S­a­m­a­n­y­o­l­u­ ­G­a­l­a­k­s­i­s­i­­n­i­n­ ­M­e­r­k­e­z­i­n­d­e­n­ ­G­e­l­e­n­ ­G­a­m­a­ ­I­ş­ı­m­a­l­a­r­ı­n­ı­n­ ­K­a­y­n­a­ğ­ı­ ­B­u­l­u­n­d­u­

S­a­m­a­n­y­o­l­u­ ­G­a­l­a­k­s­i­s­i­­n­i­n­ ­M­e­r­k­e­z­i­n­d­e­n­ ­G­e­l­e­n­ ­G­a­m­a­ ­I­ş­ı­m­a­l­a­r­ı­n­ı­n­ ­K­a­y­n­a­ğ­ı­ ­B­u­l­u­n­d­u­

Galaksimizin merkezinde yer alan ve daha önce Sagittarius A* (Sgr A*) olarak adlandırılmış olan süper kütleli kara delikten gezegenimize her 76 dakikada bir gama patlamaları geliyordu. Yeni bir araştırmaya göre bu patlamaların kaynağı kara deliğin kendisi değil, etrafında çok yüksek hızda seyahat eden bir madde yığını olabilir.

Sgt A*

arXiv'de yer alan ve henüz diğer araştırmacıların incelemediği bir çalışmaya göre gama atımlarının kaynağı Sgr A* değil, kara deliğin yörüngesinde saniyede 100 bin kilometre hızla dönen dev bir gaz kütlesi. Meksika Ulusal Özerk Üniversitesinden iki araştırmacı tarafından yapılan çalışmada, ilk olarak 2021 yılında keşfedilen gama atımlarının merkezi hakkında yeni bir teori ortaya atıldı. İlk çalışmada da bu atımların kaynağının kara deliğin kendisi olmayabileceği ifade edilmişti. 

Kara deliklerin bir olay ufku bulunur. Bu olay ufkunun ötesinde ışık bile kara deliğin kütle çekiminden kaçamaz. Bu yüzden de gama radyasyonunun Sgr A*'dan değil de çevresindeki yapılardan geldiği düşünülüyordu. Süper kütleli kara delikler, etraflarındaki maddeleri çekerken bir yığılma diski oluşturuyor. Bu yığılma disklerinden radyasyon ve parçacık atımı gerçekleşebiliyor. 

fermi

İki araştırmacı, yaptıkları çalışmalarda Fermi Gama-Işın Uzay Teleskobu'ndan gelen verileri kullanarak incelemelerde bulundu. Sgt A*'ın etrafındaki yapıların X-ışını ve gama atımları arasındaki armoniyi tespit eden araştırmacılar, "X ışınları ve gama ışınları arasındaki çoklu dalga periyodikliği, bunları ortaya çıkaran tek bir fiziksel mekanizmanın varlığına işaret etti." ifadelerini kullandı. 

Bilim insanlarının "eşsiz salınımlı fiziksel mekanizma" olarak nitelendirdiği dev gaz bulutunun, her iki salınımın da kaynağı olduğu da salınım verileri ile gaz bulutunun karşılaştırılmasıyla ortaya çıktı. Bu gaz bulutu, ışık hızının üçte biri hızla kara deliğin etrafında dönüyor. 

Yeni keşifle birlikte bilim insanları, kara deliklerin çevrelerindeki yapıları daha iyi anlayabilecek. 

Popular Articles

Latest Articles