Uranüs ve Neptün gibi gezegenlerde bulunduğu düşünülen ancak bizim gezegenimizdeki doğal şartlarda bulunmayan suyun özel bir hali var. Süper iyonik buz (ya da süper iyonik su) adı verilen bu yapı, aynı anda hem buz hem de su özelliği gösteriyor.
Teorik olarak 1988’de ortaya çıkarılan bu özel yapı, daha sonraki çalışmalar ile ispatlanmaya çalışıldı. Yapılan son çalışmalardan birinde, Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı(LLNL)’ndan araştırmacılar suyu devasa lazerler kullanarak dondurdu. Donma işlemi esnasında su süper iyonik faza geçti ve X-ışını ile yapılan gözlemler, atomik yapıdaki farklılaşmanın tarihte ilk defa gözlemlenmesini sağladı.
Dr. Marius Millot araştırmayı yöneten isim oldu. Dr. Millot, iki yıl boyunca deneyler yaptıklarını, sonuçları analiz ettiklerini ve süreç sonunda elde ettikleri veriler sayesinde yeni bilgiler edindiklerini söyledi. Deneylerle birlikte süper iyonik davranış sadece teoride ya da simülasyonlarda değil pratikte de gözlemlenmiş oldu.
Kendi Biyonik Bacaklarını Üretip Dağlara Tırmanan Adam ve 'Ölümsüz' Uzuvların Geleceği
Millot ve ekibi daha önceki çalışmalarında yalnızca makroskopik gözlemler yaptıklarını ve iç enerji ile sıcaklık gibi verileri inceleyebildiklerini, bu nedenle de bu yeni deney düzeneğini oluşturduklarını açıkladı.
Lazerli şok sıkıştırma adı verilen tekniği kullanan araştırmacılar böylece sadece süper iyonik buz teorisini ispatlamakla kalmadı, ,Neptün ve Uranüs gibi gezegenlerin yapısına yönelik teorileri de doğrulamış oldu.
Süper iyonik buzda su molekülleri değil oksijen atomları katı hale geliyor. Bu atomlar artı ya da eksi yüklü olabiliyor. Oksijen iyonlarının etrafında ise hidrojen atomları dönüyor. Bu hale geçmesi için su çok yüksek miktarda ısı ve basınca maruz kalmak durumunda. Araştırma ekibinin yaptığı çalışmada iki elmasın arasına yerleştirilen buz parçasının sıcaklığı 5000 dereceye kadar çıkarıldı. Açık hava basıncı da normal şartların iki katı hale getirildi.
Satürn'ün Uydusu Titan'da Devasa Büyüklükte Bir Buz Kütlesi Keşfedildi
Araştırmacıların bir sonraki aşamadaki hedegi ise iyonik buzdaki oksijen kristallerinin yapısını ortaya çıkarmak olacak.