Yaklaşık 20 yıl önce gökbilimciler, Dünya’dan sadece 63 ışıkyılı uzaklıkta bulunan genç bir yıldızın etrafında ince toz parçacıklarından oluşan devasa bir bulut gözlemlediler. Son zamanlarda yapılan gözlemlerde Webb Uzay Teleskobuancak toz bulutu gizemli bir şekilde ortadan kaybolmuştu. Şimdi yeni bir makale, toz bulutunun, büyük gök cisimlerini toz haline getiren ve kalıntılarını yeryüzüne yayan şiddetli bir olaydan kaynaklanmış olabileceğini ileri sürüyor. Beta Pictoris yıldız sistemi.
Sonos’un İlk Kulaklıkları Sunduklarına Göre Çok Pahalı
Webb’den elde edilen yeni verileri kullanan bir grup bilim insanı, Beta Pictoris çevresinde bulunan toz taneciklerinin yaydığı enerji izlerinde önemli değişiklikler olduğunu ve parçacıkların tamamen kaybolduğunu tespit etti. Webb verilerini daha eski gözlemlerle karşılaştırarak Spitzer Uzay Teleskobu Bilim adamları, 2004 ve 2005 yıllarında, büyük asteroitler arasında yaklaşık 20 yıl önce gök cisimlerini pudra şekerinden daha küçük ince toz parçacıklarına ayıran felaket niteliğinde bir çarpışmanın meydana geldiğini öne sürüyorlar. Toz muhtemelen yıldızdan uzaklaştıkça soğudu; bu nedenle ilk kez Spitzer tarafından gözlemlenen termal özellikleri artık yaymıyor. Yeni bulgular Pazartesi günü Amerikan Astronomi Topluluğu’nun Madison, Wisconsin’deki yıllık toplantısında sunuldu.
Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü ve Johns Hopkins Üniversitesi’nden gökbilimci Christine Chen, Beta Pictoris’i ilk kez 2004 yılında Spitzer Uzay Teleskobu’nu kullanarak gözlemledi. Genç yıldız sistemi, başka bir yıldızın etrafında görüntülenen ilk enkaz diskine ev sahipliği yapıyor ve yakın ve parlak olmasıyla dikkat çekiyor.
Chen’e Webb ile 12 saatlik gözlem hakkı verildiğinde, o geri dönüp yıllardır ilgisini çeken aynı yıldız sistemi olan Beta Pictoris’e bakmak istedi. Ancak bu sefer yıldız sistemi o kadar da tanıdık gelmiyordu. Chen, Gizmodo’ya “‘Aman Tanrım, özellikler gitti’ diye düşündüm” dedi. “Bu gerçek mi? Eğer öyleyse ne oldu?”
Yeni çalışmaya liderlik eden Chen ve ekibi, Webb gözlemleri aracılığıyla, genç yıldızların çevresinde yaygın olarak bulunan mineraller olan kristalin silikatların yaydığı ısıya odaklandılar ve daha önce 2004 ve 2005’te görülen parçacıklardan hiçbir iz bulamadılar.
Chen, “Gökbilimciler gökyüzüne bakıp bir şey gördüklerinde, her zaman her şeyin sabit durumda olduğunu, değişmediğini varsayarız” dedi. “Bunu düşünmemizin nedeni, baktığınız belirli bir anı düşünürseniz, bu nesnelerin eskiliğiyle karşılaştırıldığında çok kısa bir süre olması, dolayısıyla ilginç bir şey yakalama şansınızın çok düşük olduğunu düşünüyoruz. ”
Görünüşe göre bu durum, 20 ila 26 milyon yıl arasında olduğuna inanılan bir yıldız sistemi olan Beta Pictoris için geçerli değildi. Bu, kabaca 4,6 milyar yaşında olan kendi güneş sistemimizle karşılaştırıldığında nispeten genç bir rakam. İlk yıllarında, karasal gezegenler hala dev asteroit çarpışmaları sonucu oluşmaya devam ettiğinden, yıldız sistemleri daha öngörülemezdir.
Bu nedenle Beta Pictoris’te gözlemlenen değişiklikler oldukça anlamlıydı. Gökbilimcilere göre toz bulutu, dinozorları öldüren asteroitten 100.000 kat daha büyüktü. Bu, bu devasa bulutun oluşmasına neden olabilecek çarpışmanın muhtemelen 1000 m büyüklüğünde bir asteroitle ilgili olduğunu gösteriyor. Vesta329 mil (530 kilometre) çapında uzanan, ana asteroit kuşağındaki en büyük ikinci cisim.
Toz daha sonra yıldızdan gelen radyasyonla dışarıya doğru dağıldı ve yıldızın yakınındaki toz ısınarak Spitzer’in cihazları tarafından tanımlanan termal radyasyonu yaydı. Webb’in yeni gözlemleri, tozun kaybolduğunu ve yerine yenisinin konulmadığını ortaya çıkardı, bu da şiddetli bir çarpışmaya işaret ediyordu.
Chen, “Bunun gibi büyük çarpışmaların, karasal gezegen oluşum sürecinin bir parçası olarak benzer yaştaki güneş sistemimizde meydana gelmiş olması gerektiğini düşünüyoruz” dedi. “Ay, Mars ve Merkür’ün eski karasal yüzeylerine bakabiliyoruz ve hepsinde kraterler var, bu da bize güneş sistemimiz gençken çarpmaların çok daha sık olduğunu gösteriyor.”
Beta Pictoris’in son gözlemleri sayesinde bilim insanları, güneş sistemimizi şekillendiren oluşum sürecinin evrende nadir mi yoksa daha sık mı olduğunu ve bu erken çarpışmaların belirli bir yıldız sisteminin yaşanabilirliğini nasıl etkilediğini araştırabilirler.
Chen, “Bu dev çarpışma gerçekleşirse ve yıldızdan dışarı doğru yayılan bir toz bulutu varsa” dedi. “Bu toz bulutunun gezegen sistemine doğru giderken gezegenlerle de karşılaştığını ve gezegenlerin atmosferine toz yağdırmış olabileceğini hayal edebilirsiniz.”
Daha fazla: Gezegenlerin Ötesinde: Güneş Sisteminin İlginç Mazlumları
genel-7