Çevremizde çok büyük miktarda plastik atık bulunuyor ve bu durum mikroplastiklerin Everest Dağı'nın zirvesinden okyanusların en derin noktalarına kadar tüm gezegenin kirlenmesine sebep oluyor. Bizler de bu mikroplastikleri yiyecek, içecek ve hava yoluyla tüketiyoruz.
Son zamanlarda insan kanında, plasentada ve anne sütünde mikroplastiklerin keşfedildiği haberlerini duymuştuk. Şimdi de insan meni örneklerinde mikroplastiklere rastlandı.
Erkeklerde sperm sayısı onlarca yıldır düşüyor ve birçok araştırma bunun önemli nedenlerden birinin kimyasal kirlilik olduğunu söylüyor.
UNESCO Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Kürsüsü Ulusal Muhabiri ve Temsilcisi Prof. Dr. Ege Can Şerefoğlu, son yıllarda boyutları giderek artan çevre kirliliğinin her geçen gün sağlığımızı daha ciddi şekilde tehdit ettiğini söyledi ve ekledi:
“Boyutları 5 mm'dmikroplastiklerin tespiti, cinsel sağlık üzerindeki çevresel etkinin yeni bir yolunu açarak, mikroplastik maruziyetinin kaynakları, yolları ve erektilk parçalarının insan dokularında, özellikle dışkı örneklerinde, akciğerlerde, plasentada ve kalp dokusunda yaygın olduğunu ortaya koyuyor. Her gün içtiğimiz sudan, yediğimiz gıdalardan ve hatta soluduğumuz havadan vücudumuza giren bu mikroplastikler, vücut dokularında birikerek kimyasal etkileşimlere girebiliyor ve birçok hastalığa zemin hazırlayabiliyor.”
YUTMA, SOLUMA VE DERİ TEMASI İLE VüCUDUMUZA ALIYORUZ
İnsanlar için, mikroplastiklere maruz kalmanın ana yollarının yutma, soluma ve deri teması olduğunu belirten Şerefoğlu, yıllık alım tahminlerinin kişi başına 39.000 ila 52.000 mikroplastik parçacığı arasında değiştiğini, bunun da ağırlıklı olarak yutma yoluyla gerçekleştiğini söyledi.
Bu partiküllerin, doğrudan atmosfer, içme suyu ve deniz tuzu yoluyla veya dolaylı olarak gıda zinciri aracılığıyla vücuda girebildiğini, bağırsaklardan emilerek dolaşım sistemi yoluyla bağırsak, karaciğer ve böbrekler gibi organlarda birikebileceğini ifade eden Şerefoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
“Solunum yoluyla günlük ortalama 272 mikroplastik parçacığı alındığı tahmin ediliyor. Bu parçacıklar akciğer iltihabı ve diğer solunum komplikasyonlarına yol açabilir. Çok küçük olan, özellikle 100 nm'nin altındaki mikroplastikler cilt bariyerini geçebilir.”
ERKEK KISIRLIĞINDA ÖNEMLİ ROL OYNUYOR
Mikroplastiklerin ne miktarda, hangi hastalıklara yol açacağının henüz belli olmadığını sözlerine ekleyen Şerefoğlu, Çin’de yapılan son çalışmalarda mikroplastiklerin testislerde de yerleşebileceğini ortaya koyduğunu, İtalya’da yapılan bir diğer araştırmanın ise erkek menisinde bile mikroplastik bulunduğunu gösterdiğini söyledi. Şerefoğlu, bu durumun sperm kalitesini etkileyebileceği ve son yıllarda sıklığı giderek artan erkek kısırlığında rol oynadığının ileri sürüldüğünü sözlerine ekledi.
Bahsi geçen araştırmada, Çin'in Jinan kentinde evlilik öncesi sağlık değerlendirmelerine tabi tutulan sağlıklı erkeklerden meni örneği alındı. Yakın zamanda İtalya'da yapılan başka bir araştırmda 10 sağlıklı genç erkekten 6’sının menisinde mikroplastik bulundu. Çin'deki bir başka araştırmada da 25 örneğin yarısında kirletici madde buldu.
The Guardian'da yayımlanan araştırma verilerine göre bilim insanları, 23 insan testisinin yanı sıra evcil köpeklerden 47 testis test ettiler. Tüm örneklerde mikroplastik kirliliği tespit edildi. Farelerde yapılan son araştırmalar da mikroplastiklerin sperm sayısını azalttığını, anormalliklere ve hormon bozulmasına neden olduğunu bildirdi.
Araştırmacılar, The Guardian'a verdikleri röportajda bulguların kendilerini dahi şaşırttığını dile getirirken; mikroplastiklerle ilgili tehlikelerden söz ettiler.Mikroplastikler ve insan sağlığı etkileri üzerine araştırmalar hızla ilerliyor ve bilim insanları bu mikroplastikleri her yerde buluyor gibi görünüyor.
New Mexico Üniversitesi'nden Profesör Xiaozhong Yu, Guardian’a verdiği demeçte başlangıçta mikroplastiklerin üreme sistemine nüfuz edip edemeyeceği konusunda şüpheleri olduğunu söyledi.
Toxicological Sciences dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, PVC ile kirlenmiş örneklerde sperm sayısının daha düşük olduğunun gözlemlenmesi, mikroplastiklerin doğrudan etkisi olduğunu kanıtlamak için yeterli değil. Bu nedenle bu bulguları kanıtlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor.
Çin'deki Qingdao Üniversitesi'nden Ning Li ve meslektaşları, "Yeni ortaya çıkan araştırmalar, mikroplastiklere maruz kalmanın insan sağlığını etkileyen potansiyel bir faktör olduğunu giderek daha fazla ortaya koyarken, insan kirliliğinin kapsamını ve bunun üreme sonuçlarıyla ilişkisini anlamak zorunludur" dedi.