6 Şubat tarihinde Kahramanmaraş merkezli, 7.7 ve 7.6 büyüklüklerinde iki deprem yaşadık. Bu depremin ardından birçok vatandaşımızın ne yazık ki vefat haberleri paylaşılmaya başlandı. Depremden sağ kurtulanlar için ise tüm Türkiye seferber oldu. Herkes elinden geleni yapmaya çalışırken, gelişen teknoloji ile bu yardımların dijital odaklı yapılabildiğine de şahit olduk.
Öncelikle umuyoruz ki bölgedeki vatandaşlarımız yapılan bağışlara ve yardımlara, barınma, giyinme, ısınma, yiyecek gibi temel ihtiyaçlara en kısa zamanda kavuşabilirler. Bu kapsamda yapılan yardımların devamının geleceğine hiç şüphe yok. Bizler buradan sadece yapabildiğimiz yardımlarla destek olabilirken, uzaktan yapılabilecek yardımları, dijitalde yapılan bağışları ve deprem bölgesinde iletişimi sağlayan bazı platformları derlemeye çalıştık.
Öncelikle e-ticaret platformları üzerinden yapılabilen yardımlardan bahsedelim. Ticaret Bakanlığı, e-Seferberlik adı altında birçok e-ticaret platformunu görevlendirdi. Deprem Yardımlaşma Seferberliği kampanyası ile birçok e-ticaret platformunda deprem bölgesine gitmek üzere temel ihtiyaçlar satılmaya başlandı. Bu temel ihtiyaçlar arasında ısıtıcılardan çocuk mamalarına, kışlık giyim ürünlerinden bakliyata, kedi-köpek mamalarından elektrikli ocaklara kadar birçok ürünü görmek mümkün. Ürünler genellikle sürekli güncelleniyor, ancak e-ticaret platformları bunları kendi yöntemlerine göre yapıyor.
Örneğin; Amazon ürünlerin aciliyetine göre bir sayı belirliyor, o sayıya ulaşan ürün listeden kaldırılınca yerine yeni bir ürün ekleniyor. Hepsiburada ürünleri düzenli aralıklarla güncelliyor. Benzer bir şekilde Trendyol ve n11'de de sürekli bir güncelleme durumu mevcut.
Deprem Yardımlaşma Seferberliği'ne katılan platformları şu şekilde listeyelebiliriz. Eğer gözden kaçırdıklarımız varsa lütfen belirtin.
Deprem Yardımlaşma Seferberliği'nin yanı sıra e-ticaret platformları üzerinden Afad, Akut, Ahbap, Kızılay gibi derneklere destek kartları almak da mümkün. Kartların değeri 50 ila 1000 TL arasında değişiyor. Genellikle bir karttan maksimum 500 adet alınabiliyor ve kartların dijital bir ürün olduğunun da altının çizilmesi gerekiyor. Meblağ seçimleri ilgili sayfalardan yapılabiliyor.
Platformlardaki destek kartları şu şekilde:
Hepsiburada
Trendyol
Amazon
n11.com (Farklı değerdeki kartlara arama ile daha kolay ulaşılıyor)
Morhipo
Platform, üm Türkiye'de vatandaşlarımızı kalabileceği yerleri listeledi. Paylaşılan listenin konaklanacak yerlerin güncel dolum durumlarına göre sürekli kontrol edilerek, yardıma ihtiyacı olan kişileri en doğru yere yönlendirmeye yönelik olduğunun altını çizelim. Bu nedenle platformda acil ulaşım için bir WhatsApp destek hattı da mevcut.
Barınma ihtiyacı olan depremzedeler için "Dostluk Çatısı" isimli bir projeyi kullanıma sunan Hepsiemlak, platformu üzerinden evini depremzedelere açmak isteyenlerle, ihtiyaç sahiplerini bir araya getiriyor. Dostluk Çatısı'nın web sitesine giriş yaptığımızda karşımıza "Konaklamaya Uygun Yerim Var" ve "Konaklama İhtiyacım Var" isimli iki farklı seçenek çıkıyor. İhtiyaç sahipleri ve evini depremzedelere açmak isteyenler, web sitesinde yer alan ilgili formları doldurarak projede yer alabiliyor.
Kanka.host, 6 Şubat tarihinde yaşanan deprem felaketi sonrası AFS Gönüllüleri Derneği ile iş birliği kurarak depremden etkilenen ve barınma ihtiyacı olan vatandaşlarımıza, gönüllü olarak evini paylaşmak isteyen destekçilerin birbirine ulaşması için ücretsiz olarak faaliyet gösteriyor.
