Toplumsal cinsiyet eşitliği alanında 10 yılı aşkın süredir çalışmalar gerçekleştiren Borusan, KONDA Araştırma ve Danışmanlık ile gerçekleştirdiği Borusan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı Değişim Raporu’nu paylaştı. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde paylaşılan rapor, toplumsal cinsiyet eşitliği odağındaki başlıklarda 10 yıllık değişimi gözler önüne seriyor.
Borusan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı Değişim Raporu, 77 ilin merkezler dahil 379 farklı ilçesinde yaşamakta olan 18 yaş ve üzeri, bin 284’ü kadın bin 266’sı erkek olmak üzere toplam 2 bin 550 katılımcıyla, KONDA Aracılı Panel yöntemi kullanılarak yapıldı. Toplumsal cinsiyet rolleri, hane içi ilişkiler, istihdama katılım ve iyi olma hali ana başlıklarıyla gerçekleştirilen çalışma, 10 yıl öncesiyle karşılaştırma yaparken yıllar içinde toplumsal cinsiyet alanındaki görüşlerin değişimini de ortaya koyuyor.
Araştırma, “Kadın çalışmak için eşinden izin almalıdır” yargısını doğru bulanların oranının 10 yıl önceye kıyasla azaldığını gösteriyor. 10 yıl önce Türkiye toplumunun yüzde 66’sı bu yargıyı doğru bulurken, günümüzde bu oranın yüzde 48 olduğu görülüyor. Bu ifadeye katılmayanların oranında da yüzde 15 oranında artış yaşandığı anlaşılıyor.
Eğitim seviyesi arttıkça algı değişiyor
10 yıl öncesiyle kıyaslandığında “Kadının eşinden daha fazla para kazanması sorun olur” yargısını yanlış bulanların oranının yüzde 46’dan 56’ya yükseldiği görülüyor. Yaş dağılımına bakıldığında 10 yıl önce bu yargıyı yanlış bulanların oranı sadece 18-22 yaş grubundakilerde yarıdan fazla olurken, günümüzde her yaş grubunda bu yargıyı yanlış bulanların oranı yarıdan fazla oluyor. Bu yargıyı yanlış bulanlar arasında genç yaş grubundakilerin ağırlığı dikkat çekiyor. Eğitim seviyesi arttıkça, “Kadının eşinden daha fazla para kazanması sorun olur” yargısını yanlış bulanların oranı da giderek artıyor. Lise eğitimine sahip olanların yüzde 63’ü, üniversite eğitimine sahip olanların yüzde 70’i bu yargıyı yanlış buluyor.
Önyargılar azalıyor
10 yıl önce “Kadınlar doğaları gereği iyi yönetici olamazlar” yargısını toplumun yüzde 23’ü doğru bulurken, günümüzde bu oranın yüzde 10 olduğu görülüyor. Yine 10 yıl önce kadınların yüzde 82’si bu yargıyı yanlış bulurken, günümüzde yüzde 95’i yanlış bulduğunu ifade ediyor. 10 yıl önce erkeklerin yüzde 29’u bu yargıyı doğru, yüzde 71’i yanlış bulurken bugün erkeklerin yüzde 15’i bu yargıyı doğru, yüzde 85’i ise yanlış buluyor.
Ev kadınları evin bakımı için haftada ortalama 28 saat harcıyor
Araştırmaya göre, çalışan erkekler haftada ortalama 46 saat, çalışan kadınlar haftada 41 saat çalıştığını belirtiyor. Kadınlar ev bakımı için haftada ortalama 22 saat harcarken erkekler ortalama 7 saat harcıyor. Çalışmayan kadınlar ev bakımı için haftada ortalama 24, çalışan kadınlarsa 14 saat çalıştığını ifade ediyor. Çalışan ya da çalışmayan erkeklerde bu 7 saat oluyor. Çalışma durumuna göre bakıldığında ev kadınları evin bakımı için haftada ortalama 28 saat harcıyor. Bu miktar Türkiye ortalamasından 12 saat daha fazla oluyor. “Evde temizlik yaparım” yargısına verilen yanıtların da 10 yıl öncesine göre büyük oranda değiştiği görülüyor. 10 yıl önce Türkiye toplumunun yarısı evde temizlik yaptığını söylerken, bu oran günümüzde yüzde 73.
Kadının birincil görevi konusunda fikir değişiyor
10 yıl önce Türkiye toplumunun yüzde 66’sı “Kadının birinci görevi, evin sorumluluğunu üstlenmek ve çocuk yetiştirmektir” yargısını doğru bulurken, bu oran günümüzde 9 puan azalarak yüzde 57 oluyor. Bu yargıyı doğru bulanların oranı erkeklerde kadınlara göre daha fazla oluyor. Fakat bu yargıyı doğru bulanların oranı erkeklerde de kadınlarda da 10 yıl öncesine göre azalıyor. 10 yıl önce erkeklerin yüzde 69’u bu yargıyı doğru bulurken, bugün bu oran 8 puan azalarak yüzde 61 oluyor. Kadınların yüzde 61’i bu yargıyı doğru bulurken, günümüzde bu oranın 8 puan azalarak yüzde 53 olduğu görülüyor.
“10 yıllık süreçte algının değiştiğini görüyoruz”
Borusan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı Değişim Raporu ile ilgili görüşlerini belirten Borusan Holding İnsan, İletişim ve Sürdürülebilirlik Grup Başkanı Nursel Ölmez Ateş, “Borusan olarak bu sene 80’inci yılımızı kutluyoruz ve 200 yıllık şirket olma hedefimizde toplumsal cinsiyet eşitliğini kritik bir hedef olarak görüyoruz. Bu konuda 10 yılı aşkın süredir farklı başlıklarda çalışmalar yürütüyoruz. Toplumsal cinsiyet eşitliği başlığındaki algının ve davranışların kısa sürede değişmeyeceğinin bilincindeyiz. Değişimin ayaklarının yere basabilmesi ve kalıcı olması için emin adımlarla olması gerekiyor. Önümüzde uzun bir yol olduğunun farkındayız ama eşit bir gelecek hayal ediyorsak bu bizi yıldırmamalı, aksine daha hızlı daha ileri diyerek çalışmalıyız. KONDA ile yaptığımız bu araştırmada 10 yıl önceki fikirlerin istediğimiz hızda olmasa da değiştiğini görebiliyoruz. Bizlere düşen görev ise toplumsal cinsiyet eşitliği alanında farkındalığı artırmak için çalışmalarımıza aralıksız devam etmek, bilincin değişmesini sağlamak. Borusan olarak bu konudaki değerli tecrübemizi toplumsal cinsiyet eşitliğinde daha iyi bir noktaya gelebilmek için kullanmaya devam edeceğiz” dedi.
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.