, gazlı içecekler, sporcu içecekleri bu kurala dahil.

Girişte de bahsettiğimiz gibi aslında Bakanlık tarafından başlatılan bu uygulamaya sadece üreticiler değil vatandaş da dahil ediliyor. Pilot bölgelerden daha pek öteye gidememiş olsa da hedeflenen, tüketicilerin ödedikleri depozito bedelini geri almaları.

Tüm Türkiye’ye yayılması planlanan Depozito İade Makineleri ve Manuel İade Noktalarına üzerinde DYS logosu bulunan şişe ile giden tüketici, iade işlemini yaparak cep telefonundaki uygulamasına alışveriş puanı aktarıyor. Buradan da biriken puanları kendi hesabına havale edebiliyor. İsteyenler ise toplanan ödülleri bir vakıf veya yardım kuruluşuna bağışlayabiliyor.

1 Ağustos 2023’ten itibaren zorunlu hâle gelen bu uygulamada hedeflenen nokta, yaklaşık 20 milyar ambalajın toplanması. Bu da yaklaşık 37 bin ton sera gazı salımını engellemek, 1,3 milyar kWh enerji, 3,7 milyon m³ düzenli depolama alanı, 3,6 milyon varil petrol tasarrufu demek.

1 cam şişenin dönüştürülmesi ile 100 W bir ampulün 4 saat çalışmasına yetecek enerji tasarrufunun oluşması, 10 adet pet şişenin de enerji dönüşümüyle 24 saat kesintisiz çalışan bir buzdolabının yaklaşık 1 gün boyunca tükettiği enerjinin sağlanması bu sistemi daha da mantıklı hâle getiriyor.

Umarız en azından bu konuda biraz daha bilinçli oluruz ve alışveriş puanı demeden ilgili yerlere atığımızı iade ederiz.