Kanka.host'u kullanabilmek için öncelikle telefon numaranıza gelen doğrulama kodunu girmeniz gerekiyor, akabinde Google hesabınızla üyelik oluşturabiliyorsunuz. Platformda evini paylaşmak isteyenler ve barınma ihtiyacındaki depremzedeler için ayrı formlar bulunuyor. Adli sicil kaydı, ikametgah bilgisi gibi gereklilikler de mevcut.
Uygulama Google Play ve App Store'dan indirilebiliyor.
Depremzedelerin barınma ihtiyacına yönelik çalışmalar yapan firmalar arasında Emlakjet de katıldı. Depremzedeler ile müsait evi olan vatandaşlarımızı bir araya getiren bir destek platformu olarak görev yapan Evin Umut Olsun, müsait olan evlerin ücretsiz olarak paylaşılmasını sağlamayı amaçlıyor.
Emlakjet'in web sitesi içinde yer alan Evin Umut Olsun sayfasına giriş yaptığımızda karşımıza "Evini Paylaşıma Aç" ve "Müsait Ev Listesi" çıkıyor. Barınma ihtiyacı olan bir depremzedeyseniz müsait ev listesi içinden size uygun olan müsait evleri inceleyebilirsiniz.
Missafir ekibi tarafından geliştirilen "Misafirimizsiniz" platformu, evini depremzedelere açmak isteyenlerle barınma ihtiyacı bulunan depremzedeleri bir araya getiriyor.
Missafir web sitesi içinde yer alan Misafirimizsiniz kısmına giriş yaptığımızda karşımıza "Destekçi Ev Sahibiyim" ve "Konaklama Arayan Depremzedeyim" olmak üzere iki farklı seçenek çıkıyor. Destekçi Ev Sahibiyim tıkladığımızda ise bir forma yönlendiriliyoruz.
Form içinde ad-soyad, telefon numarası, evin bulunduğu şehir ve ilçe, eve kaç yatak odası olduğu, kaç kişi kapasiteli olduğu ve depremzedelerin evinizde kaç gün konaklayabileceği gibi sorular yer alıyor. Konaklama Arayan Depremzedeyim kısmına tıkladığımızda ise Misafirol.org isimli bir web sitesine yönlendiriliyoruz.
Konaklama konusunda dünyanın en önemli platformları arasında yer alan Airbnb de depremzedelere barınma ihtiyacı konusunda destek veren şirketler arasında katıldı. Airbnb tarafından yapılan açıklamalara göre şirket, Türkiye ve Suriye'deki depremler nedeniyle barınma ihtiyacı bulunan depremzedelere ücretsiz geçici barınma sağlayacak.
tr.airbnb.org web sitesi üzerinden süreci yöneten Airbnb, web sitesi üzerinden hem bağış yapılmasına hem de depremzedeler için konaklama yeri sunulmasına odaklanıyor. Web sitesinde yer alan bilgilere göre yapılan her bağış için Airbnb de 5 milyon dolara kadar bağış yapacak. Airbnb.org bağışlarının sadece PayPal üzerinden yapılabildiğini de aktaralım.
Gönüllü bir yazılımcı grubu, tüm yardım taleplerini tek bir noktada bir araya getirmek için Deprem Yardım Projesi isimli bir projeyi hayat geçirdi. Kısa süre önce Depremyardim.com adresi üzerinden kullanıma sunulan proje, hem yardım için adres bildirimi yapmak hem de kayıtlı yardım taleplerine ulaşmamızı sağlıyor. Depremyardim.com web sitesi içinde şu an 29 binden fazla kayıtlı yardım talebi bulunuyor. Depremyardim, il ve ilçe bazlı arama yapmanıza da olanak sağlıyor.
ODTÜ'lü öğrenciler tarafından deprem ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgileri bir araya toplayan Afetbilgi.com adlı bir platform geliştirildi. Basit ama hızlı ve kullanışlı bir arayüze sahip platformda geçici barınma ve güvenli toplanma alanları, eşya bağışı imkanı, kızılay bağış noktaları, önemli telefon numaraları ve web siteleri ile faydalı yazılar ve kök hücre bağış noktalarının bilgileri yer alıyor.
İhtiyaç Haritası'nın afet odaklı platformu Afet Haritası, destek ve kurtarma çalışmaları için yerel yetkililer, STK'lar, şirketler ve gönüllüler gibi çeşitli aktörler arasında etkili iletişim ve koordinasyon sorunlarını çözmeye odaklanıyor. Destek sağlayan tüm aktörleri gerçek zamanlı olarak takip edebilen Afet Haritası, aynı zamanda Türkiye'nin afet bölgelerindeki ihtiyaçları belirlemek ve tedarik etmek için kullanıcıları hızlı bir şekilde harekete geçiriyor. Kısacası Afet Haritası, Türkiye'deki tüm afet yardımı çabalarını merkezileştirmeye çalışıyor.
