N­O­A­A­ ­2­0­ ­y­ı­l­ ­s­o­n­r­a­ ­i­l­k­ ­k­e­z­ ­u­y­a­r­ı­ ­y­a­y­ı­n­l­a­d­ı­!­ ­ ­J­e­o­m­a­n­y­e­t­i­k­ ­f­ı­r­t­ı­n­a­ ­b­u­g­ü­n­ ­ö­ğ­l­e­n­ ­b­a­ş­l­ı­y­o­r­:­ ­E­l­e­k­t­r­o­n­i­k­ ­c­i­h­a­z­l­a­r­ ­b­o­z­u­l­a­b­i­l­i­r­,­ ­i­n­t­e­r­n­e­t­ ­k­e­s­i­l­e­b­i­l­i­r­

ABD'deki Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) dün gece geç saatlerde yayınladığı uyarı ile bugün uzayda Güneş fırtınası olarak da bilinen jeomanyetik fırtına meydana gelebileceği konusunda uyarıda bulundu.

20 YIL SONRA BİR İLK

2005 yılının Ocak ayından bu yana, yani 20 yıl sonra ilk kez yayınlanan uyarı bugün dünya medyasının önemli gündem maddelerinden biri oldu.

Amerikan ajansı, 'olağandışı olayın' GPS gibi elektronik cihazları ve elektrik şebekelerinin bazı bölümlerini bozabileceğini, ülkenin büyük bir bölümünü muhteşem bir ışık çemberiyle kaplayabileceğini vurguladı.

Uyarı Çarşamba günü başlayan bir dizi güneş patlamasının ardından gelirken, yetkililer, jeomanyetik fırtınanın Cuma günü öğlen saatlerinden itibaren nasıl sorunlara yol açabileceğini açıkladı.

JEOMANYETİK FIRTINA NEDİR?

Jeomanyetik fırtına, Dünya'nın manyetik alanıyla etkileşime giren güneş rüzgarı şok dalgası ve/veya manyetik alan bulutu nedeniyle Dünya'nın manyetosferinde meydana gelen geçici bir rahatsızlıktır. Dünya'nın manyetik alanında dalgalanmalara ve bozulmalara neden olurlar. Bu dalgalanmalar, manyetosferin içindeki elektrik akımlarının değişmesine ve manyetik alanda ani değişikliklere yol açar. Jeomanyetik fırtınalar genellikle güçlü Güneş patlamaları veya Güneşten gelen koronal kütle atımları (CME'ler) ile ilişkilidir.

Jeomanyetik fırtınaların etkileri arasında manyetik pusulaların sapması, radyo iletişiminde kesintiler, elektrik şebekelerinde gerilim dalgalanmaları, uyduların çalışmasında sorunlar ve uzay araçlarının elektronik sistemlerine zarar verme potansiyeli bulunur. Bu nedenle, jeomanyetik fırtınaların izlenmesi ve tahmin edilmesi, özellikle uzay hava durumu tahminleri ve altyapı koruma açısından önemlidir.


ELEKTRONİK CİHAZLAR VE İNTERNET TEHKLİKEDE! İNSAN SAĞLIĞINI BİLE ETKİLEYEBİLİR

NOAA tarafından yayınlanan uyarıda 8 Mayıs'ta başlayan güneş patlamalarına dikkat çekildi ve "Ek güneş patlamaları jeomanyetik fırtına koşullarının hafta sonu boyunca devam etmesine neden olabilir" denildi.

"Jeomanyetik fırtınalar Dünya'ya yakın yörüngede ve Dünya yüzeyindeki altyapıyı etkileyebilir" diye devam eden uyarıda fırtınanın elektrik şebekesi, navigasyon, radyo ve uydu operasyonlarını bozabileceği belirtilirken, bilim insanları internette de kesintiler olabileceğini söylüyorlar.

Yapılan bazı çalışmalara göre ise jeomanyetik fırtınalar insan sağlığını da etkileyebiliyor.

TARİHİN EN GÜÇLÜ GÜNEŞ FIRTINASI

Carrington Olayı olarak da bilinen 1859 güneş fırtınası, 1859 da solar döngü 10 sırasında olmuş güçlü bir jeomanyetik güneş fırtınasıdır. Bir solar alev veya koronal kütle ejeksiyonu, Dünya’nın manyetosferini vurdu ve şimdiye kadar bilinen, Richard Christopher Carrington tarafından gözlemlenen ve kaydedilen en güçlü solar fırtınayı tetikledi.