Kahramanmaraş merkezli depremlerden en çok etkilenen şehirlerden Hatay’ın tarihi ve yeni kent merkezinin yeniden hayat bulmasını, kültürel mirasının ve kent kimliğinin korunmasını amaçlayan “Hatay’ın Yeniden Canlandırılması” projesinin lansmanı gerçekleşti.
Türkiye Tasarım Vakfı (TTV) tarafından yürütülen Hatay’ın Yeniden Canlandırılması projesinin Antakya Merkez’de gerçekleştirilen lansmanına Hatay Valisi Mustafa Masatlı, Türkiye Tasarım Vakfı Kurucusu ve Mütevelli Heyeti Üyesi Mehmet Kalyoncu, Türkiye Tasarım Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Furkan Demirci, protokol ve davetliler katıldı.
Lansmanın açılış konuşmasında inşa etmenin kolay ama zor olanın şehir kurmak olduğunu ifade eden TTV Mütevelli Heyet Üyesi Mehmet Kalyoncu, “İyi bir şehirleşmeyi herkesten önce başta Hataylılar istiyor ve hak ediyor. Ve biz şuna inanıyoruz: Böylesine büyük bir yıkımdan sonra ülkemizdeki şehirleşmenin gidişatına yeni bir yön verebiliriz. Tıpkı Asi gibi. Asi, bu topraklarda alışılagelmişten farklı olarak nasıl ters akıyorsa bizler de şehircilik adına bir şeyleri farklı yapmak istedik. Mimarlık ve şehir planlama camiasını kapsamak ve birleştirmek istedik. Türkiye Tasarım Vakfı olarak gönüllülük ve sorumluluk bilinciyle vazife aldık. Bu projenin tamamını Bünyamin Derman Hocamız tek başına yapabilirdi ama 20’ye yakın mimarlık ofisi Türkiye Tasarım Vakfı çatısı altında buluştu ve birleşti. Dayanışma ruhuyla çalıştık ve en büyük saygıyı Hataylılara gösterdik” dedi. Projenin depremden etkilenen diğer şehirler ve deprem riski taşıyan şehirler için rehber niteliği taşıdığını da söyleyen Kalyoncu, İstanbul’un deprem planı için de vakfın göreve hazır olduğunu sözlerine ekledi.
Projenin deprem sonrasında Hatay’ın tarihi ve kültürel mirasını korumayı, kent kimliğini yeniden canlandırmayı, daha güvenli, sürdürülebilir bir kentsel yapı oluşturmayı amaçladığını söyleyen TTV Yönetim Kurulu Başkanı Furkan Demirci, “Hatay’ın gelecek nesiller için dayanıklı, sürdürülebilir ve yaşanabilir olmasını sağlayacak bir vizyon oluşturmayı ve 50 hektarlık alanda yaklaşık 5 bin konutun tasarımını gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Hayata geçirdiğimiz tasarımlar, Hatay’ın yeniden inşa edilmesine, evlerini kaybedenlerin yeniden yerleştirilmesine ve bölgenin mirasını koruyan yeni bir çevre yaratılmasına olanak tanıyacak. Önce biz umudun şehri Hatay’ı yeniden canlandıracağız, sonra o bizi ve umutlarımızı ihya edecek. Sunduğumuz bu projenin, Hatay’ın kıymetli tarihini koruyarak, gelecek nesillere aktarmak adına önemli bir adım olduğuna inanıyoruz” dedi.
TTV olarak depremde önemli ölçüde zarar gören Antakya’nın yeni ve tarihi merkezinin kolektif kentsel belleğinin korunması gerekliliğine öncelik verdiklerini ifade eden TTV Genel Müdürü Doç. Dr. Serhat Başdoğan, Antakya’nın tarihi kent merkezinin eşsiz tarihi, kültürel ve mimari mirasından yola çıkan bu çalışma, yerel halkın hızla kentlerine dönmesini ve yeniden canlandırma çalışmalarının kent merkezinden başlatılmasını savunmaktadır. Çalışma, yerel halkın afet sonrasında hızla kentlerine yeniden entegre edilmesinin önemini vurgulayarak, yeniden inşa sürecindeki gecikmelerin kentsel hafızanın erozyonu üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmeye çalışmaktadır” şeklinde konuştu.
Projenin tasarım ve planlanma süreci TTV, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yapılan protokoller kapsamında tamamlandı. TTV proje kapsamında Hatay’da bölgenin doğal ve sosyolojik yapısı, kent hafızası ve mimari dokusu üzerine geniş çaplı araştırma, bilgi toplama çalışmalarını gönüllü olarak koordine etti. Başta Antakya olmak üzere İskenderun, Kırıkhan, Defne ve Samandağ ilçelerinin merkezlerinde belirlenen pilot alanlarda tasarım süreçleri farklı disiplinlerin katılımıyla TTV Hatay Tasarım ve Planlama İşbirliği Grubu liderliğinde uluslararası ve ulusal 46 ofisle kolektif şekilde yürütüldü. Sivil toplum kuruluşları, merkezi idari kurumlar ve halkın görüşlerinin alındığı platformlarla beraber işbirliği şeması oluşturularak çalıştay ve basın buluşmaları düzenlendi. Tasarımı ve sanatı dezavantajlı gruplar için erişilebilir kılma gayesiyle TTV Hatay Toplum Merkezi hayata geçirildi. Proje, çocukların tasarım ve sanat dolu bir yaşamda yaratıcılıklarını keşfetmelerine ve hayallerini gerçekleştirmelerine destek olmayı amaçlıyor.