I­r­o­n­ ­M­a­n­ ­B­a­k­ ­İ­ş­i­n­e­:­ ­K­a­y­a­l­a­r­ı­ ­K­e­m­i­r­e­n­,­ ­D­e­m­i­r­d­e­n­ ­D­i­ş­l­e­r­e­ ­S­a­h­i­p­ ­B­i­r­ ­C­a­n­l­ı­ ­K­e­ş­f­e­d­i­l­d­i­

I­r­o­n­ ­M­a­n­ ­B­a­k­ ­İ­ş­i­n­e­:­ ­K­a­y­a­l­a­r­ı­ ­K­e­m­i­r­e­n­,­ ­D­e­m­i­r­d­e­n­ ­D­i­ş­l­e­r­e­ ­S­a­h­i­p­ ­B­i­r­ ­C­a­n­l­ı­ ­K­e­ş­f­e­d­i­l­d­i­

Bilim insanları, görünüşünden dolayı "yürüyen köfte" olarak adlandırdıkları bir yumuşakçanın dişleri üzerinde inceleme gerçekleştirdi. Dişlerinin nasıl bu kadar güçlü olduğunu anlamaya çalışan araştırmacılar, incelemelerin sonucunda Kiton sınıfına ait yumuşakçanın dişlerinde nadir bulunan bir demir minerali olduğunu keşfetti.

Oval şeklindeki kabuklu bir gövdeye sahip olan yumuşakça, yiyecekleri kıyı şeritlerinde bulunan kayalardan kemirebiliyordu ve bu da bilim insanlarının ilgisini çekti. Araştırmacılar, literatürdeki ismi Cryptochiton stelleri olan bu canlının dişlerinde, son derece nadir bulunan santabarait adında bir demir minerali keşfetti.

yumuşakça

Dünya'da var olan çoğu canlının dişi, kalsiyum fosfat gibi minerallerden oluşur. Bilim insanları, bugüne kadar Kiton sınıfına ait yumuşakçaların dişlerinin de kalsiyumdan oluştuğunu düşünüyordu ancak bu canlının kayalıklardan yiyecekleri son derece güçlü bir şekilde kemirebilmesi ve dişlerin zarar görmeyişi, bilim camiasında merak konusu oldu.

Ahtapot, midye, salyangoz ve sümüklü böceğin de içinde bulunduğu yumuşakça türünün bir örneği olan bu canlı, çoğunlukla okyanus kıyılarında yaşar ve kıyı şeridinde bulunan kayalıklardan beslenirler. Senkton ışık kaynağı ve elektron mikroskobu kullanarak kitonu inceleme altına alan araştırmacılar, elde ettikleri bulguları analiz edince bu yumuşakçanın dişlerinin, doğada son derece nadir rastlanan bir demir olan santabaraitten oluştuğunu fark etti. 

yumuşakça demir diş
Kiton yumuşakçasının dişleri

Böylesine nadir bir mineralin ilk defa biyolojik bir yaşamda görüldüğünü belirten araştırmanın baş yazarlarından Derk Joester, şu ifadelerde bulundu; "Bu mineral sadece jeolojik örneklerde ve çok az miktarlarda gözlemlenmekle birlikte daha önce hiç biyolojik bir bağlamda görülmedi. Mineral yüksek su yoğunluğuna sahip, bu da onu düşük yoğunlukta güçlü kılıyor. Bu sayede dişlerin fazla ağırlaşmadan sertleşebileceğini düşünüyoruz."

Santabarit mineralinin son derece sert ve aşınmaya karşı dayanıklı olmasından dolayı bilim insanları, bu minerali kullanarak 3D baskı için mürekkep üretti. Yumuşakça tarafından üretilen bir madde ile karıştırılan bu mürekkep, demir ve fosfat içermekle birlikte kuruduğu zaman sertleşen bir yapıya sahip. 

Popular Articles

Latest Articles