12 Ağustos 2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı’nın Resmi Gazete’de yayımlanması ile yürürlüğe giren ÖTV matrah değişimi, başta galericiler olmak üzere pek çok kişide heyecan yarattı. Bu değişim bir ÖTV indirimi değil çünkü vergi oranları aynı. Ancak matrah yani vergi hesaplama değeri değiştiği için ister istemez bu yeni tutar üzerinden sıfır otomobillerin fiyatları indirime girecek.
Bazı sıfır otomobillerde 80 Bin TL’ye varan indirime neden olması beklenen ÖTV matrah değişimi ile birlikte gözler ikinci el araç piyasasına da çevrildi. Çünkü ikinci el araç satıcıları, araçlarının fiyatını sıfır otomobil fiyatı üzerinden değerlendirirler. Yani sıkı durun, otomobil piyasalarının üzerindeki ölü toprağı kalkıyor. Gelin hem bu ÖTV değişimi ne anlama geliyor hem de yeni araç fiyatları ne olacak yakından bakalım.
Gördüğünüz gibi yeni ÖTV değişimi, bir ÖTV indirimi değil. Çünkü araçlardan alınan vergi oranı hala aynı. Ancak vergi tutarının hesaplama değeri olan matrah değişimi söz konusu. Bu kadar ufak bir değişiklik bile son dönemde akıl almaz bir şekilde fiyat arttırımı yapan otomobil piyasasını rahatlatacaktır.
ÖTV matrah değişimi oranları biraz kafa karıştırıcı olabilir. Bu nedenle elle tutulur rakamlardan bahsetmekte yarar var. Son yapılan ÖTV değişimi ile sıfır otomobillerde %3.3 ile %16.6 arasında bir fiyat düşüşü olacağı bekleniyor.
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu Genel Başkanı Aydın Erkoç’un açıklamasına göre, ÖTV değişimi ile birlikte sıfır otomobillerde 30 Bin ile 80 Bin TL arasında bir fiyat düşüşü olacak. Elbette, fiyat düşüşü yalnızca Cumhurbaşkanı Kararı’nda belirtilmiş olan özelliklere sahip araçlarda görülecek.
ÖTV matrahında yapılan ufak bir değişimin bile sıfır otomobillerde ortalama 40 Bin TL fiyat düşüşü sağlaması gerçekten şaşırtıcı. Üstelik bu fiyat düşüşlerinden satıcılar hiçbir şekilde etkilenmiyor. Çünkü ÖTV tutarı direkt olarak devletin kasasına geçtiği için devlet yalnızca bu satıştan kendi payına düşen miktarı azaltmış oluyor.
Sıfır otomobil fiyatlarındaki düşüş, aracın silindir hacmine ve sahip olduğu ÖTV tutarına göre değişiklik gösterecektir. ÖTV matrahındaki değişim sonrası vergi tutarı yüksek olan araçlardaki fiyat düşüşü çok daha yüksek olurken bazılarında o kadar büyük bir fiyat değişimi olmadığını göreceksiniz. Yine de indirim indirimdir.
Sıfır otomobillerde %3.3 ile %16.6 oranında yani 30 Bin ile 80 Bin TL arasında bir fiyat düşüşü sağlayan ÖTV matrah değişimi, direkt olarak olmasa da ikinci el araç fiyatlarında da düşüşe neden olacaktır. Çünkü ikinci el araç satıcıları, araçların fiyatını belirlerken sıfır otomobil fiyatlarını referans alırlar.
Elbette, ikinci el araç satışlarındaki fiyat düşüşü sıfır otomobillerde olduğu gibi resmi bir indirim olmayacak. Ancak 300 Bin TL’den 250 Bin TL’ye düşmüş bir aracın ikinci elinin bu tür bir fiyat düşüşü ile satılacağı düşünülüyor. En azından pazarlık yaparken elinizde bir koz olacağını söyleyebiliriz.
Hiçbir alışveriş gibi araç satışı da yalnızca bir kişinin mal sattığı, diğerinin mal aldığı bir işlem değildir. İki kişi arasında gerçekleşen bu alışveriş, ülkenin dört bir yanındaki insanın ekonomisine katkı sağlar. Örneğin; sıfır otomobil almak isteyen kişilerin pek çoğu kredi çekeceği için bankalarda hareketlenmeler olur.
Araç satan kişi yeni alımlar yapar, şehrinde bulunan esnafla alışveriş yapar, araçlar yurt dışından geldiği için uluslararası ticaret gelişir; araç alan kişi sigorta yaptırır, benzin alır, aracını yıkatır, yeni aksesuarlar alur derken tek bir alışveriş bile onlarca farklı alanda canlılık yaratır. Bu nedenle uzmanlar her zaman bu tür ÖTV değişimlerini ve indirimlerini olumlu bulurlar.
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile değişen ÖTV matrahı ne anlama geliyor, sıfır otomobil ve ikinci el fiyatları ne olacak sorularını yanıtladık. Henüz yeni yürürlüğe giren bu kararın etkilerini ilerleyen günlerde çok daha net bir şekilde görme fırsatımız olacak.