Kasım ayından bu yana ilk kez Voyager 1 uzay aracı, yerleşik mühendislik sistemlerinin durumu hakkında değerli verileri yeniden aktarmaya başladı. Bu önemli adım, misyon için yeni bir hedef belirliyor: bilimsel verilerin aktarımına devam etmek. Voyager 1 ve kardeş gemisi Voyager 2, yıldızlararası uzaya ulaşan tek uzay aracı olmaya devam ediyor.
Voyager 1’den gelen bilgi akışı 14 Kasım 2023’te kesintiye uğradı ancak görev kontrolörleri, cihazın komut almaya devam ettiğini ve genel olarak istikrarlı bir şekilde çalıştığını doğruladı. Bu yılın Mart ayında, NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’ndaki (JPL) bir mühendislik ekibi, sorunun nedeninin uzay aracının üç yerleşik bilgisayarından biri olan uçuş verileri alt sisteminde (FDS) yattığını keşfetti. Bu alt sistem, bilimsel ve mühendislik verilerinin Dünya’ya iletilmeden önce paketlenmesinden sorumludur.
Voyager 1’in 2012’de yıldızlararası uzaya girişini gösteren sanatçı tasviri Kaynak: NASA / JPL-Caltech
FDS belleğinin çip depolayan kısmının ve bilgisayar program kodunun arızalı olduğu ortaya çıktı. Bu kodun kaybı, toplanan verileri daha sonra kullanılamaz hale getirdi. Çipi değiştiremeyen mühendisler, hasarlı kodu FDS belleğinin başka bir alanına taşımaya karar verdi. Ancak mevcut alanların hiçbiri kodun tamamını alacak kadar büyük değildi.
Bu sorunu çözmek için ekip, etkilenen kodu ayrı parçalara bölmek ve bu parçaları FDS belleğinin farklı alanlarında depolamak için bir plan geliştirdi. Ayrıca kodun bu bölümlerinin yeni ortamda doğru şekilde çalışmasını sağlamak için ayarlamalar yapılması gerekiyordu. Ayrıca FDS belleğinin diğer bölümlerindeki yeni kod konumuna ilişkin tüm referansların güncellenmesi de gerekliydi.
Plandaki ilk adım, uzay aracının mühendislik verilerinin paketlenmesinden sorumlu kodun 18 Nisan’da yeni bir FDS hafıza alanına taşınmasıydı. Radyo sinyalinin Dünya’dan 24 milyar kilometreden fazla uzaktaki Voyager 1’e ulaşması yaklaşık 22,5 saat sürdü ve Dünya’ya dönüşü de 22,5 saat sürdü. 20 Nisan’da görev ekibi, değişikliğin işe yaradığına dair onay aldı: Beş aydan beri ilk kez, uzay aracının kullanılabilirliğini ve durumunu kontrol edebildiler.
Beş ay içinde ilk kez Voyager 1’in sağlığı ve durumu hakkında veri alan Voyager mürettebatı üyeleri, 20 Nisan’da NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’ndaki bir konferans odasında kutlama yaptı. Kaynak: NASA/JPL-Caltech
Önümüzdeki haftalarda ekip, bilimsel verilerin iletilmesinden sorumlu olanlar da dahil olmak üzere FDS yazılımının etkilenen diğer kısımlarını taşımaya ve yapılandırmaya devam edecek.
Voyager 2 her zamanki gibi çalışmaya devam ediyor. 46 yılı aşkın bir süre önce fırlatılan bu uzay aracı, insanlık tarihindeki tüm uzay araçları arasında en uzun ömürlü ve en uzak olanı olmaya devam ediyor. Yıldızlararası yolculuklarına başlamadan önce, her iki sonda da Satürn ve Jüpiter’in yanından başarıyla geçti ve Voyager 2 ayrıca Uranüs ve Neptün’ü de keşfetti.
genel-22