Herkesin bildiği ama bireysel çabalarla hiçbir şeyin yapılamadığı hava kirliliği, dünya genelinde etkisini artırıyor. Bizzat biz insanların neden olduğu hava kirliliği nedeniyle yaşanan ölümler, yapılan son araştırmalara göre Türkiye’de trafik kazaları nedeniyle hayatını kaybeden insanların sayısından 6 kat fazla. IQAir 2020 Hava Kalitesi Raporu'nu derleyen Hürriyet, çok çarpıcı sonuçlara ulaşmış durumda...
IQAir tarafından yapılan araştırmaya göre Türkiye, hava kirliliği konusunda önemli bir sınırda yer alıyor. Araştırmaya dahil edilen 106 ülke arasında 46. sırada yer alan Türkiye, PM 2.5 üst limitine çok yakın bir noktada. Hava kalitesi ile ilgili yapılan ölçümlerde Türkiye, ortalama olarak 18,70 oranında kirlilik seviyesine sahip. Bu oran 2018 yılı itibarıyla gerileme gösteriyor olsa da durum pek iç açıcı değil.
IQAir'ın araştırmasına göre dünyanın en kirli havasına sahip olan ülke, Bangladeş. Bu ülkeyi sırasıyla Pakistan, Hindistan, Moğolistan, Afganistan, Umman, Katar, Kırgızistan, Endonezya ve Bosna Hersek takip ediyor. Uzmanlar, hava kirliliğinin nedenleri olarak fosil yakıt kullanımı, kentleşme ve sanayileşmeyi gösteriyorlar. Peki Türkiye'de durum nasıl?
Yapılan araştırmalara göre Türkiye'de havası en kirli olan şehir, Çorum. PM 2.5 oranında 35'ten fazla orana sahip olan bu kenti Erzurum, Düzce, Konya, Bursa ve Karabük takip ediyor. Kayseri, Trabzon, Kütahya ve Bolu ise hava kirliliği konusunda ciddi risk altında. Bu kentlerin kirlilik oranları, her an PM 2.5'in üzerine çıkabilir gibi görünüyor.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı'na göre Türkiye, endüstriyel enerji verimliliği konusunda pek de iyi bir durumda değil. Ancak ülkemiz, bu durumun değişmesi için çok fazla teşvik veriyor. Bu bağlamda raporun Türkiye için olumsuz olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Ancak böyle bir şey söz konusu değil. Zira ABD, Çin ve Rusya gibi ülkeler de Türkiye ile aynı kaderi paylaşıyorlar.
Dünyanın pek çok yeri, hava kirliliğinin önüne geçebilmek için bazı yasa ve yönetmelikler oluşturuyor. Bu ülkelerden bir tanesi de Türkiye. Çin, Kanada, ABD, Avustralya ve Avrupa'nın tamamında yer alan yasa ve yönetmelikler, hava kalitesinin belirli bir seviyenin üzerinde tutulmasına katkı sağlıyor.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı'na baktığımızda, Türkiye'nin tıpkı gelişmiş ülkeler gibi gelişmiş araç emisyon standartlarına sahip ülkelerden bir tanesi olduğunu görüyoruz. Afrika ve Arap Yarımadası ise bu durumu pek de önemsemiyor. Zira bu ülkeler düşük kükürt oranına sahip yakıtları da araç emisyonlarını da umursamıyorlar. Bu durumun tüm dünya için bir risk oluşturduğunu söylemekte fayda var.