Tüm dünyayı etkisi altına alan COVİD-19 salgını pek çok alanda değişime yol açtığı gibi alışveriş alışkanlıklarını ve ödeme tercihlerini de doğrudan etkiliyor. Son dönemde e-ticaret, temel tüketim ihtiyacı içim en önemli tedarik platformu olarak konumlanırken, tüketiciler ödeme esnasında da fiziksel teması en aza indirgemeye çalışıyor.
Mastercard Türkiye, COVID-19’un ödeme tercihleri üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla yaptığı ödeme yöntemleri araştırmasını paylaştı. Araştırmaya göre salgın döneminde online alışverişler yüzde 15 artış gösterirken, kartla alışveriş yapan tüketicilerin yüzde 63’ü ise temassız işlemleri tercih etti.
Tüketicilerin yüzde 53’ü temassız ödemeyi ‘daha hijyenik’ olduğu için kullandığını belirtti. Bu yöntemi ‘daha hızlı’ olduğu için tercih ettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 40 seviyesinde.
Araştırma sonuçlarına göre market alışverişlerindeki kartlı ödemeler yüzde 64, nakit kullanımı ise yüzde 35 seviyesinde seyrediyor. Araştırmada kısalan alışveriş süreleri de dikkat çekiyor. Salgın, tüketicilerin yüzde 58’inin alışverişlerini eskiye kıyasla çok daha hızlı tamamlamasına neden oluyor.
Hatta bu durum cinsiyet bazlı alışveriş alışkanlıklarındaki değişimi de gözler önüne seriyor. Araştırmaya katılan kadınların yüzde 60’ı bu dönemde alışverişlerini hızlandırdıklarını ifade ederken, erkekler için bu oran yüzde 55. Bu noktada salgın döneminde alışverişte geçirilen süre bakımından cinsiyet bazlı tüketim alışkanlıklarındaki farkın ortadan kalktığını söyleyebiliriz.
Birçok kişinin hayatını eve taşıdığı bu dönemde tüketicilerin güvenli bulduğu satış kanallarındaki değişiklikler de dikkat çekiyor. Araştırmaya katılan her üç kişiden biri salgın döneminde online alışverişi tercih ettiğini belirtiyor. Büyük zincir mağazalar yüzde 24 ile ikinci sırada yer alırken, yüzde 22’lik bir kesim küçük lokal işletmeleri tercih ediyor.
Bunun yanı sıra online alışverişin özellikle kadınların birinci tercihi olarak öne çıktığını belirtelim. Araştırmaya katılan kadınların yüzde 42’si internet üzerinden alışverişi bu dönemin en güvenli kanalı olarak görürken, erkeklerin en güvenli bulduğu satış kanalı ise yüzde 32 ile büyük zincir marketler.
Salgın öncesi dönemde online kanallarda, erkekler ağırlıklı olarak tüketici elektroniği, bilgisayar gibi ürünler alırken, kadınlar daha çok tekstil, kişisel bakım ürünleri ve market alışverişleri yapıyordu. Salgın döneminde ise erkek tüketicilerin de market alışverişleri ve temel ihtiyaçları için online kanallara yöneldiğini söyleyelim. Kadınlar için online kanalların en güvenilir satış noktası olmasında ise salgın öncesindeki yerleşik alışveriş alışkanlıklarının etkisi büyük.
COVID-19 salgını ile tüketicilerin alışveriş tarzı ve ödeme yöntemlerindeki değişimleri yorumlayan Mastercard Hızlı Büyüyen Pazarlar İş Geliştirme Başkan Yardımcısı Hakan Tatlıcı açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
Tatlıcı, sektör ayrımı olmaksızın bakıldığında Masterpass üzerinden geçen işlemlerde de yüzde 15’lik artış olduğunu vurguladı. Asıl artışın sepet tutarlarında yaşandığını belirten Tatlıcı, "Resmi kaynakların da yönlendirmesiyle evden çıkmayan tüketicilerin, alışverişlerini uzun süre tüketebilecekleri hacimde yaptıklarını da görüyoruz” dedi.
Tatlıcı'nın açıklamasında Masterpass üzerinden yapılan alışverişlerin detaylarını da değerlendirdiğini söylemekte fayda var. Tatlıcı, hacimsel olarak en yüksek artışın e-ticarette hızlı kurye teslimi yapan marketlerde gözlendiğini belirtti.
Masterpass verilerine göre, ev eşyası ve yapı market sektöründe de önemli bir artış yaşandığını ekleyelim. Bu alanda dijital kanalları üzerinden satış yapan bazı işletmelerde yüzde 300 ila 400’lere varan artış yaşanıyor. Mağazalara fiziksel erişimin kısıtlanması e-ticareti artırırken, evde daha fazla vakit geçiren tüketicinin, yaşadığı alana daha fazla özen göstermesi bu yükselişin en önemli nedenleri arasında.