Deprem.io, gönüllü yazılımcılar tarafından hayata geçirilmiş bir imece platformu. Hem yardım etmek isteyenleri hem de yardıma ihtiyacı olanları bir araya getiriyor. Platformda "Yardım Al" sekmesinin altında üç ana başlık bulunuyor; Ben/Tanıdığım Enkazda, Gıdaya İhtiyacım Var ve Isınmaya İhtiyacım Var. Enkaz altındaki vatandaşlarımızın erişimleri pek mümkün olmasa da kendi çevremden örnek vermem gerekirse birçok tanıdığımın kendi yakınlarını enkaz altında aradığını ve birçoğunun da bu süreçte çaresiz kaldığını öğrendim. Deprem.io gibi platformlarla birçok kişi tanıdıklarına daha fazla ekibin ve gönüllünün ulaşmasını sağlayabilir.
Startupfon tarafından oluşturulan Teknoloji Destegi platformu, teknoloji girişimleri ile yetkili kurumları bir araya getirmeyi hedefliyor.
Teknoloji Destegi platformunun temel amacı ise arama kurtarma çalışmalarını yürüten yardım/destek ekiplerine, yetkili kurum ve kuruluşlara teknolojik alt yapıyla yardım sağlamak. Teknoloji Destegi platformu, teknoloji girişimlerinin bölgede gerçekleştirilen ulaşım, organizasyon, altyapı, sağlık ve dağıtım gibi çeşitli alanlarda verebileceği desteğin içeriğini belirten başvuruları topluyor. Teknoloji Destegi platformu aracılığı toplanan başvurular ile birlikte Afad, Akut, Kızılay gibi yetkili arama kurtarma kuruluşları ve yardım taleplerini karşılayabilecek sivil toplum kuruluşları ile iş birlikleri gerçekleştirilmesi planlanıyor. Kısacası Teknoloji Destegi platformu, odağına teknoloji çözümlerini alan ve imece usulü çalışan bir destek ağı olarak hizmet verecek.
En Yakın Kan Bağış Merkezi
Kan bağışçıları, en yakın kan bağış merkezini e-Devlet Kapısı üzerinden öğrenebiliyor. En yakın noktada bulunan Türk Kızılay Kan Bağış Merkezine ait adres, telefon ve çalışma saati bilgileri harita üzerinden görüntülenebiliyor. Ayrıca, harita üzerinden seçilen kan bağış noktasına yol tarifi de alınabiliyor.
Afad ve Kızılay için bağışlar
“Deprem Bağış Kampanyası” ile nakdi bağışların güvenli bir şekilde ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması hedefleniyor. Yardım yapmak isteyenler AFAD'a ve Türk Kızılay'a ait iki ayrı "Deprem Bağış Kampanyası" hizmetiyle kredi kartlarını kullanarak e-Devlet Kapısı üzerinden bağışta bulunabiliyor.
MASAK'tan onay alan Ahbap Derneği kripto para ile bağış kabul etmeye başladı.
Paribu tarafından aktarılan bilgilere göre şu an için İhtiyaç Haritası ve Toplum Gönüllüleri Vakfı için açılan kripto para hesapları üzerinden kripto para bağışları gerçekleştirilebiliyor. İhtiyaç Haritası için ETH, USDC, USDT ve TRYC kripto para birimlerinde bağış yapılabiliyor. Toplum Gönüllüleri Vakfı için ise ETH ve TRX olmak üzere iki farklı kripto para hesabı oluşturulmuş durumda.
Paribu web sitesi üzerinden bağış yapmak için uygun kripto para birimlerinden birini seçerek "Çekmek İstediğiniz Miktar" kısmına, bağış yapmak istediğiniz kripto para miktarını yazıyoruz. Sonrasında karşımıza çıkan "Cüzdan Adresi" kısmına ise bağış yapmak istediğimiz kurumun Paribu hesap adresini ekleyerek ve "Çek" butonuna tıklıyoruz. Paribu’da nasıl kripto para bağışı yapılabileceği ile ilgili detaylara buradan ulaşabilirsiniz.
BtcTurk tarafından yapılan açıklamalara göre belirli yardım kuruluşları için kripto para cüzdanları oluşturuldu. BtcTurk'ün kripto para cüzdanı oluşturduğu yardım kuruluşları arasında ise AFAD, Hayata Destek, Kızılay, Tider ve TOG yer alıyor.