Fahri trafik müfettişleri, 1997 yılından beri trafikte düzeni sağlamaya katkıda bulunuyor. Sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetlemekle sorumlu olan yetkililere (polis ve jandarma) yardımcı olmak üzere İçişleri Bakanlığı’nın onayıyla uygun görülen kişilere, valiliklerce fahri trafik müfettişliği görevi veriliyor.
Fakat son zamanlarda İstanbul’da bazı vatandaşlar, sürücülere art arda ceza kesen fahri trafik müfettişlerine tepki gösteriyor. Örneğin geçtiğimiz günlerde İstanbul Esenler'de bir müfettii iddiaya göre keyfi yazdığı cezalarla mahalleliyi canından bezdirdi. Hatta vatandaşların ifadelerine göre aynı araca bir günde dört ceza birden yazdığı bile oldu.
En son ise Maltepe’de araçlarını sokak içerisindeki ev ve iş yerlerinin önüne park eden vatandaşlara farklı gerekçelerle fahri trafik müfettişi tarafından cezalar kesildi. Belirli aralıklarla cezalar gelmeye başlayınca vatandaşlar duruma tepki gösterdi ve hazırladıkları pankartı sokağa astı.
Ceza yiyen vatandaşlar tarafından hazırlanan pankartta, “Sayın fahri trafik müfettişi, yazdığınız cezalar yetmedi mi? Dükkânımızın önüne park yapamayacaksak, park yeri gösterin oraya park edelim. Bu sokakla ilgili takıntınız nedir?” ifadelerine yer verildi. Vatandaşlardan kimisi yazılan cezaları öderken kimisi de konuyu yargıya taşıdı.
Fotoğraf: iHA ve iStock
‘CEZAYI YAZANIN FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ OLDUĞUNDAN EMİN OLMAK GEREKİYOR’
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum Fahri Trafik Müfettişleri Derneği Başkanı Sami Güleçyüz, “Son zamanlarda bu işin sansasyonu çok yapılmaya başladı. Bu cezayı kesenler fahri trafik müfettişi olmayabilir. Buna dikkat etmek gerekiyor” dedi. Güleçyüz, şu bilgilerin altını çizdi:
“Ceza makbuzunda ‘Not-3’ bölümü yer alır. Bu bölümde kural ihlaline yönelik cezanın kolluk kuvvetleri ya da fahri trafik müfettişleri tarafından kesildiği net bir şekilde yazar. Yani cezayı kesen fahri trafik müfettişi de olmayabilir. Çünkü 2022’de duyurulan bir genelgeyle emniyetin diğer birimlerinde çalışan polislere de ceza yazma yetkisi verildi. Yani narkotik veya asayişte çalışanlar memurlar bile ceza yazabilir. Örneğin iki hafta önce de aynı şeyler oldu. Sonra öğrendik ki cezayı yazan fahri trafik müfettişi değilmiş.”
‘CEZA KESMEYİ TAKINTI HALİNE GETİREN GÖREVLİLER VAR’
“Eğer bir kişi, birden fazla cezayı aynı yerde aynı kişilere yazıyorsa, zaten fahri müfettişlik belgesi iptal edilir” diyen Sami Güleçyüz, şöyle devam etti:
“Aynı kişiye birden fazla ceza yazılıyorsa ya da aynı mahalle ve sokakta sürekli aynı cezalar görülüyorsa o cezanın incelenmesi gerekiyor. Eğer ceza fahri trafik müfettişi tarafından kesildiyse haklı mı yoksa haksız mı yazılmış buna da bakmak gerekir. Vatandaşlar Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz edebilir. Ne yazık ceza kesmeyi takıntı haline getiren görevlilerin olduğunu da söyleyebilirim.” 
‘DENETLEMEYE DAHA ÇOK ÖNEM VERİLMELİ’
Sami Güleçyüz, “Bizler valilik bünyesinde çalışıyoruz. Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Daire Başkanlığı’na bağlıyız. Dernek olarak oto kontrol yapabiliyoruz. Bunun dışında resmi denetimi zaten emniyet yapıyor. Bir kişinin sürekli aynı kişiye aynı yerde aynı saatte kestiği cezalar incelemeye alınıyor. Ama görünen o ki artık denetlemeye daha çok önem verilmesi gerekiyor” dedi.
‘ÇOK ÖNEMLİ PARK CEZALARI DIŞINDA BİRAZ DAHA ESNEK OLUNABİLİR’
İstanbul çok kalabalık bir şehir ve trafik en büyük problemlerden biri… Haliyle nüfusun fazla olması vatandaşları araçlarını park edecek yer bulma konusunda zorluyor. Bu doğrultuda park cezalarında biraz daha esnek mi davranılmalı?
Bu soruma “Çok önemli park cezaları dışında biraz daha esnek olunabilir” cevabını veren Sami Güleçyüz, şu ifadeleri kullandı:
“Örneğin çift sıra park, kaldırıma park ya da yaya geçidine park gibi cezalar dışında fahri trafik müfettişlerinden yetkiler alınabilir. Zaten dernek olarak geçtiğimiz günlerde bu konuyla alakalı Emniyet Genel Müdürlüğü’ne yazılı başvuruda bulunduk. Fahri trafik müfettişleri daha çok insan hayatını etkileyebilecek önemli hatalarla ilgili cezalar yazabilmeli… Kırmızı ışıkta geçmek, makas atmak, ters yola girmek gibi…"
Fotoğraflar: iStock