A­s­l­e­n­ ­U­z­a­y­l­ı­ ­F­a­r­e­l­e­r­:­ ­6­ ­Y­ı­l­ ­U­z­a­y­d­a­ ­M­u­h­a­f­a­z­a­ ­E­d­i­l­e­n­ ­F­a­r­e­ ­S­p­e­r­m­i­y­l­e­ ­B­e­b­e­k­ ­F­a­r­e­l­e­r­ ­D­ü­n­y­a­y­a­ ­G­e­l­d­i­

Uzun yıllardır özellikle söz konusu uzaya bir şeyler götürmekse, dondurarak kurutma yöntemi hemen her şey için kullanılıyor. İlk olarak 2. Dünya Savaşı sırasında ilaçların muhafaza edilmesi ve uzak bölgelere rahat taşınması için geliştirilen bir yöntem olan dondurarak kurutma, 1960'lı yıllardan itibaren NASA'nın astronotlarının yemeklerinde bile kullandığı bir yönteme dönüştü. 

İçinde eser miktarda da olsa su bulunan aklınıza gelebilecek her şey için kullanılabilen bu yöntem, özellikle gıda ürünleri için çok sık kullanılıyor. Bunun sebebinin ise dondurularak kurutulmuş bir gıda ürününün onlarca yıl raf ömrünün olması, hafif olup az yer kaplaması ve besin değerinden neredeyse hiçbir şey kaybetmemesi. Ancak tabii ki bu yöntem astronotlar için uzaya dondurma ya da elma götürmekten daha farklı amaçlar için de kullanılıyor.

Bir grup bilim insanı, yaklaşık 6 yıldır Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) bulunan dondurularak kurutulmuş fare spermini, ISS'deki ve genel olarak uzaydaki radyasyon miktarının canlılar üzerindeki etkilerini incelemek için kullandı. ISS'den Dünya'ya gönderilen fare spermleri, burada bir dişi fareyi döllemek için kullanıldı ve dişi farenin 8 sağlıklı yavrusu doğdu. Bilim insanları yaptıkları ilk incelemelerde 6 yılını uzayda dondurularak kurutulmuş vaziyette geçiren spermin herhangi bir zarar görmediğini, doğan yavru farelerin de son derece sağlıklı olduğu bildirildi.

Ayrıca etkileri daha net gözlemleyebilmek için dünyada bir laboratuvarda aynı koşullarda saklanan bir sperm örneği daha kullanıldı ve iki sperm örneğinden doğan yavrular ve DNA dizilimleri üzerinde yapılan incelemeler, bir sorun olmadığın ortaya koydu.

Bu tür araştırmalar bilim insanlarınca son derece önemli görülüyor. Sebebi ise memelilerin uzay koşullarında üremesine yönelik çalışmaları aydınlatacak bilgiler vermesi. Örneğin distopik bir bilim kurgu filminde gezegenimizin sonu gelmiş ve uzaya sperm ve yumurta yollayarak başka bir gezegende yaşamayı deneyecek olalım. İşte burada uzaya gönderilen sperm ve yumurta hücrelerinin başına ne geleceğini bilmek için böyle araştırmalara ihtiyacımız var. 

Ayrıca tabii ki uzay koşullarında radyasyonun canlı hücreleri üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu bilmek de yapılacak tüm uzay çalışmaları için aynı oranda kritik.